Vakbonden eisen baangaranties bij Tata
De werkgelegenheid bij Tata Steel in Velsen-Noord staat opnieuw op de tocht. Tata Steel India voert al maandenlang gesprekken met ThyssenKrupp over een overname van de Nederlandse en Britse vestigingen.
Terwijl onderhandelingen met ThyssenKrupp en andere investeerders lopen, zet het bedrijf ook regeringen onder druk om financiële steun te geven. Britse ministers zeiden in juli al toe om 25 procent van de aandelen van Tata UK over te nemen, een lening van honderden miljoenen te verstrekken en de wet te veranderen om Tata van zijn pensioenverplichtingen te ontheffen.
De achtergrond van de nieuwe onrust is de verschuiving in de mondiale staalmarkt. Er is sprake van een productie-overschot, en inmiddels komt de helft van de wereldwijd geproduceerde staal uit China.
Tot nog toe weigert de directie van Tata Steel zekerheid te geven over de werkgelegenheid.
Manifestatie
De vakbondsmanifestatie vandaag begon om de symbolische tijd van vijf voor twaalf. ‘Vijftienhonderd personeelsleden’, telt John de Vries op het podium de aanwezigen. Hij haalt de geschiedenis van Hoogovens terug, met herhaalde fusies en reorganisaties.
‘In 1974 waren we Hoogovens Estel. We hebben jarenlang moeten betalen. Investeringen werden niet gedaan, er werden zelfs geen mensen meer aangenomen. In 1999 kwam Corus. Ik dacht: dit kan nooit goed gaan, en dat ging het ook niet. Het heeft ongeveer twee miljard gekost. Het enige voordeel dat we nog hadden, was dat we de werkgelegenheid in stand hielden met het werkgelegenheidspact. Gaan we straks naar ThyssenKrupp, dan mogen we twee miljard wegbrengen én geen werk meer. Dan liggen er straks drie, vierduizend uit.’
De Vries is woedend dat de vakbonden niet bij de besprekingen worden betrokken. ‘Als wij niet aan zet komen, dan zullen ze het weten. We hebben vierduizend leden hier, dan is dit plein nog te klein. Maar we gaan het niet accepteren dat we niet aan het woord komen. Gisteren heeft (Tata-CEO) Chatterjee zitten praten met Kamp (minister EZ). We hebben een brief gestuurd, en hij had niet eens het fatsoen om ons antwoord te geven. Als hij dat niet doet, dan dwíngen het wel af.’
‘ThyssenKrupp gaan ons opvreten. Als je pech hebt, heb je hier nog een productieplantje, dan mag je staal maken, en dan is het over. Over mijn lijk!’
De mensen klappen voor de strijdbare toon. Na een uur gaan ze terug naar hun werkplek. Na afloop heeft John de Vries tijd voor een toelichting.
Wat is de stand van zaken?
‘Er zijn twee dingen aan de hand. Allereerst heeft Tata Steel Europe een joint venture met ThyssenKrupp. In november vorig jaar kwam ons ter ore dat dat ging spelen. Nu vinden er allerlei gesprekken plaats, alleen de werknemers zijn niet betrokken. Dat moeten wij dus voor ze doen, en we hebben al een aantal keren aangedrongen dat we willen weten wat er staat te gebeuren. Ze zijn niet van plan om dat met ons te doen. Dus dat hebben we de mensen vandaag verteld.
Wat het grootste gevaar is, is de werkgelegenheid. Je hebt een hele grote company, ThyssenKrupp en Tata Steel Europe, die ook al wordt uitgekleed, wat betekent dat voor hier? We hebben service centers, we hebben een walserij. Het kan zijn dat ze zeggen: die hebben wij niet meer nodig, want dat doen we in Duitsland wel. Dan maak je van ijzer alleen nog staal, dat kan je met 3500 man makkelijk doen. Daarom zeggen wij dat er 4000 arbeidsplaatsen op de tocht staan.
We hebben in 1999 een werkgelegenheidspact (WGP) afgesloten, dat je niet – oneerbiedig gezegd – op straat geschopt kan worden. Dat willen ze nu niet verlengen. Dat werd elk jaar tijdens cao-onderhandelingen verlengd, en dit keer niet. Dat hebben ze vooruit geschoven. Wij hebben nu de eis neergelegd dat die voor 5 jaar verlengd wordt. Dus als er iets sluit, dat je in ieder geval op een normale manier mensen ook centen kan meegeven als ze eventueel weg moeten. Nu kunnen ze je in wezen zo de tent uit schoppen.
Dat is wel heel actueel. De mensen hier weten dat ze dat WGP nodig hebben. Als die fusie er komt zullen die arbeidsplaatsen niet gelijk weg zijn, maar op den duur zal het gaan gebeuren, daar ben ik van overtuigd.
Een eerdere reorganisatie was ‘Beter Werken’. Dat is nu afgerond. Toen zijn er ook mensen naar huis gegaan, maar op een sociale manier. Die mensen zijn gecompenseerd. Maar nu heb je niks.’
Maar de achteruitgang van de werkgelegenheid betekent natuurlijk ook heel veel voor jongeren op dit moment.
‘Dat zeg ik al jaren. Wij hebben best een vergrijsd bedrijf. Dit jaar zijn er wat meer leerlingen op de school, die overigens niet alleen meer op school zitten maar ook gelijk het bedrijf in gaan. Maar je moet eigenlijk veel meer van die jongens aannemen. Het begint bij jongeren, en dan moet je ze wel de kans geven om hier te werken. Dat dringt nog niet echt door.
Dat de pensioenleeftijd naar 67 is gegaan is ook een probleem, want de ouderen blijven wat langer.’
Dus de belangrijkste eis is: vijf jaar geen gedwongen ontslagen?
‘En we willen worden meegenomen in de gesprekken over eventuele samenwerking met ThyssenKrupp. En dat willen onze Duitse collega’s ook, want die willen het óók niet. Maar dat wordt natuurlijk in Mumbai beslist, en de aandeelhouders daar denken alleen maar aan geld.’
En als er op 1 oktober niks ligt volgen er acties?
‘Ja, dan ga ik opschalen. Dan ga ik tegen die mensen zeggen dat je vogelvrij bent, dan hebben we in feite niks meer. Dan ga ik met mijn kader kijken hoe we het kunnen afdwingen, dan komen er acties. Ik hoop wel dat ze de wijsheid hebben om heel snel met ons de onderhandelingen aan te gaan, maar dit duurt al zes maanden, ze doen niks.
De cao loopt tot 1 april 2017. Dat kan dus ook een tactiek zijn, om het er dan in te klappen, in combinatie met de cao. Maar dan gaat het geld kosten, en dat wil ik niet. Ik wil het gewoon van tevoren geregeld hebben.’