Talat Ahmed: ‘Modi is niet onoverwinnelijk’
Voor de derde keer wint Modi, maar de resultaten duiden op een afname in steun. Hoe interpreteer je dat?
De peilingen wezen uit dat Modi zou gaan winnen. Het resultaat is duidelijk een grote schok geweest, want hoewel de BJP heeft gewonnen, was het zeker niet genoeg om een meerderheidsregering te vormen. De BJP leed een van haar grootste verliezen in het noorden, in Uttar Pradesh, de staat die wordt gezien als de Hindi-gordel.
Een boer uit Muzaffarnagar zei: ‘In het verleden hebben we in blind vertrouwen op Modi gestemd, maar deze keer stemden we met ons verstand.’ De BJP voerde een van de meest grove anti-moslimverkiezingscampagnes. In de afgelopen tien jaar dat de BJP aan de macht was, zagen we een toenemende marginalisatie van moslims.
Ondanks al het gepraat over de status van India als wereldmacht in wording, is dit niet de dagelijkse realiteit van de overgrote meerderheid van de Indiase bevolking. Het is behoorlijk ontnuchterend om hedendaagse statistieken over India te bekijken: de werkloosheid bedraagt meer dan 8 procent en 42 procent van de afgestudeerden kan geen baan krijgen in India.
Van alle rijkdom is 40 procent in handen van de rijkste 1 procent, terwijl de schatting is dat meer dan de helft van de 1,4 miljard inwoners in armoede leeft. Vooral in de wijken van arbeiders en de lage kaste stemden mensen tegen Modi.
Klimaatverandering wordt steeds meer gevoeld in tropische landen zoals India en beïnvloedt onder andere de landbouw. Boeren gingen onlangs de straat op. Kun je daar meer over vertellen?
De klimaatcrisis is enorm en in het mondiale zuiden zijn de twee grootste vervuilers China en de Indiase staat. De regering van Modi probeerde drie landbouwwetten in te voeren, die in wezen alle vormen van bescherming voor boeren zouden wegnemen. India heeft veel kleine boerenbedrijven en landloze boeren. Hun protesten in 2020 en 2022 veroorzaakten een van de weinige belangrijke nederlagen voor de regering van Modi. Ze moesten op dit beleid terugkomen, wat laat zien dat Modi niet onoverwinnelijk is.
De economische en militaire relaties van India met Israël, de VAE en Saoedi-Arabië lijken de laatste tijd op te bloeien. Wat vind je van deze ontwikkelingen, vooral gezien Modi’s gebruik van moslims als zondebok?
Modi’s twee termijnen hebben zeker verschuivingen op wereldschaal gezien richting deze staten die in het westerse kamp zitten. Maar de ogen van de elite wereldwijd zijn vooral angstig gericht op China. De BJP wil India, en niet China, presenteren als het wereldwijde succesverhaal van Azië.
Als het gaat om Palestina zijn de regimes van Saoedi-Arabië en de Golfstaten altijd bang geweest voor opstandige bewegingen van onderaf in solidariteit met Palestina. Deze Arabische staten zijn nooit voorvechters van het Palestijnse volk geweest. Ze hebben allerlei zakelijke deals en investeringen in India ondanks Modi’s steun voor Israël, wat aantoont dat klassenpolitiek elke vorm van zogenaamde identiteits- of religieuze belangen overtreft.
Wat is je advies aan linkse activisten in India?
Als iemand uit Groot-Brittannië moet je altijd wat bescheiden zijn in het geven van advies overal ter wereld. Het niveau van autoritarisme en repressie onder het Modi-regime is geïntensiveerd. De auteur Arundhati Roy bijvoorbeeld is een belangrijke criticus en een echte doorn in het oog van de BJP- regering. De rechtbanken hebben nu toestemming gegeven om haar te vervolgen.
Activistische bewegingen zijn effectief zodra ze buiten het parlement opereren. Je kunt niet verergerende werkloosheid en verarming in een samenleving als India hebben zonder dat dit tot sociale explosies leidt. Het is dus absoluut noodzakelijk dat links middenin die explosies zit om ze te proberen te verbreden en te verdiepen. Deze verkiezingsuitslag zorgt voor een kleine nederlaag voor Modi en prikt zijn bubbel door. Dit moet een opening vormen voor links om te zeggen: we gaan de straat op, we gaan naar de werkplaatsen en bouwen verzet in deze arena’s.
Voor ons in Europa is het belangrijkste dat we solidair zijn met iedereen die tegen het Modi-regime is en dat we het steunbeleid van onze eigen regering voor dat regime aanvechten. Ten tweede moeten we delen van de diaspora in Europa uitdagen die door de politiek van Modi kunnen worden aangetrokken. In Engeland denken bijvoorbeeld sommige hindoes dat Modi op de een of andere manier hun man is.
Het is noodzakelijk voor socialisten om die gemeenschappen in te gaan en dat soort ideeën aan de kaak te stellen, zodat ze hun moslimbroeders en -zusters niet als de vijand zien en zich met hen verenigen. Het derde punt is om effectieve marxistische revolutionaire stromingen op te bouwen. Extreemrechts wint terrein: niet enkel meer in Oost-Europa, maar in het hart van West-Europese landen zoals Frankrijk en Duitsland. We moeten geloofwaardige, brede, verenigde, antiracistische en antifascistische bewegingen opbouwen.