#Occupy van Tahrirplein tot aan Times Square: ‘We zijn het begin, niet het eind’
Door Alex Callinicos
De twee gebeurtenissen zijn met elkaar verbonden. De Arabische revoluties, vooral de bezetting van het Tahrirplein, hebben ons concrete beelden laten zien van collectieve zelfemancipatie. En daarmee hebben zij het idee van revolutie zelf vernieuwd.
Wat we nu over de hele wereld zien zijn uitingen van een wil om overal een Tahrirplein te zien. De 15-meibeweging die pleinen in heel Spanje bezette, getuigde van deze wens. De oproep voor een mondiale protestdag op 15 oktober kwam voort uit die beweging. Maar wat het tot werkelijkheid maakte, was de Occupy Wall Street (OWS) beweging in New York.
In sommige opzichten doen deze gebeurtenissen denken aan hoe de internationale beweging tegen kapitalistische globalisering iets meer dan 10 jaar geleden ontstond. Ook toen vond een protest in de VS, bij de top van de Wereld Handels Organisatie in Seattle in november 1999, wereldwijd weerklank.
Het tempo is echter versneld. De Seattle-protesten maakten een beweging zichtbaar tegen neoliberalisme die zich al jaren aan het ontwikkelen was. Het had bijna een jaar nodig voordat zo’n groot protest in Europa plaatsvond, bij de bijeenkomst van het Internationale Monetaire Fonds in Praag in september 2000.
Maar als we nu kijken naar de VS zien we duidelijke overeenkomsten tussen beide situaties. Net als nu, zat toen een Democratische president in het Witte Huis die geconfronteerd werd met een rechtse Republikeinse oppositie in het Congres. Bill Clinton had, net als Barack Obama nu, de hoop verraden op echte verandering die links had gekregen door de verkiezingen.
Het grootste verschil is dat de situatie enorm verslechterd is. Republikeins rechts wordt tegenwoordig gestuurd door de Tea Party-beweging waardoor de rechtse koers nog heviger is dan in de jaren negentig. En de Amerikaanse economie groeide toen snel, terwijl deze nu stagneert na een diepe recessie.
Zonder twijfel helpt de wereldwijde economische crisis de versnelde reacties te verklaren. We moeten ook erkennen dat Facebook en andere sociale media een rol spelen in het verspreiden van de voorbeelden over de hele wereld.
Revoluties
We moeten echter niet het belang van de Arabische revoluties uit het oog verliezen. Eind jaren negentig werd het idee van revolutie vooral gevormd door de val van de Stalinistische regimes, toen volksopstanden prowesterse neoliberale regimes voortbrachten.
Nu hebben we het Tahrirplein, symbool van een opstand tegen een van de trouwste bondgenoten van de VS in het Midden-Oosten. Toch moeten we benadrukken dat Tahrir het topje van de ijsberg was. De realiteit van de Egyptische revolutie is veel complexer.
De opstand tegen Hosni Mubarak was veel intenser en gewelddadiger in andere steden, zoals Alexandrië en Port Saïd. En het lot van de revolutie is nog onbeslist. Een scala aan progressieve politieke en sociale groepen levert strijd tegen het militaire regime dat zijn bereidheid heeft getoond om via sektarische pogroms zijn macht te behouden.
De uitkomst van dit conflict zal afhangen van hoe de massa van de Egyptenaren – arbeiders, boeren en stedelijke armen – zich politiek zal bewegen. Maar dit is uiteraard geen unieke Egyptische moraal.
Wat mogelijk is, is dat de straatprotesten die we dit jaar hebben zien exploderen, samenkomen met de georganiseerde arbeidersklasse. De steun die OWS kreeg van de New Yorkse vakbonden is een heel erg positief teken.
Maar Slavoj Žižek had absoluut gelijk toen hij kortgeleden de demonstranten van OWS toesprak. Hij vertelde ze niet bedwelmd te raken door de euforie van het moment en na te denken over hoe ze de strijd kunnen voortzetten op een veel breder sociaal terrein:
‘Wordt niet verliefd op jezelf, in de fijne tijd die we hier met elkaar doorbrengen. Straatfeesten zijn niet moeilijk te bouwen, de echte test of ze het waard waren is wat er de volgende dag van over blijft: hoe ons dagelijkse leven veranderd is. Word verliefd op hard en geduldig werken. We zijn het begin, niet het eind.’
#OccupyAmsterdam roept iedereen op aankomende zaterdag 22 oktober weer massaal naar het Beursplein en Damrak te komen! Kom allemaal om de beweging een warm hart toe te dragen en weer massaal onze stem te laten horen! Vanaf 13:00 begint de manifestatie. Van te voren zal er om 12:00 een general assembly / open vergadering gehouden worden. Zie meer info en updates op: www.occupyamsterdam.nl
Wees ook van harte welkom vanavond – donderdag 20 oktober – op de discussiemeeting ‘Van NY tot NL: Hoe kan de Occupy-beweging de wereld veranderen?’ in het Gespuis, Spuistraat 47A in Amsterdam (5 minuten lopen vanaf het Beursplein). Aanvang 19.30 uur, georganiseerd door de Internationale Socialisten. Meer info vind je in onze agenda of via 06-15598694 (Ewout)
Support de #Occupybeweging die internationaal aan het opstaan is, nu in al meer dan 2125 steden wereldwijd!
