Stop het ACTA-verdrag: vecht voor onze vrijheden
Foto: Protest tegen ACTA in Warschau, 24 januari 2012.
Door Rik Meter
ACTA, of Anti-Counterfeiting Trade Agreement, is een handelsverdrag dat sinds 2007 in ontwikkeling is. Het verdrag is een initiatief van politici uit de VS en Japan. Beide landen hebben een grote, internationale entertainmentindustrie, die zich heeft verenigd in een sterke lobbybeweging. Volgens de initiatiefnemers is het verdrag bedoeld om internationale standaards te bepalen voor de bescherming van auteursrechten, waardoor de illegale handel in namaakartikelen en auteursrechtelijk beschermd materiaal strenger kan worden aangepakt.
In werkelijkheid is het verdrag een poging van de VS, om haar eigen strenge, auteursrechtenwetgeving (de DMCA-wetten) vast te leggen in een ‘plurilaterale’ overeenkomst. Het verdrag maakt onder andere mogelijk dat internetproviders aansprakelijk gesteld worden voor auteursrechtenschendingen, waardoor ze geen andere keus hebben dan websites onvoorwaardelijk, zonder gerechtelijk bevel te blokkeren bij verdenking van schendingen. Ook Wikileaks, die ervoor zorgde dat ACTA in de openbaarheid kwam, zou op deze manier kunnen worden aangepakt.
Bovendien zouden providers zich inhoudelijk moeten gaan bemoeien met de inhoud van het internet, om te kunnen garanderen dat er geen auteursrecht berust op de content die zij hosten. Verder zouden individuen die auteursrechtelijk materiaal delen kunnen worden afgesloten van het internet (de zogenaamde ‘three strikes out’-maatregel,) of zelfs strafrechtelijk worden vervolgd en zou de maatregel de werking en publicatie van open-source software bemoeilijken.
Landen die het verdrag niet tekenen, lopen echter kans op de Special 30-lijst te komen: een zwarte lijst van landen die volgens de VS onvoldoende maatregelen nemen om Amerikaanse handelsbelangen te beschermen en daarmee het risico lopen op handelssancties. Dit biedt de VS een effectief middel om landen naar de onderhandelingstafel te dwingen. Mede daarom is het verdrag inmiddels ondertekend door onder andere Canada, Australië, de Europese Unie en 22 van haar lidstaten.
Achterkamertjespolitiek
In tegenstelling tot landelijke wetgeving, hoeft de ontwikkeling van een handelsovereenkomst bovendien niet openbaar te worden gemaakt. Ondanks dat het verdrag verstrekkende gevolgen heeft voor burgers, vinden de onderhandelingen over het verdrag daarom geheel in het geheim plaats. Consumentenorganisaties, burgerrechtenbewegingen en ontwikkelingsorganisaties zijn niet welkom. Zelfs de partijen van wie verwacht werd dat ze het verdrag zouden handhaven, zoals ISP’s en beroepsexperts, waren officieel niet op de hoogte de inhoud van ACTA. Wie wel geïnformeerd waren, waren de lobbygroepen van de entertainmentindustrie en enkele grote bedrijven zelf, die na de officiële bekendmaking massaal hun steun voor het verdrag hebben uitgesproken.
Die bekendmaking volgende kort nadat Wikileaks in 2008 enkele onderhandelingsdocumenten over ACTA lekte, waardoor de implicaties van het verdrag gedeeltelijk duidelijk werden. De enorme golf aan kritiek en de roep tot openheid van het Europees Parlement leidde in eerste instantie tot de publicatie van een conceptversie van ACTA en het schrappen van enkele vergaande maatregelen, zoals de ‘three strikes out’-maatregel en de publicatie van een conceptversie van ACTA.
In een poging het aanhoudende protest te sussen, beweren politici inmiddels dat ACTA geen gevolgen zal hebben voor de gewone burger en dat de aanpassingen voldoende zijn om hun privacy te beschermen. Maar ACTA is zeker niet van de agenda verdwenen en de onderhandelingen over het verdrag vinden inmiddels gewoon weer plaats – achter gesloten deuren. ACTA gaat niet vanzelf weg.
Actie
Een recente petitie tegen het ACTA-verdrag werd door maar liefst een miljoen mensen ondertekend en op het internet hebben hackers meerdere aanvallen op overheden en auteursrechtenorganisaties uitgevoerd uit woede over het ACTA-verdrag. Geen van deze acties zal ertoe leiden dat ACTA van de tafel verdwijnt. Het verzet ertegen zal dus niet alleen op cyberspace, maar op straat moeten plaatsvinden.
In Polen leidden de straatprotesten van januari tot het besluit van de Poolse regering om de ratificatie van het verdrag uit te stellen. Alleen door massaal protest kan dit verdrag worden tegengehouden. Diverse groepen hebben 11 februari uitgeroepen als internationale dag van protest. Ook in Nederland zal worden geprotesteerd op de Dam in Amsterdam. Ben je tegen ACTA-verdrag en voor het beschermen van onze rechten op het internet, sluit je dan aan en strijd mee!
ACTA Protest: zaterdag 11 februari – 12.00 – De Dam, Amsterdam
Zeg nee tegen ACTA!