Stop rechts: stem SP, belast de rijken en bouw het verzet

In de race om de verkiezingen hebben de partijen elkaar maandenlang vooral op de details bevochten, want over de kern zijn ze het bijna allemaal eens: ‘het mes erin’ is onvermijdelijk. Daarmee willen ze ons doen vergeten dat niet wij, maar de grote banken en de graaiers aan de top ons in deze crisis hebben terecht gebracht. Binnen het parlementaire spectrum is de SP de enige partij die de rekening bij de veroorzakers wil neerleggen. Dat maakt het uitbrengen van die stem vandaag belangrijk – maar het stoppen van een rechts bezuinigingskabinet gaat veel meer verlangen.
9 juni 2010

Door Bart Griffioen

De SP is de enige partij in het heersende crisisdebat die rechten zoals de AOW en de studiefinanciering en een zorgstelsel zonder marktwerking serieus verdedigt. Ze verbindt dit ook met progressieve maatregelen ten koste van de hoogste inkomens, zoals door een bankenbelasting. Waar PvdA en GroenLinks steeds meer terrein hebben prijsgegeven aan neoliberale dogma’s en samenwerking met rechtse partijen niet uitsluiten, wil de SP zich nog sterk maken voor het behoud van sociale verworvenheden.

Toch durft ook de SP niet buiten de kaders van het ‘begrotingstekort’ te treden. De partij is afgelopen jaren ook naar het politieke midden afgegleden en leek meer bezig de PvdA over te halen om samen te regeren, dan met een zelfverzekerde strategie om de rijken te belasten en verzet te organiseren vanuit de samenleving. Net als de andere partijen heeft de SP Wilders teveel ruimte gegeven voor zijn racistische demagogie. Dat betekent niet dat een stem op Emile Roemer in het politieke krachtenveld niets uitmaakt – integendeel. Een zo groot mogelijke stem op de SP kan PvdA, GroenLinks en de vakbeweging dwingen weer naar links te kijken, en het front helpen versterken om de aanvallen van rechts te stoppen.

De peilingen – met Rutte aan kop – geven aan hoe urgent dit is. Maar welke uitslag ook uit de stembus rolt, uit de opstelling van de meeste partijen blijkt duidelijk dat een nieuwe formatie gewone mensen de rekening gaat presenteren. Daarmee is een stem op de SP slechts één stap in een langer traject: de opbouw van zo breed mogelijk maatschappelijk protest tegen elke aanval op onze levensstandaard, dat zich verbindt met de bewegingen zoals die in Griekenland en elders in Europa de straat op gaan vanuit dezelfde leus: ‘Wij gaan de crisis niet betalen!’

Bezuinigingslogica omdraaien

Om ook in Nederland aan zo’n beweging te kunnen bouwen, moeten we beginnen de ‘bezuinigingslogica’ om te draaien en de vinger te wijzen naar de veroorzakers, die zich bovendien aan deze crisis hebben verrijkt. Veel van de banken die met miljarden overheidssteun van de rand van de afgrond zijn gered maken nu weer winst. In de hele financiële wereld en daarbuiten zijn de bonuscultuur en zelfverrijking terug van nooit weggeweest.

Uit een onderzoek van het CPB blijkt dat topmanagers hun salaris in de periode 1977-2006 anderhalf keer zo snel zagen stijgen als de totale loonsom. Ook na 2006 is er sprake van verdere stijging aan de top. De meeste bestuurders buiten de financiële sector hebben in het crisisjaar 2009 een hogere prestatiebonus ontvangen. De meest uitbundige bonusgroei was te zien bij onder andere Heineken en Philips. Shell betaalt de hoogste prestatiebonussen. Daar kwam de nettowinst afgelopen kwartaal uit op 4,9 miljard. De oliegigant meldde tegelijk dat zij komende twee jaar 7000 banen schrapt.

Deze krankzinnige tegenstelling ontgaat ook de mainstream media niet. NRC Handelsblad schreef over deze ‘perverse’ topbeloningen, op scherp gezet door de staking van schoonmakers voor twee dubbeltjes meer loon: ‘De actievoerders becijferden dat de bonus van Schiphol-topman Nijhuis tienmaal zo hoog is als het jaarsalaris van een schoonmaker en genoeg zou zijn om aan de looneis van alle schoonmakers op de luchthaven te voldoen.’

Toekomstige generaties

Het antwoord dat we in Nederland nodig hebben neemt precies deze groeiende ongelijkheid als vertrekpunt, in plaats van een begrotingstekort dat het onze niet is. De miljarden aan de top geven aan hoe onzinnig het ook is om het geld te halen aan de onderkant, in de zorg, het onderwijs en de sociale zekerheid van toekomstige generaties. Brengen we daarbij tevens de megabudgetten in beeld die verdwijnen in de bodemloze put van de oorlog in Afghanistan en prestigeprojecten als de Noord-Zuidlijn, dan worden de crisismaatregelen nog schandaliger.

Daarom moeten we onomwonden duidelijk maken dat wij weigeren de crisis te betalen, en ons op geen enkele manier door rechts uit elkaar zullen laten spelen. Met een alternatieve berekening van de Socialist (zie onder) laten we zien dat we niet alleen het geld liever halen waar het zit, maar dat we ruim vier keer zoveel kunnen ‘besparen’ indien we andere politieke prioriteiten stellen. Met die opbrengst zouden we een hoop alternatieve, sociale doelen kunnen bedenken. Dit zou zowel rechtvaardiger als effectiever zijn.

Natuurlijk is het implementeren van zulke maatregelen niet iets wat zo maar uit de lucht komt vallen. Sterker, de politieke en economische elite zal er moord en brand over schreeuwen, bang als ze is voor ‘lastenverzwaring’ – maar dan alleen waar het de eigen dikke portemonnee betreft. Daarom hebben we des te meer het verzet op te bouwen op straat en in de bedrijven, en een links en een vakbeweging die voor dat alternatief durven vechten. Dat is bepaald geen kleine opgave. Maar het begint met uitspreken dat het mogelijk en nodig is – door een stem op de SP vandaag, met de focus op nieuwe strijd morgen en een hete herfst daarna.

• Lees hier de alternatieve berekening Haal het geld waar het zit: rekent U even mee?

• Lees meer over volgende stappen in het verzet tegen de bezuinigingen op rekeningretour.blogspot.com