Wat als BP's olievlek een radioactieve wolk in de lucht zou zijn?

Terwijl BP bezig is onze kostbare planeet te vernietigen, stellen de advocaten van de oliegigant alles in het werk om het bedrijf te behoeden voor schadeclaims. Hetzelfde, maar dan erger, zal ook gebeuren bij de eerstvolgende ramp met een kerncentrale. Wettelijk mag BP maximaal 75 miljoen in rekening worden gebracht voor de schade die is veroorzaakt door het ongeluk met het olieboorplatform Deepwater Horizon.

Door Harvey Wasserman

Waarom zou de Amerikaanse regering akkoord zijn met een wetgeving die grenzen stelt aan de aansprakelijkheid van een oliemaatschappij die ons allemaal schade berokkent? Sommige wetgevers hebben getracht de grenzen aan te scherpen, om BP te laten betalen voor de wonden die ze mens en milieu toebrengt. Want hoe je het ook wendt of keert, al in het eerste uur na de ramp heeft BP voor veel meer dan 75 miljoen dollar schade veroorzaakt.

Dit bedrag komt niet eens in de buurt van dekking van de juridische kosten, laat staan van de schade aan onze planeet. Maar de Republikeinen van de ‘vrije markt’ waren gekant tegen het ophogen van de limiet, en dus zal BP er vrijwel zonder kleerscheuren vanaf komen.

Bovendien zal de schade die BP wèl moet betalen aftrekbaar zijn van de belastingen, net als alle kosten die het bedrijf maakt voor het veranderen van haar naam, of voor het massaal drukken van belachelijke brochures over ‘De benzine voorbij’.

Stel je nu eens voor dat er niet alleen een olielek zou zijn, maar ook een kernramp. Beschouw Deepwater Horizon maar even als een kerncentrale. Denk dan aan de krakkemikkige kerncentrale Grand Gulf in Mississippi wat meer naar het noorden, of de twee verwaarloosde reactoren in het zuiden van Texas, een beetje naar het westen.

Wat als die apocalyptische klodder olie die momenteel bezig is onze zeeën te verwoesten, een radioactieve wolk in de lucht was geweest?

Denk terug aan Tsjernobyl in 1986: voel de wolk over de zuidkust heenkomen, heel Florida omhullend. Met het keren van de wind drijft de wolk naar het zuid-oosten over Atlanta heen, dan over Nashville en New Orleans, vervolgens Houston.

Daarna over heel Mexico en de noordkust van Zuid-Amerika. Dan over de Caraïbische eilanden, en van daaruit weer terug naar Florida, over de Atlantische Oceaan en richting Europa, en dan nog een keer of twee, drie keer de hele aarde rond. Degenen die zo’n nachtmerrie kunnen veroorzaken zijn aansprakelijk voor maximaal 11 miljard dollar.

Stel je zelf de vraag waarom de Amerikaanse regering de schadeclaim beperkt die een eigenaar van een kernreactor aan zijn broek kan krijgen voor schade aan mens en milieu.
Er is een duidelijk antwoord op die vraag. In de jaren vijftig van de vorige eeuw was de Amerikaanse Atoomenergie Commissie (1948-1974) bezig bommen te vervaardigen.

Deze commissie wilde het om PR-redenen doen voorkomen alsof ze voor burgerdoeleinden bezig was en benaderde daarom de industrie die de infrastructuur van publieksdiensten onderhoudt met de vraag om commerciële reactoren te bouwen. De elektriciteitsbedrijven weigerden, uit angst dat een ongeluk hen in één klap failliet zou maken.

Dus nam het Congres in 1957 de Price-Anderston wet aan, die grenzen stelt aan de aansprakelijkheid van de eigenaar van een reactor. De maximale schadeclaim werd op een magere 560 miljoen dollar gesteld, met de belofte dat private verzekeraars het risico zouden dragen.

Een halve eeuw later krijgen belastingbetalers (en slachtoffers) nog steeds de rekening gepresenteerd. De federale regering heeft de aansprakelijkheidslimiet opgehoogd tot een luizige 11 miljard dollar.

Vandaag de dag zou een kernramp al gedurende het eerste uur voor meer dan dat bedrag schade aanrichten. Volgens elke zinnige berekening heeft het niet-radioactieve boorplatform Deepwater Horizon al voor veel meer schade aangericht dan 11 miljard.

Volgens een veelomvattende studie die pas geleden is gepubliceerd door de New Yorkse Academy of Sciences heeft de explosie in Tsjernobyl aan ongeveer 985 duizend mensen het leven gekost. De regeringen van Wit-Rusland en Oekraïne schatten dat er alleen al in eigen land voor meer dan 500 miljard dollar schade is aangericht.

Voorstanders van kernreactoren beweren minachtend dat zo’n ongeluk in de Verenigde Staten onmogelijk is. Dat is precies wat die stuntelige oliecriminelen ook beweerden, voordat deze spuit tot uitbarsting kwam.

De huidige ‘klimaatwet’ zal miljarden dollars aan belastinggeld uitgeven om nieuwe kerncentrales te financieren, die elk slechts beperkt voor schade verantwoordelijk gehouden kunnen worden. Net als Deepwater Horizon zullen de eigenaren van deze nog te bouwen ‘geavanceerde’ reactoren voor vrijwel niets aansprakelijk gesteld kunnen worden.

We hebben een aarde met groene energie nodig, voordat er morgen een radio-actieve wolk volgt op de oliewolk van vandaag, voordat een kernramp kan volgen op deze olieramp. We hebben geen andere keuze. Onze economie, onze planeet en onze lichamen zijn niet bestand tegen nog meer zelfmoordacties van bedrijven op kosten van de gemeenschap.

Harvey Wasserman is mede-oprichter van Musicians United for Safe Energy en redacteur van de website www.nukefree.org. Hij schreef (in het Engels) Solartopia! Onze groen-aangedreven aarde in het jaar 2030. Zie hiervoor www.solartopia.org