Vrije Universiteit bezet door schoonmakers en medewerkers
Foto: Bezetters in de VU, 5 maart 2012.
Door Sjerp van Wouden
Het is geen toeval dat de VU bezet wordt. De VU intimideert stakers, zet stakingsbrekers in en bezuinigt tientallen miljoenen op eigen personeel. De gereformeerde universiteit doet graag anders voorkomen, maar is een slechte opdrachtgever en werkgever. In een interview met socialisme.nu sprak campagneleider Ron Meyer al eerder over de noodzaak de schoonmakersstaking te verharden en verbreden. De VU is dan ook een logische vervolgstap voor de schoonmakers. Want wat VNO-NCW en de schoonmaakbazen echt angst zal aanjagen, is als de schoonmakersacties met acties van andere sectoren samenkomen.
De bezetting in Utrecht was uitgelekt, wat het innemen van het gebouw ernstig bemoeilijkte. Bewaking en politie stonden al klaar. Ditmaal weten de actievoerders dat de VU weet dat we komen. Als we binnen zijn, zullen zij ons naar een afgelegen grote zaal proberen te dirigeren. Op de vooravond van de actie spreken de bezetters hun tactiek en het programma voor de dag door, in een zaaltje in Amsterdam-West. Aan de hand van kleine plattegronden en één uitgetekend op een flipbord bespreken ze de routes en de verschillende ingangen. Een geluk is dat de VU een erg poreus hoofdgebouw heeft. Enigszins gespannen gaan de actievoerders weer uit elkaar. Er staat veel op het spel.
Het is negen uur ’s ochtends dat de eerste ploeg studenten en medewerkers zich verzamelt om de hoek van de VU. Groepjes worden geformeerd, voor de verschillende ingangen en nooduitgangen. Er is een plan A, en een plan B, C en D. Desnoods komen we via de ondergrondse tunnels via het ziekenhuis VUmc binnen. Onopvallend drinken mensen een kop koffie in de kantine, wachtend op het teken. Dan is eindelijk de bus Groningers er. Rotterdamse studenten zetten een knokpartij in scène om de bewakers af te leiden. Politie is al her en der gezien.
Binnen
Het gemak waarmee men vervolgens door de hoofdingang en de fietsenkelder naar binnen komt geeft bij velen het gevoel van een anticlimax. Bij schoonmaakbedrijf ISS in De Meern is vandaag ook een bezetting. Vermoedelijk heeft de politie hun pijlen hierop gericht, en verwachtte de VU niet dat de schoonmakers nog een actie zouden doen. Of ze realiseerden zich dat een paar honderd schoonmakers tegenhouden schier onmogelijk is.
Organiser Ashna Kamta heet iedereen welkom. Ze vertelt kort waarom de VU bezet is, en dat medewerkers, studenten en schoonmakers samen op moeten trekken. Ashna: ‘Dit is nu òns huis geworden. De bedden komen al, we blijven tot we onze eisen binnen hebben.’ De eisen zijn dat de VU de schoonmakers hogere lonen betalen, stopt met intimidatie, de schoonmakers wiens contract niet is verlengd omdat ze staakten weer aangesteld worden, en dat de VU gaat praten met hun personeel over de geplande bezuinigingen.
Mark Peters, werkzaam op de VU en voorzitter van de Abvakabo bedrijfsledengroep, beaamt de woorden van Ashna. Hij legt nogmaals uit wat gebeurt met het VU-personeel. ‘We staan hier ook voor de catering, die ook een telkens hogere werkdruk krijgen. We staan hier ook voor het onderwijzend en wetenschappelijk personeel. Daar dreigen de komende jaren 30 procent, 400 banen, te verdwijnen. Hier gebeurt precies hetzelfde als wat met de schoonmakers gebeurt.’
Solidair
Op het podium stapt ook Filinta van de Linke Leraren, een groep meer radicale leraren binnen de AOb. Zij staken morgen, en ook zij zijn solidair. Na zijn toespraak komen schoonmakers naar hem toe: waarom gaan we morgen niet met bussen naar die staking? Laten we de handen ineen slaan, het is één strijd. De AOb leiding moet er maar niets van hebben, schoonmakers op bezoek. Maar wat nu als we het gewoon deden?
Ashna: ‘Dit hadden we niet kunnen doen zonder de activisten, zoals de Internationale Socialisten. Ze zijn het hele weekend bezig geweest dit te plannen. Applaus!’ Maar het is niet genoeg dat we hier zijn. Schoonmakers, medewerkers en studenten gaan in groepjes langs de collegezalen om de studenten te informeren over de actie. In de grote collegezaal bij de hoofdingang is, of was, een college economie gaande. Maina van der Zwan: ‘Beste studenten, vandaag krijgen jullie les over de andere kant van de economie. Vandaag is een praktijkles klassenstrijd.’
Bamboleo van de Gypsy Kings en andere zomerse muziek geven de bezette hal al gauw een vrolijke sfeer. ‘Beste mensen, we gaan nu spandoeken maken!’ Er is wel 50 meter doek gehaald en meer dan genoeg verf. Sommigen zijn voorbereid gekomen. Naast de collegezaal hangt ‘Eerst de mensen, niet de winst’, en tijdens het binnen komen is een doek te zien van solidaire VU-studenten. Maar die hebben nu weer les.
Naast de hoofdingang worden ondertussen veelkleurige spandoeken gemaakt door schoonmakers. Wat ‘Saygi!’ betekent, is inmiddels bekend: Respect! De leus in het Chinees is echter nog wat moeilijk te begrijpen. Later vandaag zullen meer mensen spreken, zoals een kaderlid van het GVB, en een solidariteitsverklaring van de Griekse Vakbond van Schoonmakers. Het gaat een mooie dag worden: ‘Amsterdam, hier zijn de schoonmakers!’
De grote collegezaal van de VU bezet door honderden schoonmakers, gesteund door studenten en sympathisanten
Stakende schoonmakers krijgen tijdens de bezetting
solidariteitsbetuigingen van o.a. (v.l.n.r.) Maina van der Zwan (IS), Ko Hartman (kaderlid Abvakabo bij GVB Amsterdam), Dimitris Pavlopoulos
(Universitair Docent VU) en Maureen van der Pligt (gemeenteraadslid SP Amsterdam)
In de rij bij de VU voor een gezamenlijke lunch
College aan honderden stakers over de vakbeweging, door stakingsdeskundige Sjaak van der Velden (foto boven en direct hieronder)