Tweehonderd studenten bezetten bestuursvleugel Vrije Universiteit
Waarom hebben jullie gisteren de bestuursvleugel van de VU bezet?
Aan de VU zijn door jaren van mismanagement grote financiële tekorten ontstaan. Daarnaast is de VU een onderwijsinstelling die steeds meer uit gaat van winstmaximalisatie, in plaats van onderwijs- en onderzoekskwaliteit, een ontwikkeling die je bij meer universiteiten ziet.
Als een instelling, zoals in dit geval de VU, te maken heeft met grote tekorten, wordt direct gekeken wat er gedaan kan worden aan bezuinigingen die het minste impact hebben op de financiën. Door onder andere het verdeelmodel van de VU, wat bekent staat als het VUSAM-model, worden faculteiten en opleidingen betaald op basis van behaalde studiepunten. Dit leidt tot grote beloningen voor massastudies waar tegen lage kosten veel studiepunten behaald worden, maar bestraft kleinere studies die daar niet mee kunnen concurreren.
Systemen zoals het VUSAM model worden steeds meer de norm. Wat eens middelen waren om te controleren of er goed onderwijs wordt gegeven, zijn nu doelen op zich geworden. De drang naar winst in openbare onderwijsinstellingen leiden ertoe dat er steeds minder ruimte is voor kwalitatief sterk onderzoek en onderwijs.
Op basis van dit model wordt waarschijnlijk binnenkort overgegaan op grote bezuinigingen op de faculteit Aard- en Levenswetenschappen waar kleinere studies met intense begeleiding afscheid moeten nemen van hun hoge kwaliteit van onderwijs. Dit wil de actiegroep Titanic tegenhouden.
Een van de kwalijke ontwikkelingen die op de VU te zien zijn, is bijvoorbeeld het opdringen van de Amsterdam Faculty of Science (AFS), een fusering van de bètafaculteiten van de UvA en de VU. In deze fusie zou nog meer geneigd worden naar massaal onderwijs zonder sterke inhoudelijke punten en wordt kwalitatief sterk onderzoek volledig de nek omgedraaid. Op de VU wordt echter zo hard bezuinigd en zulke draconische maatregelen genomen op de bètafaculteiten dat velen de AFS als een mindere van twee kwaden beginnen te zien. Een slim plan van de twee besturen om hun doel te bereiken, maar helaas een doel met rampzalige gevolgen.
Hoe was de actie georganiseerd en wie waren daarbij betrokken?
De actie is georganiseerd door de actiegroep Titanic. De actie wordt ondersteund Ons kritisch alternatief en Kritische Studenten Amsterdam. Ik heb geen officiële stellingname gezien, maar ik durf er wel vanuit te gaan dat de Verontruste VU’ers ook achter deze actie staan.
Hoe kijk je terug op de actie?
Het was een mooie en vooral ook leuke actie. We zijn met meer dan 200 mensen naar de afdeling van het College van Bestuur gegaan en hebben daar colleges van aardwetenschappen gevolgd. De actie was een prachtig voorbeeld van de combinatie van toewijding die deze studenten en docenten voor hun opleidingen hebben en de noodsituatie waar die opleidingen zich nu in bevinden. Alles verliep heel goed, de colleges waren interessant en er aan het eind ruimden de demonstranten zelfs alle troep netjes opgeruimd. Wat niet iedereen leek te beseffen en ik wel een aardig feitje vond, was dat wij zojuist de equivalent van het maagdenhuis op de VU hebben bezet, al was het maar voor een middag met wat colleges, is dit toch een aardige prestatie.
Wat zijn de belangrijkste eisen van de actievoerders van Titanic?
Dit zijn de eisen precies zoals ze in de eerste open brief naar het CVB van de VU zijn gestuurd:
1. Het CvB en Faculteitsbestuur nemen hun verantwoordelijkheid in het vinden van een verantwoorde en duurzame oplossing voor de financiën van de afdelingen van FALW en bèta-onderwijs in het algemeen,
2. De hoge kwaliteit en uitvoerbaarheid van aardwetenschappelijke opleidingen blijft daarbij behouden,
3. De commissie Van der Wal wordt daartoe ontbonden óf heringericht met betrekking tot haar doelen, de ruimte voor oplossingen, de samenstelling en tijdspad, met inspraak van brede studentenvertegenwoordiging.
De commissie Van der Wal is een commissie die na afloop van een onderzoek een advies zou geven aan het CVB, wat zij moeten doen met de financiële tekorten. Er bleek echter nog voor dat deze commissie met haar onderzoek begon dat de conclusie duidelijk was: bezuinigen op ‘dure’ studies. En met bezuinigen werden ontslagen bedoeld.
Hoe zou deze actie groter kunnen worden en de strijd voor het behoud van de studie aardwetenschappen kunnen worden gewonnen?
Daarvoor is vooral een grotere mate van solidariteit nodig, met name onder de studenten en docenten. Vaak worden die tegen elkaar uitgespeeld door de besturen van universiteiten en voor vreemde keuzes gesteld, zoals de zogenaamde tegenstelling in belangen die tussen bèta-wetenschappers en alfa/gamma-wetenschappers zou bestaan. Het is tijd dat wij als gehele academische gemeenschap van docenten, studenten en medewerkers voor onszelf opstaan voor en samen gaan bouwen aan een betere universiteit. Als wij over onze kleine verschillen kunnen heenstappen en als een geheel strijden voor onze belangen, zijn wij zeker in staat grootse dingen te bereiken.
Hoe kunnen wij de studenten en docenten van aardwetenschappen steunen?
Ten eerste door acties, manifestaties en demonstraties die zij organiseren bij te wonen. Verder kan je contact opnemen via hun website, over wanneer en waar ze vergaderen.
Ruud van der Veen is student geschiedenis en politicologie aan de UvA. Zie de website van actiegroep Titanic.