Waar is links mee bezig?
Door Maina van der Zwan
In juli bombardeerde PVV-Kamerlid Sietse Fritsma twaalf ministeries met vragen over de ‘kosten van allochtonen’. Afgelopen vrijdag zei minister van der Laan dat hij om methodologische en politieke redenen niet in kan gaan op het verzoek. ‘Allochtonen, westerse en niet-westerse, zijn leden van onze samenleving. Hun aanwezigheid laat zich niet reduceren tot een simpele optel- en aftreksom langs de meetlat van de euro’ schreef Van der Laan aan de PVV.
Fractievoorzitter van de SP Agnes Kant was het daar echter niet mee eens en eiste van het kabinet dat de PVV-vragen ‘gewoon beantwoord worden.’ Maar de vragen van de PVV kunnen alleen beantwoord worden als de staat elk individu in een verzonnen categorie ‘allochtoon’ en ‘autochtoon’ plaatst en vervolgens bijhoudt hoeveel van elke euro dat aan het openbaar vervoer, de zorg, het onderwijs, het wegennet, de culturele voorzieningen enzovoorts besteed wordt, naar een van die categorieën gaat.
Het probleem is niet dat dit plan onuitvoerbaar is. Het is uitvoerbaar, op de voorwaarde dat de samenleving verdeeld wordt door racistische segregatie. Dat is precies waar de PVV met deze vragen heen wil. In plaats van zich te verzetten tegen de racistische logica achter de PVV-vragen, buigt Kant mee met de rechtse wind.
Gisteren was het de beurt aan Femke Halsema om Wilders te vleien: ‘Ik zie het liefst elke vrouw in Nederland hoofddoekloos’, en ‘Natuurlijk is de islam een probleem.’ Halsema heeft blijkbaar niet in de gaten dat in Nederland het dragen van de hoofddoek niet verplicht is en dat juist het recht om de hoofddoek te dragen onder vuur ligt door rechtse politici. Door over ‘de’ islam te spreken en deze als ‘probleem’ te bestempelen volgt Halsema islamofoob rechts in het beoordelen van individuen op basis van hun geloof in plaats van hun gedrag. Juist dat geeft zoveel moslims in Nederland het gevoel dat ze tweederangsburgers zijn.
Het probleem van Agnes Kant en Femke Halsema is dat ze meer geloven in regeringsdeelname dan in linkse principes. Ze nemen steeds meer de agenda van rechts over in plaats van een linkse agenda daar tegenover te plaatsen. Daarom profiteren niet zij van de crisis van het neoliberalisme, maar Wilders die de onvrede naar rechts kanaliseert en allochtonen tot zondebok maakt. Het kabinet wentelt ondertussen de gevolgen van de crisis af op werknemers, gepensioneerden, studenten en uitkeringsgerechtigden, of ze nou ‘allochtoon’ of ‘autochtoon’ zijn.
Juist in deze tijden is het de taak van links om dwars door alle vooroordelen heen gezamenlijke strijd te organiseren om de verdeeldheid af te breken, niet om verdeeldheid te bevestigen. Dat doen zou niet alleen de hoognodige solidariteit creëren, maar ook de stemmen opleveren die linkse partijen nu kwijtraken omdat ze zich zo slap opstellen.