Stop de hetze tegen moslims!
Door Angela Ettema
In Engeland grepen racisten de gruwelijke moord op soldaat Lee Rigby in de Londense wijk Woolwich aan om moslims aan te vallen. De twee hoofdverdachten zijn Britten van Nigeriaanse afkomst die zich op volwassen leeftijd hadden bekeerd tot de islam. Een van hen zei: ‘De enige reden waarom we deze man vandaag gedood hebben, is dat er elke dag moslims worden gedood door Britse soldaten.’
De regering sprak van een terroristische aanslag en kondigde nieuwe maatregelen aan om de controle op telefoon- en internetverkeer te vergroten en met name moslims in de gaten te houden. Geen van deze maatregelen had de moord kunnen voorkomen: beide verdachten waren al bekend bij de geheime dienst MI5, die zelfs had geprobeerd een van hen te rekruteren.
Het enige resultaat van de maatregelen van de regering is dat moslims opnieuw als groep verdacht werden gemaakt. Racistische groeperingen zagen dat als erkenning voor hun verwerpelijke politiek en vielen moslims aan. Binnen een week waren er bijna 200 islamofobe incidenten, waarvan tien aanvallen op moskeeën betroffen.
De racistische English Defence League wist vlak na de moord meer dan duizend aanhangers op de been te brengen. Maar een later die week geplande mars van de fascistische British National Party kon niet doorgaan omdat meer dan duizend antifascistische demonstranten de weg blokkeerden.
Volgens een peiling van Maurice de Hond is een meerderheid van de Nederlanders voor een immigratiestop uit islamitische landen en tegen de bouw van nieuwe moskeeën. In de meeste andere landen zou een peiling naar de onderbuikgevoelens over een hele bevolkingsgroep stuiten op fel protest. In Nederland is islamofobie zo diep doordrongen in het politieke leven dat bijna iedereen dit normaal vindt. Een inhoudsloos artikel in Trouw, waarin een paar straten in de Haagse Schilderswijk werden uitgemaakt voor ‘shariadriehoek’ was echter genoeg voor een nieuwe hetze tegen moslims.
Dat Wilders deze kans met beide handen aangreep voor een tirade tegen de islam viel te verwachten. Maar ook Tweede Kamerleden van andere partijen twitterden als kippen zonder kop over de kwestie zonder zich af te vragen wat er eigenlijk aan de hand was. Dat bleek bijzonder weinig te zijn. Bewonersorganisatie Schilderswijk de Paraplu noemt het artikel een voorbeeld van ‘stemmingmakerij en stereotypering’.
Gouden Dageraad
De gevaarlijkste gevolgen van islamofobie zien we in Griekenland, waar de fascistische partij Gouden Dageraad dreigt een front te vormen tegen de bouw van een moskee in Athene. Hoewel er in Griekenland een half miljoen moslims wonen, is Athene de enige Europese hoofdstad zonder moskee. ‘Als er een moskee wordt gebouwd voor islamistische criminelen in Griekenland, zal er een front van honderdduizend Grieken worden gevormd onder leiding van Gouden Dageraad’, dreigde Ilias Kasiadiaris, de woordvoerder van de partij.
Deze dreiging kwam nadat de Moslimvereniging van Griekenland een haatbrief had gekregen waarin stond dat moslims ‘als kippen zouden worden geslacht’ als ze het land niet verlieten. Dat is geen loos dreigement: Gouden Dageraad valt al jaren migranten fysiek aan.
Deze openlijk fascistische organisatie heeft kunnen groeien onder invloed van de harde bezuinigingsmaatregelen en de grote armoede in Griekenland. De organisatie sluit aan bij de wanhoop van veel mensen door migranten en moslims de schuld te geven van de crisis. Zo speelt ze mensen tegen elkaar uit die allemaal slachtoffer zijn van de crisis. Dit leidt in Griekenland maar al te vaak tot geweld tegen moslims.
Taken voor links
Links zou drie conclusies moeten trekken uit de genoemde ontwikkelingen. Ten eerste dat er een hetze gaande is tegen moslims. Als Trouw een artikel over christen-fundamentalisme in Kampen had geschreven, was er niet zo’n rel geweest. Toen Anders Breivik 77 sociaal-democratische jongeren vermoordde, volgden er niet talloze artikelen over de gewelddadige aard van de christelijke cultuur van de autochtone bevolking.
Ten tweede dat islamofobie geen ‘onschuldige’ religiekritiek is, maar een vorm van haatzaaien tegen een specifieke bevolkingsgroep en daarmee een vorm van racisme. Dat betreft niet alleen de PVV en een paar Hitler-vererende skinheads, maar is wijdverbreid in de mainstreammedia en gevestigde politieke partijen. De huidige generatie Europese moslims zijn wat de joden een eeuw geleden waren: een publieke zondebok.
Ten derde dat deze gekweekte haat tegen moslims en migranten in tijden van crisis tot een heel gevaarlijke dynamiek kan leiden. Griekenland houdt Europa een spiegel voor. Progressieve organisaties moeten daarom stelling nemen: geen enkele concessie doen aan de islamofobe uitingen van politici en media, maar moslims consequent verdedigen tegen racisme. Want als we toestaan dat politici ons verdelen in moslim en niet-moslim, autochtoon en allochtoon, kunnen we niet effectief vechten tegen het regeringsbeleid.