Zware straf wegens activisme
Wie is Said?
Het is een schat, met een groot hart. De laatste jaren merk ik dat hij steeds meer in de boeken duikt. Hij denkt veel na en vraagt zich af hoe de maatschappij in elkaar zit, waarom en wat zijn plek daarin is. Hij is sociaal, komt op voor mensenrechten en spreekt zich uit tegen uitbuiting. Wij hebben discussies over zijn ideeën. Maar hij heeft ze wel meegekregen van mijn ouders. Als 23-jarige wilde ik ook de wereld veranderen, dus ik deel de ideeën die hij heeft wel en ik ben trots op wat hij is geworden.
Waarom zit hij vast?
Wij zijn bang dat er negatieve stereotypering gebruikt wordt tegen Said, zodat het maatschappelijke probleem terzijde geschoven kan worden. Zoals mensen die kritiek hebben op Zwarte Piet verteld wordt dat ze terug moeten gaan naar hun eigen land. Hij is een activist, maar wordt neergezet als een rebellerend straatjochie. Omdat hij terechte kritiek heeft, moet hij langer vastzitten. Tot de vrijdag van het proces wisten we niet waar de aanklacht op gebaseerd was. Said heeft aangegeven: ‘Dit is een politieke zaak, breng het naar buiten.’ Het zegt veel dat ik al zoveel reacties heb gehad met steun.
Hoe is hij gearresteerd?
Om zes uur ’s ochtend belden vijf politieagenten aan. Mijn vader was net wakker stond in de keuken in zijn ondergoed een boterham te maken. Daarom deed mijn moeder open. Vervolgens kreeg ze te horen: ‘Mevrouw, politie, we komen voor uw zoon.’ De agenten gingen gewoon naar binnen en duwden mijn moeder achteruit naar de woonkamer. Een agente bleef bij mijn moeder en vertelde haar dat ze moest blijven staan. De rest rende naar boven naar de kamer van Said.
Ze wachtten niet tot hij de deur opendeed, maar begonnen die gelijk in te trappen. Toen maakte Said de deur open en namen ze hem mee. De manier waarop dit is gebeurd heeft mijn ouders enorm boos gemaakt. Dit had niet gehoeven. Ze hadden hem ook gewoon kunnen roepen. Achteraf hebben we op de bovenste verdieping in de kamer van Said, op de overloop en de badmat hondenpoep gevonden. Alsof iemand daar zijn schoenen aan heeft afgeveegd. Mijn vader vond het heel naar, want hij kon verder op de trap of op de gang geen sporen vinden. Hij heeft later buiten ook niets gevonden. We konden alleen maar concluderen dat iemand het mee heeft genomen en op de grond heeft gegooid. Dat getuigt van een onprofessionele, zieke, onrespectvolle benadering van mensen.
Waarom zou je dat doen?
Toen Said weg was, kwamen er twee rechercheurs, die op zoek waren naar zijn jas, T-shirt en tas. Ze hebben zich niet geïdentificeerd als politie. Ze kwamen gewoon het huis binnen, zonder machtiging. Een van hen heeft Saids spullen doorzocht. Vervolgens maakten ze foto’s van zijn posters van Young & United, Freedom For Palestine en Koerdische strijders. En ook de kapotte deur en hondenpoep. Daarna gingen ze weg.
Wat doet het met jou en de familie?
De arrestatie van Said raakt aan de ervaring van ons gezin. Mijn ouders waren politiek actief in Afghanistan. Daardoor liepen ze gevaar en moesten wij als gezin vluchten. Het was een lange moeilijke weg. Als kind heb ik daar veel van meegekregen. In Nederland kwamen we in een asielzoekerscentrum terecht. Een jaar lang hebben we in onzekerheid geleefd en ons lot in handen van anderen gelegd. Het gevoel van machteloosheid is nu terug. Ik zie weer het leed van mijn ouders, maar ik kan er niets aan doen. Nog twee uur na de arrestatie zat mijn vader te trillen.
Toevallig sliepen mijn kinderen daar ook. Ze waren wakker geworden door al het lawaai en stonden bang achter de deur. De hele dag waren ze schrikachtig en klampten zich vast aan mijn moeder. Mijn vierjarige dochter zei: ‘Politie heeft de deur van Said kapot gemaakt.’
Ik wordt er aan de ene kant bang van en aan de andere kant wordt ik net zo strijdlustig om daartegen op te treden. Ik woon hier al twintig jaar en wat ik ook doe, ik ben niet één van de ‘Nederlanders’. Ik ben altijd de andere kant. Elke dag hoor ik ‘jullie’. En dat je moet bewijzen dat je als allochtoon net zo bekwaam en professioneel bent als je collega’s. Op een gegeven moment heb je dat ook gehad. Ik merk dat de last steeds zwaarder op me drukt.
Wat zegt deze gebeurtenis over Nederland?
