Waarom won Trump?
Door Charlie Kimber
De uitslag was een steunbetuiging aan Trump door miljoenen stemmers, maar het was ook een duidelijke afwijzing van Hillary Clinton en de mensen aan de top van de maatschappij. In een reeks van exit polls zei rond de 20 procent van de mensen die aangaven een hekel te hebben aan Trump dat ze toch op hem hadden gestemd, omdat ze over Clinton nog negatiever waren.
Clinton was de keuze van de bankiers, de grote bedrijven en de meerderheid van het militaire establishment. Ze werd hard getroffen door onthullingen over haar rijkelijk beloonde speeches op besloten bijeenkomsten van bankiers waar ze cynische politieke opvattingen rondstrooide.
Toen de FBI aan de vooravond van de verkiezingen aankondigde dat het Clinton niet strafrechtelijk zou vervolgen voor haar emails, steeg de belangrijkste beursindex. Toen er gisteravond indicaties waren dat Trump zou winnen, zakten de financiële markten in.
Clinton was, met haar boodschap dat de VS ‘already great’ was, was de slechtst denkbare kandidaat in een periode waarin tientallen miljoenen mensen bitter, boos en bang zijn over decennia van toenemende ongelijkheid, een dalende levensstandaard en eindeloze oorlogen in het buitenland.
Het tijdperk van de zelfverrijking van de 1 procent heeft zijn indruk achtergelaten. Peilingen lieten zien dat 53 procent van de stedelijke respondenten, 63 procent in de buitenwijken en 71 procent van de respondenten op het platteland aangaven dat ze geloofden dat het de verkeerde kant op ging met de economie.
Een exit poll van ABC News vroeg mensen naar de eigenschappen die een kandidaat moest hebben. Het meest gehoorde antwoord (38 procent) was dat het iemand moest zijn die in staat is om ‘noodzakelijke verandering te brengen.’ Onder Trump-aanhangers ging het bijna uitsluitend om verandering.
Het is heel goed mogelijk dat Bernie Sanders Trump had kunnen verslaan als hij de Democratische kandidaat was geworden. Sanders, die de voorverkiezingen in ging als een ‘democratisch socialist’ en opriep tot een ‘politieke revolutie’ had verandering kunnen bieden. Clinton kon dat niet.
Ze slaagde er niet eens in om zwarte en Latino stemmers te mobiliseren in de aantallen die werden verwacht. Een peiling liet zien dat Trump meer Latino kiezers heeft weten te winnen dan de Republikeinen in de vorige verkiezingen behaalden.
CNN zei dat miljoenen stemmers die voorheen Obama steunden nu op Trump hebben gestemd.
Allerrijksten
Trump is de vijand van werkende mensen. Zijn belangrijkste economische speerpunt was een enorme belastingverlaging voor de allerrijksten en de bedrijven. Zijn zondebokpolitiek tegen moslims en Mexicaanse immigranten moedigt de racisten aan en verdeelt werkende mensen juist nu die zich zouden moeten verenigen.
Dat racisme een gedeelde boodschap was van de twee grote partijen, was een belangrijke factor in de toenemende steun voor Trump. Maar het betekent niet dat de VS nu volledig in de ban is van racisme.
Het binnenhalen van Ohio en Iowa was cruciaal voor Trumps verkiezingszege. Barack Obama won deze staten tweemaal op rij, wat suggereert dat de stemmers geen geharde racisten zijn. De Republikeinen hadden sinds 1988 geen overwinning behaald in Michigan. Trump won daar vannacht wel.
Amerikaanse arbeiders zullen moeten mobiliseren en organiseren tegen racisme, aanvallen op hun levensstandaard en oorlog. Ze zullen moeten voortbouwen op de hoop die uitging van recente stakingen, de campagnes tegen oliepijpleidingen, de Black Lives Matter-beweging en de strijd voor een minimumloon van 15 dollar.
We leven in een tijd van wereldwijde economische en politieke crisis. De gevestigde pro-kapitalistische politiek creëert een ruimte die gevuld kan worden door nep-outsiders als Trump.
Het verdedigen van de gevestigde orde biedt geen uitweg. Links moet een eigen programma van verandering, hoop en woede tegen het establishment kunnen bieden.
De Democraten boden – en bieden nog steeds – geen effectief alternatief voor Trump. Hij kan alleen gestopt worden door strijd, maar de verschillende strijdbewegingen zullen ook een socialistisch politiek alternatief tegenover de kapitalistische partijen moeten voortbrengen.
Dit is een vertaling van Socialist Worker (UK).