Verkiezingsoverwinning voor radicaal links in Duitsland

Afgelopen zondag vonden verkiezingen plaats in enkele Duitse deelstaten. Rechts moest een stevig verlies incasseren en Die Linke, een radicaal linkse partij, heeft een klinkende overwinning geboekt. Die Linke noemt het terecht een nieuw politiek begin, maar niet een zonder moeilijkheden.
2 september 2009

070602_rostock_demo

Door Sjerp van Wouden

De verkiezingen vonden plaats in de deelstaten Saarland, Thüringen en Saksen. Die Linke kreeg tussen 20,6 tot 27,4 procent van de stemmen (klik hier voor alle resultaten). De uitslag was niets minder dan een politieke aardschok. ‘Ausgeschlafen, frau Merkel? Rot-Rot elektrisiert die Republik’ klonk het in de media. Drie weken voor de landelijke verkiezingen is de hele Duitse politiek op scherp gezet.

Hét centrale verkiezingsthema is Hartz IV, een breed scala aan bezuinigingen en privatiseringen dat al jarenlang door alle andere partijen gesteund wordt, behalve Die Linke. Deze partij is nog maar twee jaar geleden opgericht, als een fusie tussen de Oost-Duitse PDS (oud-communisten) en het West-Duitse Wahlalternative, een jonge antikapitalistische formatie. Beide organisaties groeiden de afgelopen jaren op basis van verzet tegen neoliberaal beleid en werden het nieuwe politieke huis voor menig gedesillusioneerde SPD-stemmer. Minstens zo belangrijk is het feit dat Die Linke als enige partij op links consequent sociale bewegingen bleef ondersteunen. De sterke invloed van activisten in Die Linke en de afhankelijkheid van de straat hield de partij op een linkse koers. Zo was Die Linke sterk vertegenwoordigd in de anti-NAVO protesten in Straatsburg.

De overwinning van Die Linke zal echter ook nieuwe moeilijkheden creëren. De tegenstelling tussen diegenen die naar het parlement kijken voor verandering en diegenen sociale strijd als uitgangspunt nemen, zal groeien. De partijtop zet duidelijk in op regeringsdeelname. Dat die strategie erg schadelijk kan zijn tonen zowel de desastreuze ervaringen van Rifondazione in Italië, als de ervaringen van Die Linke zelf in de Berlijnse stadsregering. Daar ging de partij een coalitie aan met de SPD en werd ze medeverantwoordelijk voor pijnlijke compromissen en harde bezuinigingen. Dit leidde tot vervreemding van haar kiezers en een lokale crisis in de partij.

Los van de moeilijkheden die elk electoraal project voor radicaal links met zich meebrengt moet er in ieder geval één conclusie uit de verkiezingen van afgelopen zondag getrokken worden: Dat er in Duitsland een grote behoefte is aan een strijdbaar, radicaal links alternatief voor de sociaaldemocratie. En daarin staan de Duitse stemmers niet alleen.

Lees hier een interview met activisten uit Die Linke in de Britse Socialist Worker over het debat over de richting van de partij.