Zorgwerkers in actie voor een betere cao

Zorgwerkers in de verpleeg- en verzorgingshuizen en in de thuiszorg (VVT) voeren actie tegen hun cao-akkoord. Deze grootste cao van Nederland, die geldt voor 430.000 medewerkers, is afgesloten door drie kleine bonden, die maar 4 procent van de sector vertegenwoordigen. De meeste zorgwerkers, en hun bond Abvakabo FNV, hebben niet met deze cao ingestemd - en willen hem terecht van tafel.
18 juni 2012
Ruim 600 medewerkers uit de verpleeghuizen en thuiszorg protesteren bij de presentatie van de misstanden, 25 april 2012 op Het Plein in Den Haag

Door Hans Lammers

De nieuwe cao houdt de hoge werkdruk in stand en de dwingt het personeel om nog flexibeler te worden. Terwijl bestuurders enorme salarissen krijgen en zorginstellingen recordwinsten boeken, holt de kwaliteit van de zorg achteruit – net als de lonen van het personeel.

De Abvakabo verzamelde de afgelopen periode klachten over de kwaliteit van de zorg. Ruim duizend kwamen er binnen, te lezen op de FNV-site. De misstanden zijn niet alleen door familieleden van de cliënten aangekaart maar ook door zorgwerkers zelf. Het ene voorbeeld is nog schrijnender dan het andere.

Door de hoge werkdruk worden fouten gemaakt zoals het toedienen van de verkeerde medicijnen. Er is bezuinigd op incontinentiemateriaal. Bejaarden lopen vochttekort op door onvoldoende zorg. Iemand rapporteerde dat op 22 bewoners er maar één verzorgende was en één zorgassistent. Iemand anders: ‘Mijn moeder wordt niet meer gedoucht omdat diegene die dat deed er niet meer werkt’. Elders worden bewoners om 04.00 uit bed gehaald om de dagdiensten te ontlasten. ‘Demente bewoners hebben toch geen besef van dag en nacht’, zei de leiding. En zo gaat de lijst van klachten maar door.


Werkdruk en loon

Deze wantoestanden zijn het directe gevolg van flexibilisering en onderbezetting. Het werk moet met te weinig collega’s gedaan worden. Zorgwerkers hebben gemiddeld een contract voor 21 uur. Velen willen meer werken, maar krijgen geen groter contract. Dit betekent geen ingewerkte vaste teams, onzekerheid over het rooster en geschuif met uren.

Het komt voor dat zorgwerkers voor 20 uur zes dagen in de week beschikbaar moeten zijn. Diensten worden onvrijwillig verkort door de managers en veel zorgwerkers hebben onzekere contracten. In het nieuwe cao-akkoord wordt deze flexibilisering nog erger: het aantal uren per week dat je moet werken kan eindeloos variëren, als het jaargemiddelde maar klopt.

Het nieuwe akkoord omvat een onderzoek naar de werkdruk. Ook staat erin dat wordt gestreefd om het aantal uitzendkrachten te verlagen en zorgwerkers voorrang te geven bij urenuitbreiding. Maar er zijn op geen enkel punt harde en controleerbare afspraken gemaakt die het personeel tegemoetkomen.

Duizenden zorgmedewerkers moesten afgelopen periode kiezen tussen ontslag of een loonsverlaging van ongeveer 12 euro naar 9 euro per uur. In de thuiszorg hebben vele medewerkers een loonsverlaging gekregen van 20 tot 30 procent. Een verzorgende verdient hiermee gemiddeld 1100 euro netto in de maand. Met dat salaris kan een gezin nauwelijks rondkomen. Ook hier biedt het cao-akkoord geen oplossing: de loonsverhoging is maar 1,2 procent voor een jaar. Met een gemiddelde prijsstijging van 2,4 procent is dit eigenlijk ook geen ‘verhoging’ te noemen.

Geld

Het is niet zo dat er geen geld is voor meer personeel en een hoger salaris voor zorgwerkers. Vanaf januari dit jaar heeft de staat 370 miljoen euro gereserveerd voor meer personeel en de verbetering van kwaliteit in de zorg. Met dit geld zouden 8500 nieuwe mensen worden aangenomen. Maar zorgwerkers hebben hier nauwelijks wat van gemerkt.

Daarnaast hebben de zorginstellingen in 2011 wel recordwinsten geboekt van gemiddeld 12 procent. Dertig zorginstellingen hebben samen ruim 127,5 miljoen euro winst geboekt. Maar dat geld komt onevenredig bij de managers terecht. Zo verdient de voorzitter van de raad van bestuur bij Cordaan 252.000 euro per jaar. Ook vijftig andere bestuurders hebben allemaal een jaarsalaris boven de 180.000 euro. Het cao-akkoord zegt niets over deze absurde salarissen.

Actietraject

Dit cao-akkoord moet van tafel. Een nieuwe cao moet afspraken bevatten om de werkdruk te verlagen, uitzendcontracten en contracten voor bepaalde tijd om te zetten in vaste contracten, en een echte loonsverhoging. De druk op de werkgevers moet maximaal worden opgevoerd om dit te bereiken.

Verschillende acties lieten het goede voorbeeld zien. Zorgwerkers van verzorgingshuis de Klinker in Amsterdam blokkeerden op 31 mei de ingang voor de leidinggevenden. Ze eisten een gesprek met de directeur om de werkdruk aan te kaarten.

Tientallen zorgwerkers van verpleeghuis de Schildershoek, onderdeel van de Haagse zorginstelling HWW, verzamelden zich op 5 juni om de directie te ondervragen over de cao. Ze eisten dat het verkorten van diensten in hun verpleeghuis wordt teruggedraaid om goede zorg te kunnen leveren.

Zorgwerkers uit verschillende verpleeghuizen, georganiseerd in Abvakabo FNV, overhandigden op 7 juni een manifest aan de woordvoerders zorg in de Tweede Kamer. Zij riepen in het manifest de Kamerleden op om zich uit te spreken tegen de doorgeslagen flexibilisering in de zorg. Daarnaast stelden zij de politici vragen over het geld dat dit jaar naar de zorginstellingen is gegaan.

Deze acties zijn belangrijk en verdienen alle steun. Een goede zorg is in het belang van ons allemaal. Iedereen kan helpen met het organiseren van solidariteit:

  • Bezoek de website van de zorgwerkers en laat je steun blijken
  • Spreek je steun uit aan de zorgmedewerkers
  • Laat de directie van de zorginstelling horen wat je ervan vindt
  • Doe mee met de manifestaties van de zorg

_____________________________________________________________________________________________________

  • Wil je reageren op dit artikel? Stuur ons een mail.
  • Met socialisme.nu en De Socialist proberen we socialistische ideeën toegankelijk te maken voor iedereen. Om dit te blijven doen kunnen we alle hulp gebruiken. Wil jij ons ook steunen? Neem dan een abonnement op De Socialist of word donateur: vul hier het formulier in.