Tweede ronde in Arabische revolutie
Foto: Midan Al-Tahrir, het centrale plein van Cairo, gisteravond
Door Dirk Wanrooij
De bejaarde president werd in zijn 82ste levens- en 30ste regeringsjaar
getrakteerd op de grootste protesten sinds de beruchte voedselrellen van
eind jaren zeventig. Geïnspireerd door de gebeurtenissen in Tunesië, stond
er gister een ‘dag van woede gepland’. Tienduizenden mensen gaven, ondanks
waarschuwingen van het ministerie van Binnenlandse Zaken om niet deel te
nemen aan het protest, gehoor aan de oproep om te komen demonstreren tegen
de hoge prijzen werkeloosheid en gebrek aan vrijheid.
Tegen het vallen van de nacht hielden duizenden demonstranten Midan
Al-Tahrir, het centrale plein van Cairo, nog altijd bezet. In het hele
gebied waren mobiele telefoonverbindingen plat gelegd, evenals Twitter en
verschillende andere nieuwe media.
Het Tunesische voorbeeld in cruciaal geweest in de aanloop naar deze
protesten. Eerdere pogingen om massale protesten te organiseren, eindigden
in Cairo doorgaans in een teleurstelling. Het land verkeerde jarenlang in
een ijzeren greep van de veiligheidsdiensten en een noodwet die sinds 1980
van kracht is. Demonstraties zijn daarmee verboden, en politieke openingen
uiterst gering. Maar nu Tunesië heeft laten zien dat volksmacht uiteindelijk
tirannie de baas kan, konden de Egyptenaren zich niet onbetuigd laten.
Door het hele land gingen met mensen de straat op, van de steden in de
Nijldelta tot in de woestijn en langs het Suezkanaal, overal weerklonk de
roep voor verandering. Deze roep is het resultaat van jaren van wanbestuur
door de Egyptische politieke elite die met Westerse steun het land in de
uitverkoop heeft gezet. Hoewel de economische groeicijfers van Egypte
jarenlang als voorbeeld hebben gediend voor de regio, is de levensstandaard
voor de overgrote meerderheid van de bevolking achteruit gegaan. Stijgende
prijzen, dalende lonen en dramatische arbeidsomstandigheden zijn de
realiteit in Egypte.
Verzet hiertegen kwam tot recentelijk vooral van arbeiders, kleine
oppositiepartijen en interactieve bewegingen. Met name deze laatste wisten
zich online gesteund door duizenden sympathisanten. Maar tot voor kort
vertaalde dat zich niet naar aantallen op straat. Het lijkt erop dat deze
drie groepen elkaar gisteren eindelijk hebben gevonden.
De grote vraag is wat er de komende dagen zal gebeuren. In een verklaring
liet de minister van Binnenlandse Zaken weten dat de veiligheidsdiensten in
staat zijn de orde te herstellen. Deze aankondiging van repressie werd
gevolgd door de inzet van een ongekende politiemacht rond één uur vannacht
Nederlandse tijd. Met grof geweld werd het plein leeggemaakt, maar
activisten lijken vastberaden de protesten door te zetten totdat Mubarak
zich gevoegd heeft bij zijn Tunesische ambtgenoot.
De komende dagen zullen cruciaal blijken. Tijdens schermutselingen in Suez
kwamen twee demonstranten en een politieagent om het leven. Dit zet de
verhoudingen verder op scherp. Een al te hard optreden van de autoriteiten
kan nog meer woede uitlokken terwijl concessies ervoor kunnen zorgen dat de
Egyptenaren bloed ruiken.
Wat er ook gebeurt, de tweede ronde in de Arabische revolutie lijkt te zijn
ingegaan. Ondanks dat Egypte de laatste decennia nogal wat krediet heeft
verspeeld in omliggende landen, zullen de gebeurtenissen in *Masr* (Arabisch
voor Egypte) een enorme invloed hebben op de rest van de regio. Het land
heeft de grootste bevolking in de Arabische wereld en is een van de pilaren
van het beleid van de VS in de regio. Verandering in Egypte zet de deur naar
verandering in de rest van de regio dan ook wagenwijd open. Vandaar dat
sympathisanten van over de hele wereld gisteren aan Twitter gekluisterd zaten.
Vandaag is er weer een dag. Volgens de bekende blogger en activiste Zeinobia
wordt er vanaf negen uur door het hele land gedemonstreerd.