Toespraak Max van den Berg: ‘Het monster van racisme’

In plaats van de afgelaste demonstratie Sta op tegen racisme zond Comité 21 maart een livestream uit. Wij publiceren hier de toespraak die Max van den Berg had voorbereid. Als 14-jarige deed hij mee aan de Februaristaking. 

De bestrijding van het racisme virus loopt nu parallel met de bestrijding van het coronavirus. Daardoor moet het slot van de 21 maart demonstratie bij de Dokwerker vervangen worden door een livestream uitzending vanuit een zaal.

Dat is jammer want de meeting zou plaats vinden op een historisch terrein. Op het weekeinde van 22 tot 23 februari 1941 stond op het Waterlooplein langs de muur van de Portugese synagoge een rij van 20 vrachtwagens van de SS opgesteld. 400 joodse mannen tussen 18 en 50 jaar werden bijeen gedreven, in die vrachtwagens gegooid en naar het concentratiekamp Mauthausen afgevoerd. Twee dagen later kwam Amsterdam in verzet tegen deze pogrom. De unieke Februaristaking brak uit. Een dichter schreef: ‘’Geprezen zij de dag, dat de bevolking opkwam, voor het volk dat onderlag.’’

Wie had kunnen denken dat na Auschwitz en de holocaust het monster van racisme de kop weer zou op steken? Deze keer als een veelkoppig monster. Want racisme en discriminatie beperkt zich nu niet tot antisemitisme maar heeft zich juist sterk gericht tegen Nederlanders met een islamitische, Afro-Caraïbische en Aziatische achtergrond.

Het begon sluipend met een hatelijke opmerking, foute moppen en regelrecht schelden. Toen werden vrouwen aan de hoofdoekjes getrokken en mannen met een keppeltje beledigd. Vervolgens kwam Wilders met zijn café-babbel Meer of minder Marokkanen. Daarmee discrimineerde hij honderd duizend arbeiders die uit Marokko naar Nederland werden gehaald om de opbouw van ons land mogelijk te maken.

Dat er aanvallen op moskeeën volgden en varkenskoppen werden opgehangen is de consequentie van dit hitsen. Voetballers met een kleur worden in stadions uitgejouwd, islamitische scholieren worden gediscrimineerd bij het zoeken naar stageplaatsen. De achterstelling van vrouwen blijft ondanks vooruitgang hardnekkig voortleven.

Met Baudet wordt het racisme officieel vastgelegd. Hij kwam de politiek in met de strijd tegen ‘de homeopathische verdunning van ons volk door de invloed van volkeren uit de hele wereld’ Waar komt deze opvatting vandaan? Het is overgenomen van Hitlers Neurenbergs rassenwetten. De walgelijke theorie dat het vermenging van het superieure Germaanse bloed met dat van lagere volkeren (Untermenschen) tot een degeneratie van het Herrenvolk zou leiden.

De praktijk laat zien dat de Brusselse regering haar oren heeft laten hangen naar deze theorie. Het slaagt er niet in mensen die vluchten voor onderdrukking, oorlogsgeweld of klimaat armoede onder de 550 miljoen Europeanen op te nemen. De gevolgen zijn verschrikkelijk. De hemel schreiende toestanden op de Griekse eilanden zeggen alles. In een kamp voor 3000 vluchtelingen zijn nu 20.000 mensen opgesloten. 2000 voor één waterkraan. Hele generatie kinderen groeien op in modder en honger en zonder onderwijs De autoritaire president Erdogan jaagt 10.000 Afghanen en Syriërs naar de Griekse grens, die met zwaarbewaakte pikkeldraadmuren is afgesloten.

Wat doet Brussel? Enkele bestuurders huren een vliegtuig en bezien de wanhopige situatie uit de lucht. Wat wordt besloten? Hulp? Kinderen naar Europa halen? Nee. Besloten wordt de grensbewaking te versterken met soldaten, drones, traangas en patrouilleboten. Onlangs stierf de bekende Nederlandse rockzanger Fosko. Hij zong terecht: ‘‘Het westen is geen eiland, Europa is geen fort, wie bang is voor een ander, doet zichzelf te kort’’

Ondertussen is het racisme overgegaan tot fysiek geweld. Demonstranten worden op de afsluitdijk met geweld tegengehouden. Een bijeenkomst van Nederlanders met een Afrikaanse achtergrond wordt in den Haag door een knokploeg met knuppels aangevallen. In Tilburg wordt een meisje me Chinese achtergrond in elkaar geslagen als ze in een lift protesteert tegen een racistische carnaval schlager over het corona virus. Gewelddadig optreden tegen Moskeeën in Nieuw- Zeeland, Duitsland en Frankrijk zijn aan de orde van de dag. Er zijn tientallen doden gevallen door racistisch geweld.

Wij zouden bijeenkomen om tegen het racisme uit extreemrechtse hoek op te staan. Uw massale sympathie heeft de menselijke gelijkwaardigheid een stuk vooruit geholpen. Maar deze 21 maart bijeenkomst zou vallen op de eerste officiële lentedag en moet een zomers vervolg krijgen. Want we hebben niet alleen te maken met extreemrechts maar ook met een vreemd soort tolerantie. Racistische praatjes? Moet kunnen! We leven in een democratie en ieder gedachtestroming moet gehoord kunnen worden? Maar racisme is geen politieke of maatschappelijke stroming maar een misdaad!

Een ander probleem: de dreigende onverschilligheid. Het veelal wegkijken van racisme in welke vorm dan ook. Daarom moeten we thuis, bij de buren, in uw vriendenkring, op de scholen en universiteiten op de sportvelden, de bouwwerken en ziekenhuizen waar dan ook op treden als zich iemand zich discriminerend uitlaat. Want alleen gezamenlijk en in grote onderlinge solidariteit kunnen we het monster van racisme en discriminatie overwinnen.

In de donkere jaren waarin de schaduw van Hitler over Europe hing, stonden drie Duitse democratische kunstenaar op. De componist Hans Eisler, de tekstschrijver Bertolt Brecht, de zanger Ernst Busch. Zij brachten een strijdlied. Met het refrein we willen eindigen. ‘’Voorwaarts en niet vergeten, wat maakt ons zo sterk in de strijd?, bij honger en bij eten, de solidariteit.’’