Zimbabwaanse Socialisten veroordeeld – schande en opluchting tegelijk
Door Ken Olende
Enkele dagen geleden leek het nog alsof de zes socialisten een maximumstraf zouden krijgen van 10 jaar cel of een boete van 2000 Amerikaanse dollar. De aanval op de activisten is onderdeel van een grotere reeks repressieve maatregelen door de dictatuur van Mugabe. Hij vreest dat de golf van opstanden in het Midden-Oosten en Noord-Afrika zich zouden kunnen verspreiden naar het zuiden.
Nu heeft elk een voorwaardelijke straf gekregen van twee jaar. Ook krijgt iedere activist een alternatieve straf van 420 uur en een boete van 500 dollar. De voorwaardelijke straf is op voorwaarde dat de komende vijf jaar geen vergelijkbaar ‘misdrijf’ wordt gepleegd.
Tijdens het proces lieten zo’n 160 mensen op de publieke tribune hun woede blijken. Honderden anderen demonstreerden buiten het gerechtsgebouw. Ze vonden de oproerpolitie tegenover zich. De openbare aanklager schokte het hof door zijn opmerking dat in ze Bijbelse tijden gestenigd zouden zijn, daaraan toevoegend: ‘Zij die in opstand kwamen tegen autoriteit werden verzwolgen toen de bodem openscheurde. Hun gezinnen, tot honden en katten aan toe, werden niet gespaard.’
De zes socialisten gaan in beroep. De bekendste van de aangeklaagden is voormalig parlementslid van de oppositie Munyaradzi Gwisai. Zijn vijf mede-aangeklaagden zijn Tafadzwa Choto, Tatenda Mombeyarara, Edson Chakuma, Hopewell Gumbo en Welcome Zimuto. Munyaradzi Gwisai zei: ‘Dit gaat ons niet intimideren. Dit zal ons niet afschrikken. Ik heb geen spijt.’ Activisten over de hele wereld voeren actie tegen deze aanfluiting van het recht.
Ze werden gearresteerd bij een bijeenkomst van de International Socialist Organisation (ISO) die nieuwsbeelden van de Arabische Lente toonde en de vraag stelde ‘wat voor lessen geleerd konden worden’ – waarvan de aanklagers zeiden dat dit bewees dat zij een vergelijkbare opstand aan het voorbereiden waren. De ISO is de zusterorganisatie van de Internationale Socialisten in Zimbabwe. Munyaradzi vertelde de rechtbank dat de aanklachten ‘ronduit onnozel’ waren, en ‘een geval van politieke intimidatie door de staat´.
Getuige
De hoofdgetuige voor de aanklagers had de bijeenkomst bespioneerd. Hij zwoer onder ede dat hij Jonathan Shoko was, een politie agent die verbonden was met het Criminele Onderzoeks Eenheid. De verdediging ontmaskerde hem als Rodwell Chitiyo van de geheime politie, de gevreesde Centrale Inlichtingen Dienst. Zelfs de door de staat gefinancierde krant de Herald gaf toe dat hij geen geloofwaardige getuige was en dat zijn getuigenis gaten bevatte.
De verdediging betoogde dat dat de zaak geseponeerd moest worden wegens gebrek aan bewijs. Maar de rechter zei dat de zaak moest doorgaan.
In de aanloop tot de veroordeling zei de Zimbabwaanse Commissaris-Generaal van politie Augustine Chihuri: ’We zijn ons er op dit moment van bewust dat er een kleine politieke partij is buiten de regering, die begin maart 2012 massaprotesten wil ontketenen. Zij hebben gepland om vanaf Africa Unity Square te beginnen, en smerige en wanhopige methoden te gebruiken zoals hongerstakingen en massaprotesten. De valse en smerige agenda is om te proberen de regering omver te werpen.’
Achtergrond
De politie bestormde een bijeenkomst die georganiseerd was door de International Socialist Organisation (ISO) in de Zimbabwaanse hoofdstad Harare op 19 Februari 2011. Deelnemers hadden de beelden gezien van nieuwsberichten over de revoluties in Egypte en Tunesië, waarover ze aan het discussiëren waren.
De bijeenkomst werd ook gehouden om de dood te herdenken van Navigator Mungoni – een Aids-activist en lid van de ISO. De meerderheid van arrestanten zijn vastgehouden in de gevangenis, gemarteld, en in eerste instantie aangeklaagd voor hoogverraad – waarop de doodstraf staat.
Velen van hen liepen verwondingen op tijdens gevangenschap, en niemand werd toegestaan -ook wie HIV-positief was – om voorgeschreven medicijnen te krijgen of medische zorg. Een van hen, David Mpatsi, stierf door deze behandeling. 39 gevangenen werden uiteindelijk vrijgelaten zonder aanklacht. De rechtszaak tegen de overgebleven zes is sindsdien doorgegaan.
De beklaagden hebben een schadeclaim lopen tegen de politie ter waarde van 21.500 euro en de twee ministers van Binnenlandse Zaken van Zimbabwe. Hopewell Gumbo zei: ‘We zijn onderworpen aan zware fysieke mishandeling waaraan ik een gebroken neus heb overgehouden. Anders hebben meerdere verwondingen opgelopen, afhankelijk van welk instrument werd gebruikt en welk lichaamsdeel werd mishandeld.’
Terwijl de zaak zich voortsleepte, veranderde de staat de aanklacht. Hoogverraad werd vervangen door ‘het omverwerpen van een rechtmatige regering’, waarop een straf van 20 jaar cel staat, tot uiteindelijk ‘het aanstichten van publiek geweld.’
Donaties voor het internationale steunfonds zijn bijzonder welkom op giro 4982852 t.n.v. Internationale Socialisten, onder vermelding van ‘Internationaal Steunfonds’.