‘Twintig jaar geleden hebben we ook gewonnen door te staken’

Dertig medewerkers van het Sarphatihuis in Amsterdam hebben op zaterdagochtend 3 november hun werk neergelegd. De directie van zorgaanbieder Amsta heeft 4,1 miljoen voor de instelling te besteden maar het personeel merkt er weinig van. De werkdruk is te hoog en ze eisen meer handen aan het bed.
6 november 2012

Door Hans Lammers

Op de dag van de staking lijkt de zorginstelling op een vesting. De zorgwerkers hadden onderling geregeld dat ze met een kleine groep naar binnen zouden gaan om voor de mensen te zorgen zodat het personeel zonder gevaar voor de ouderen kon staken. Maar de directie heeft vijf mensen van een particulier beveiligingsbedrijf ingehuurd om dat te voorkomen: nog meer geld dat niet naar de zorg gaat. De raad van bestuur had eerder in de week al intimiderende mails verstuurd, maar de zorgwerkers laten zich niet bang maken. De actie gaat door en de solidariteit uit de buurt en elders in Amsterdam is overweldigend.

De Hortus Botanicus doneert toegangskaartjes voor de tuin, terwijl het Verzetsmuseum taarten bezorgt bij de actievoerders. Uit verschillende lagen uit Amsterdam verklaren mensen hun solidariteit op het podium. Het podium wordt zo bijna te klein. SP-leider Emiel Roemer krijgt een enthousiast onthaal. Tunahan Kuzu van de PvdA daarentegen behoorlijk wat weerstand. Zijn steunbetuiging wordt met argwaan bekeken. Er spreken mensen van de GVB, studenten, WMO-adviesraad, de verschillende bonden en het Amsterdamse Steuncomité voor sociale strijd. Preston stelt namens de MBO-scholieren: ‘Als jullie nu niet actievoeren, komen studenten over twee jaar in jullie problemen terecht.’

Annemiek Honhoff werkzaam bij zorginstelling Osira is uit solidariteit aanwezig. ‘Wij zijn net als de Amsta-mederwerkers bang gemaakt. Maar door actie te voeren hebben we toch onze eisen kunnen binnenhalen zoals meer geld voor handen aan het bed en een terugkeer naar een achturige werkdag voor wat we voorheen in zes uur moesten doen.’ Annemiek is al 30 jaar lid van de Abvakabo. ‘Twintig jaar geleden kregen we onze eis ook voor elkaar na een enkele staking. Nu is de strijd harder geworden. Wat er gebeurt in de zorg is schrijnend voor heel Nederland.’

Convenant

Corry Willemse is werkzaam bij Cordaan. Ze werkt nachtdiensten maar doet vandaag mee met de actie en loopt heel wat overleggen af van de bond waardoor ze de laatste tijd weinig aan slapen toekomt. ‘Wij hebben ook actie gevoerd om afspraken te maken met het bestuur voor vermindering van de werkdruk en meer tijd voor de cliënt. Maar dit convenant wordt helemaal niet goed nagekomen. We gaan overleggen of we ook actie gaan voeren om ervoor te zorgen dat de afspraken die zijn gemaakt met Cordaan worden nagekomen.’

De zorgwerkers bij Cordaan hebben al heel wat te verduren gehad van het bestuur. Het zijn pesterijen zoals het verdwijnen van haar vakantiedagenoverzicht en haar opleidingscertificaten samen met haar postvakje, het tijdelijk verliezen van haar vaste nachtdiensten. Of een schreeuwende teamleider die intimideert door te stellen dat ze Cordaan een slechte naam bezorgt. Maar Corry laat zich niet intimideren. ‘We hebben als kaderleden van de bond een gesprek aangevraagd bij de directie om te vragen waar dat geld nu is gebleven voor meer handen aan het bed. We kregen een vaag verhaal over de inzet van kwaliteitsverpleegkundigen. Maar die worden alleen maar ingezet om de kastjes schoon te houden en op slot te zetten, zodat als de inspectie komt het lijkt alsof we de regels naleven.’

Corry is van mening dat dit soort acties ook in ander sectoren moeten worden gevoerd. Over het regeerakkoord stelt ze: ‘De rijken worden rijker en de armen armer. Omdat wij twee inkomens hebben zullen we erop achteruit gaan met de zorgpremie. Onze verhuisplannen gaan ook niet meer door omdat we de huur niet zouden kunnen betalen. Die verhuisplannen hadden we niet alleen gemaakt om gelijkvloers te wonen voor onze oude dag maar ook om dichter bij mijn werk te wonen omdat ik met het openbaar vervoer naar mijn werk moet. Dat levert namelijk problemen op. Het komt regelmatig voor dat er een tram uitvalt en dat ik dan lang moet lopen naar mijn werk.’

Stappen

Rond 16.00 wordt er met de stakers een vakbondscafé gehouden en discussiëren mensen vanuit verschillende bonden en werkplekken met elkaar over welke stappen er verder moeten worden gezet en wat de strategie van de vakbond daarin moet zijn.

Abvakabo bestuurder Lilian Marijnissen bericht over hoe de actie is verlopen in Arnhem en hekelt de kabinetsplannen die meer marktwerking in de zorg bevorderen waardoor nog meer instellingen voor aanbesteding met elkaar moeten gaan concurreren. Voor de thuiszorg zal dit grote negatieve effecten hebben omdat de instellingen onder druk van concurrentie verder moeten gaan bezuinigen op het personeel. De kabinetsplannen maken het mogelijk om onder dreiging van het stopzetten van de uitkering mensen uit de bijstand in de thuiszorg voor onder het minimumloon aan het werk te zetten. ‘Daar hebben we in Rotterdam als zes keer tegen gestaakt, als dat verder doorgang vindt dan krijg je ongemotiveerde mensen in de thuiszorg terwijl er juist gekwalificeerd personeel nodig is die voor dit werk heeft gekozen.’

Marijnissen kondigt de landelijke actiedag aan op 27 november om 16.00 in de jaarbeurs in Utrecht. De zorgwerkers geven met hun actie het goede voorbeeld. Zij laten met deze actie zien dat je in een tijd van economische crisis in het offensief kan gaan door duidelijk te stellen waar het geld te halen valt, namelijk bij de top. Dat is een les voor de gehele vakbeweging. Ruud Kuin van het landelijk bestuur is ook voor deze offensieve strategie maar waarschuwt: ‘Niet alle polderaars zijn weggevlucht, er zijn er nog te veel.’ We zullen van onderop met zijn allen deze vlucht moeten versnellen.


Sommige namen zijn gefingeerd vanwege angst voor represailles van het management.

Zie ook het foto– en videoverslag van FNV voor zorg.