Vragen en antwoorden over Gaza

Wat gebeurt er in Gaza?
3 januari 2009

Gaza onder het puin
Sinds 27 december 2008 zijn door de Israëlische bombardementen meer dan 430 Palestijnen omgekomen en meer dan 2000 Palestijnen gewond geraakt. Het aantal slachtoffers zal blijven stijgen als Israël deze massaslachting niet stopt of, erger nog, tot een grondinvasie overgaat. De VS, de Europese landen en hun bevriende dictators in het Midden-Oosten steunen Israël of zwijgen. Het verzet tegen de oorlog komt van de tienduizenden mensen die in de afgelopen week de straten opgingen van Palestijnse steden en dorpen, en van demonstranten in Cairo, Londen, Parijs, Amsterdam, New York.

Is Hamas begonnen?
De media nemen het Israëlische verhaal over dat de aanval op Gaza het gevolg is van de raketaanvallen van Hamas, die de wapenstilstand die van kracht was sinds juni 2008 zouden hebben geschonden. In feite heeft Israël op 5 november 2008 zelf de wapenstilstand met Hamas geschonden door zes verzetsstrijders te ‘elimineren’. Bovendien heeft Israël zich niet aan de afspraken van de wapenstilstand gehouden en de afsluiting van Gaza voor internationale hulp voortgezet.

Al twee jaar lang houdt Israël de 1,5 miljoen bewoners van Gaza in een wurggreep. Door gebrek aan voedsel en medicijnen is er volgens VN-waarnemers sprake een humanitaire ramp. Driekwart van de inwoners is afhankelijk van humanitaire hulp. Bovendien begon Israël volgens premier Olmert zelf al zes maanden terug met de voorbereidingen van deze aanval – toen er een wapenstilstand bestond! Volgens Olmert zijn de bombardementen ‘nog maar de eerste fase van de operatie’.

Wat is het leven van een Palestijn waard?
Het feit dat Israëlische, Amerikaanse en ook Nederlandse politici deze slachtpartij onder Palestijnen legitimeren met een verwijzing naar de raketbeschietingen van Hamas onthult de racistische en koloniale logica die hen drijft. In het afgelopen zeven jaar zijn 14 Israëliërs omgekomen door zelfgemaakte Palestijnse raketten. In die periode zijn er echter meer dan 5000 Palestijnen vermoord door de meest geavanceerde wapens die Israël heeft. Als de aanval van Israël een ‘vergelding’ is voor Israëlische slachtoffers, dan is dus het leven van een bewoner van Gaza bijna niets waard ten opzichte van het leven van iemand uit Sderot of Ashkalon.

Wat wil Israël bereiken?
Met de recente aanval op Palestina streeft Israël drie doelen na:

– Het breken van het Palestijnse verzet tegen de bezetting. De eerste Palestijnse Intifada (opstand) van eind jaren tachtig deed de Israëlische politici beseffen dat ze nooit het Palestijnse verzet tegen de bezetting van hun land konden elimineren. In plaats daarvan kozen ze ervoor om dat verzet uit te putten en in toom te houden. De intifada dwong ze om met de PLO van Arafat te onderhandelen. Arafat werd het hoofd van de ‘Palestijnse Autoriteit’. Een groot deel van Fatah (de partij van Arafat in de PLO) vestigde zijn hoop op een toekomstige Palestijnse staat in deze gebieden.

Natuurlijk legden veel Palestijnen zich hierbij niet neer en eisten ook de terugkeer van de vier miljoen Palestijnse vluchtelingen. Vooral toen Israël doorging met het uitbreiden van nederzettingen en het bouwen van de apartheidsmuur, kozen steeds meer Palestijnen voor Hamas die het verzet tegen de bezetting niet opgaf. Om door Israël en de VS als de machthebbers erkend te worden, gingen de opvolgers van Arafat zoals de huidige president Mahmoud Abbas steeds meer concessies doen en probeerden het verzet in te dammen. De meeste Palestijnen wezen deze politiek van de overgave af en stemden in januari 2006 massaal op Hamas. Deze keuze van de Palestijnen beviel Israël, de VS en de EU natuurlijk niet en ze hebben alles gedaan om de Palestijnen hiervoor collectief te straffen. Na hen twee jaar te hebben uitgehongerd, zet Israël nu militaire middelen in om de wil van de Palestijnen te breken.

– Macht van het leger herstellen. In de zomer van 2006 viel het Israëlische leger Libanon binnen, maar verloor de oorlog door het verzet van Hezbollah. Dit was een enorm gezichtsverlies voor de politieke en militaire elite waardoor onder andere het hoofd van het leger moest aftreden. Met de aanval op Gaza wil de Israëlische regering laten zien dat het leger die nederlaag te boven is gekomen.

– Een boodschap aan Iran afgeven. Met zijn militaire overmacht wil Israël ten slotte een boodschap aan Teheran afgeven. Doordat de VS tot nu toe niet in staat zijn geweest om het Iraanse regime naar hun pijpen te laten dansen, heeft Iran zijn onafhankelijke status vergroot. Israël wil voorkomen dat dit de bevolking van Palestina en het Midden-Oosten als geheel het idee geeft dat het mogelijk is om tegen de wil van de VS in te gaan.

Waarom juist nu?
De reden dat Israël de plannen die dus al langer klaar lagen juist nu uitvoert, heeft te maken met de verkiezingen die voor februari 2009 gepland staan. De vertrekkende premier Olmert en de kandidaat van zijn Kadima-partij, de huidige minister van buitenlandse zaken Livni, willen hun populariteit vergroten tegenover Netanyahu die al als een havik bekend staat. De Palestijnen zijn het kanonnenvlees van de verkiezingsoorlog tussen rechts en extreem-rechts in Israël.

Waarom doen de Arabische leiders niets?
De meeste Arabische dictaturen zoals Saudi-Arabië, Jordanië en Egypte zijn trouwe bondgenoten van de VS. Onder hun eigen bevolking hebben ze geen steun. Ze zijn dus afhankelijk van de Amerikaanse economische en militaire steun. Bovendien vrezen ze dat de strijdbaarheid van de Palestijnen het verzet in hun eigen land zal inspireren. In de afgelopen decennia hebben ze de bevolking met hun neoliberale beleid, dat tot meer armoede en ongelijkheid heeft geleid, en hun steun aan de VS en Israël van zich vervreemd. Het is dan ook niet toevallig dat juist Mubarak, de president van Egypte, nu Israël zo fanatiek steunt. In 2008 hebben een aantal grote arbeidersprotesten zijn macht flink op de proef gesteld.

Wat is het alternatief?
Als het aan de VS en de Nederlandse regering ligt, gaat Israël door totdat de Palestijnen zich erbij neerleggen om in een apartheidsregime te leven en accepteren dat vier miljoen Palestijnse vluchtelingen nooit meer naar hun huizen terug zullen keren. Voor de meeste Palestijnen is dit geen optie en daarom strijden ze al ruim zestig jaar voor hun rechten. Daarom zijn er in Israël politici die de nederzetting willen uitbreiden, de apartheidsmuur nog langer willen maken en Palestijnen met bruut geweld het zwijgen op willen leggen. Ook in Nederland hebben ze bondgenoten. Zonder enige schaamte en zonder dat hij tot verantwoording wordt opgeroepen, pleit Geert Wilders voor de etnische zuivering van de Palestijnen met zijn oplossing dat ‘ze de Sinaïwoestijn ingedreven moeten worden’. Er is natuurlijk een humanere en realistischere oplossing: de oprichting van één democratische staat waarin Palestijnen en Joden gelijke rechten hebben.