Twintig jaar geleden waren Nederlanders inderdaad tolerant. Toen waren ze nieuwsgierig naar andere culturen en stonden daar open voor. Nu, na alle populisten is dat ver te zoeken en houden ze zich vast aan tradities als Zwarte Piet. Racisme is de nieuwe traditie geworden. Nederland wordt neergezet als geëmancipeerd land. Maar het leven van een vrouw wordt zo moeilijk gemaakt, bijvoorbeeld als het gaat om borstvoeding geven, zorgverlofregelingen en salaris. Er is altijd een kritiek op andere landen: het Midden-Oosten, Afrika, Azië, moslims, Oost-Europeanen.
Maar zodra dezelfde rare dingen hier aangekaart worden, vormt opeens iedereen een schild en is de kritiek opeens niet relevant. Dat vind ik hypocriet. Durf naar jezelf te kijken, juist als je de ander minder vindt of daar kritiek op hebt. Hier is het andersom en staan mensen al bij voorbaat boven de kritiek, die ze op anderen geven. Dat is dat superieure gevoel.
Er wordt een fout gemaakt bij de politie. In plaats van dat te erkennen en te veranderen gaan ze activisten hard aanpakken. Want door ‘jullie’ komen ‘wij’, de politie, nu slecht in de media. Nee, door je eigen functioneren. Discriminatie is overal wel. Maar in West-Europa is er een andere vorm dan in Amerika. Het heeft heel veel te maken met huidskleur. Maar ik spreek op mijn werk ook Russen en Polen. Ondanks dat zij blank zijn hebben zij ook dat gevoel.
Wat is je reactie op het oordeel?
Na de rellen in Schilderswijk heeft het OM besloten om harder op te treden. De verdachte begint dan al met een achterstand en Said was van tevoren geprofileerd als agressor. Alle lovende woorden over hem door zijn collega’s en vrienden werden genegeerd en er wordt net gedaan alsof hij een gevaar vorm voor de maatschappij. Er werd in de rechtbank gesproken over een war zone. Dat was het niet. Wij komen uit een war zone.
Ja, mijn broer heeft zich laten gaan in een moment van zwakte. Maar ik vind het absurd dat de wetsartikelen en regels die de advocaat per punt benoemde niet serieus zijn genomen door de rechter. In de rechtszaak wordt het duidelijk dat het niet gaat om wetten of regels maar om de mening van de rechter. Die luidt: ‘Ik vind…’ Dat er in deze zaak buitenproportioneel geweld is gebruikt door de politie, hondenpoep afgeveegd op de tapijten, politie zich niet aan procedure heeft gehouden om een rechtelijke machtiging te laten zien terwijl de woning doorzocht word, is van de tafel geveegd.
In vergelijkbare zaken kregen de daders veel lagere straffen: twee weken en een taakstraf. Maar Said krijgt zes maanden cel, waarvan twee voorwaardelijk. Hij moet ook nog opdraaien voor het merendeel van de schade die in dat gebied is aangericht. Op basis van een advertentie op marktplaats zijn kosten op hem verhaald. Er ligt nu een geldboete van 6250 euro. Als Said wit was dan was de zaak anders. Misschien had hij een vergelijkbare straf als de witte jongeren in Haaren gehad.
Dit is het bewijs dat wij tweederangs burgers zijn en dat er etnisch wordt geprofileerd. Maar de agenten die Mitch hebben vermoord wachten hun ‘onderzoek’ nog steeds af. Dat wordt nu in de doofpot gestopt door de demonstranten alles in de schoenen te schuiven. Hier is duidelijk sprake van racisme, discriminatie en onrechtvaardigheid.
Hoe nu verder?
Ik was passief de afgelopen tijd, maar nu wordt ik actief. Na 11 september ben ik zelf ook bang geworden om mijn stem te laten horen en meer naar voren te treden. Je hoefde maar iets te zeggen en je werd voor terrorist uitgemaakt.
Ik vind de verbondenheid en solidariteit van Said en zijn maten geweldig. Dat heb ik een tijd niet gevoeld. Dan denk ik: samen staan we inderdaad sterk. Dat geeft me ook hoop. Door hem durf ik ook meer naar voren te treden. Mij verbaast nu niets meer. Ik ben bang dat mensen zo bloot worden gesteld aan propaganda en agressie dat ze steeds meer dingen normaal vinden. Dat ze eraan gewend raken dat er doden vallen, zoals Mitch. Er is een rechtssysteem. Waarom zou je dan door de politie in elkaar geslagen en gewurgd moeten worden?
Mijn boodschap is: laten we met zijn allen de onderdrukking en onrechtvaardigheid niet nor-maal vinden, en daar een vuist tegen maken. Daar staan wij als gezin en Said voor. Dat zijn de normen en waarden die wij hebben meegekregen thuis. Opgeven betekent toegeven aan onderdrukking.
De advocaat van Said, Rosa van Zijl, sprak na de uitspraak over een ‘hard vonnis’. Volgens haar is er weinig rekening gehouden met de harde opstelling van de politie waardoor Said tot zijn actie kwam. In vergelijkbare zaken was de strafmaat volgens haar veel lager.