Tunesië rebelleert na moord op linkse oppositieleider

Honderdduizenden mensen demonstreerden bij de begrafenis van de Tunesische oppositieleider Chokri Belaid. Dorpen en steden kwamen tot stilstand, doordat mensen staakten en de straten vulden.
18 februari 2013

Door Jaouhar Tonsy

Belaid, een linkse oppositieleider, was erg kritisch over de Islamistische regeringspartij Ennahda. Hij werd woensdag 6 februari voor zijn huis doodgeschoten. De dag daarvoor was hij op televisie om te waarschuwen voor het toenemende gebruik van politieke moordaanslagen in Tunesië.

Veel mensen willen nu dat de huidige regering aftreedt, omdat zij niet in staat is het politieke geweld te stoppen. Maar aan de respons op zijn dood van zoveel mensen moeten de regeringspartijen kunnen zien dat dit niet getolereerd zal worden.

Grote aantallen mannen en vrouwen, jong en oud, kwamen afscheid nemen bij zijn begrafenis. Ze betoonden solidariteit met hun vrienden en uitten hun woede op Ennahda. De politie vuurde traangas op hen af, maar het was niet mogelijk om de mensen te verdrijven, vanwege hun grote aantallen.

Mensen waren kalm en bleven bij elkaar staan, deelden alles wat ze bij zich hadden en konden gebruiken voor de mensen die last hadden van het traangas. De kantoren van Ennahda werden in brand gestoken, en er vonden botsingen plaats met rechtse groepen.

Staking

De staking legde het hele land lam – scholen, vliegvelden, bedrijven en openbare instellingen waren allemaal dicht. Zelfs kleine winkels en cafés waren gesloten. De stakingen begonnen op donderdag in het mijngebied, dat in 2008 in opstand kwamen en een geschiedenis heeft van militante arbeidersstrijd. Rechtbanken en scholen begonnen al dicht te gaan, voordat de vakbond UGTT de algemene staking van vrijdag uitriep.

Dit was de eerste 100 procent politieke staking sinds de val van dictator Ben Ali twee jaar geleden. En het zijn de grootste demonstraties die er in maanden zijn geweest. Maar op het moment lijkt het er niet op dat de stakingen doorgaan. Zelfs linkse mensen zijn er niet van overtuigd dat lange stakingen nodig zijn om het regime te breken.

Er staat veel op het spel. Diverse leden van de oppositie, net als de familie van de martelaar, zijn na de demonstratie met de dood bedreigd. De regeringscoalitie is in een staat van crisis. De premier stelde voor om het kabinet te vervangen door ongekozen technocraten. Maar dat plan is afgewezen, ondanks de steun van sommige leden van de oppositie.

Slechts een paar duizend mensen demonstreerden zaterdag 9 februari voor Ennahda en om de legitimiteit van de huidige regering te verdedigen. Die partij heeft nu opgeroepen tot een protest, aankomende vrijdag, en het voert een propagandaoorlog tegen de demonstranten.

Maar de rol van arbeiders blijft cruciaal. Hun stakingen kunnen de balans radicaal veranderen en de mensen verenigen rondom eisen vanuit het volk.
_____________________________________________________________________________________________________

De politieke crisis draait om kapitalisme – niet om religie

Chokri Belaid was de leider van de Patriottische Democraten, een van de belangrijkste partijen in het Tunesisch Volksfront. Dit is het belangrijkste bondgenootschap van partijen aan de linkerkant. Er zitten ook nationalistische partijen in.

Het conflict in Tunesië loopt gevaar om een botsing te worden tussen de Islamisten aan de ene kant, en seculieren of gematigde moslims aan de andere kant. Maar er is een duidelijke scheidslijn in de Islamistische partij Ennahda zelf.

Een deel wil aan de macht blijven en haar visie van een Islamistische staat verdedigen. Die zullen niet gemakkelijk opgeven. Een ander deel zoekt naar oplossingen voor de crisis, dat de belangen van het Tunesisch kapitalisme voorstaat, en dat de oppositie ook kan accepteren.

Jaouhar Tonsy is een Tunesiër en woont momenteel in Londen. Dit is een vertaling uit de Socialist Worker.