Utrecht bekent kleur: Vluchtelingen welkom!
Door Atse de Vries
Het protest was een reactie op de racistische groep Pegida. Deze beweging uit Duitsland voert een hetze tegen moslims, migranten en vluchtelingen. Zij proberen hun vreemdelingenhaat naar Nederland te verspreiden en waren vier weken eerder Utrecht al binnengedrongen. Hoewel er veel verzet was tegen hun aanwezigheid in de stad hadden ze opnieuw een samenkomen afgekondigd op 8 november. Dit was reden voor inwoners van de stad om een dag eerder te demonstreren en een ander geluid te laten horen. Namelijk dat vluchtelingen wel welkom zijn in onze stad, dat vluchtelingen mensen zijn als jij en ik en dat we ze moeten helpen waar we kunnen.
Harry Pals, pastor van de Janskerk, zei: ‘Ik vind het belangrijk om een welkom aan vluchtelingen te laten horen en een ander geluid, een soort tegengeluid tegen Pegida. Maar ik wil niet alleen maar tegen zijn, ik wil juist voor zijn: dat we laten zien dat vluchtelingen welkom zijn en ik denk dat dat voor heel veel Nederlanders geldt.’
Repressie
De burgemeester van Utrecht – Jan van Zanen van de VVD – had de pro-vluchtelingendemonstranten beperkt in hun democratische recht. Hij had hun verboden een tocht door de stad te houden, de manifestatie verbannen naar het Hogelandsepark aan de rand van de stad en dit park omsingeld met een cordon politie. Al eerder hinderde de burgemeester de strijd tegen racisme. Vier weken terug had hij moskeeën ontraden deel te nemen aan een protest voor vluchtelingen en tegen racisme.
Brian Droop (Internationale socialisten): ‘Het is ronduit belachelijk dat VVD-burgemeester Van Zanen onze vreedzame demonstratie opnieuw heeft ingeperkt. Vorige keer mochten we niet lopen, nu weer niet. Wij zouden gewoon een demonstratie tegen racisme moeten kunnen lopen door de stad. De burgermeester moet vreedzame demonstraties tegen racisme toestaan. Onze bondgenoten van GroenLinks en SP zitten in het College van Burgemeester en Wethouders. Ik hoop dat zij de burgemeester hierover eens goed aan de oren zullen trekken en zeggen dat dit zo echt niet kan.’
Vanaf 13 uur stroomde het park langzaam vol met mensen. Een mengelmoes van jongeren en ouderen, mannen en vrouwen, mensen in alle kleuren en van allerlei afkomst. In het begin waren de bezoekers wat geïntimideerd door de enorme politiemacht, maar algauw werd het toch gezellig. Mensen maakte vriendelijk kennis met elkaar en begroette oude bekenden. Er waren veel lachende gezichten, kinderen zochten kastanjes of aten een boterham, terwijl ze dapper een groot protestbord torsten.
Tegengeluid
De demonstratie voor vluchtelingen verliep vreedzaam. Veel deelnemers maakte zich zorgen of waren boos over groeiende vreemdelingenhaat en racisme in de samenleving. Toch was er een positieve en hoopvolle sfeer omdat de verontwaardiging voortkwam uit liefde voor en solidariteit met de medemens. Er was hoop, omdat veel mensen en organisaties elkaar hier ontmoeten en er duidelijk gastvrij welkom werd uitgesproken. Hoop dat we samen in staat zullen zijn het negatieve klimaat te keren.
Demonstrant Lasse zei: ‘Ik wil een tegengeluid laten horen tegen Pegida, die gaat morgen demonstreren en ik wil laten zien dat vluchtelingen welkom zijn in Nederland. We willen laten merken dat we er allemaal zijn voor elkaar en dus ook voor de mensen uit het buitenland, dat we niet alleen voor ons eigen volk zijn, maar ook voor andere mensen.’
Er waren verhalen van vluchtelingen en vurige speeches, waarin kritiek op de politiek en de media niet geschuwd werd. Alle sprekers waren het erover eens dat we het niet moeten hebben over problemen, maar over mensen. Mensen die een betere toekomst zoeken en die we hier warm welkom moeten heten.
Nikoletta die vorige keer sprak tijdens de demonstratie en nu als bezoeker aanwezig was: ‘Ik wil samen met andere mensen een vuist maken tegen de opkomst van fascisme. Ik ben zelf Grieks ik heb dit gezien in Griekenland, hoe dit is gegaan. Ik vind dit een uiterst serieuze zaak en ik vind dat iedereen, alle partijen moeten meedoen om dit te proberen. We moeten vooral een beroep doen aan de gevestigde partijen en hun dwingen niet de leuzen en de standpunten van de ultrarechtse fascistische partijen op te nemen.’
Sprekers
Het was goed om te zien dat de betrokkenheid van verschillende organisaties en partijen zichtbaar was vanaf het podium. Heleen de Boer van GroenLinks zei: ‘Ik denk dat het heel belangrijk is dat wij met zijn allen laten zien dat het om mensen gaat. Dat het niet gaat om een probleem, dat we het niet hebben over een stroom, dat we het niet hebben over een crisis, maar dat we het hebben over mensen zoals jij en ik.’
Michel Eggermont van de SP stelde: ‘Nederland is een rijk land, maar toch zijn er onvoldoende betaalbare woningen, een flinke werkloosheid. Problemen die lang bestaan, niet opgelost worden en verergerd zijn sinds de financiele crisis van 2008. Verergerd door de politieke keuzes die gemaakt worden… Vluchtelingen en moslims moeten niet tot zondebok worden gemaakt. Samen moeten we knokken voor een samenleving waarin iedereen zich welkom voelt.’
De groep Utrecht in Actie was afgelopen zaterdag van plan een protest tegen Zwarte Piet te organiseren, maar sloot zich aan bij het Vluchtelingen Welkom protest. Leroy Lucas: ‘Het vluchtende slachtoffer is in Nederland de dader. De daders worden hier neergezet als de slachtoffers. Ik vraag mijzelf elke dag af: Hoe is dit mogelijk? Dit continent werd 70 jaar geleden bevrijd uit de klauwen van extreem-rechts. Toen zeiden we: ‘Dit nooit meer!’ Zijn we het vergeten? Daarom heb ik een oproep aan jullie vandaag. Kom in verzet! Kom in verzet tegen extreem-rechts! Laat ze niet winnen!’
De Pastor van nodigde de demonstranten uit om na afloop van het protest samen naar de Janskerk op trekken, waar er thee koffie en koekjes wachtte. Dit werd nadrukkelijk ‘wandelen’ genoemd, want ‘demonstreren’ was tenslotte verboden. Zo werd de grens opgezocht van wat er officieel mocht. Een lichte vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid. En dat is essentieel in de strijd tegen racisme, want hierbij moeten we soms dingen doen die het establishment onwenselijk acht. Burgemeesters, wethouders en politici zullen het ontstaan van een racistische straatbeweging niet stoppen. Dat zullen wij zelf moeten doen, op straat.
Laat fascisten niet lopen. NO PASSARAN!