Stakingen in grootmetaal en Rotterdamse haven
Door Mark Kilian
De onderhandelingen over een cao in de grootmetaal verlopen zeer moeizaam en hebben na acht maanden nog altijd geen resultaat opgeleverd. De estafettestakingen van 2015 kregen een vervolg in een ‘nieuwjaarsstaking’ in de regio’s Rotterdam, Zeeland en West-Brabant, onder andere bij NedCar en DAF. Vervolgens staakten in het noorden van het land meerdere staalbedrijven enkele dagen achtereen.
In de kleinmetaal zijn de bonden FNV, CNV en De Unie al akoord gegaan met een eindbod van 4,05 procent loonsverhoging tot mei 2017, 2 procent per jaar. De jeugdloonschalen stijgen 7 procent.
Maar in de grootmetaal schoten arbeiders in Hoogeveen datzelfde cao-voorstel op 29 oktober letterlijk met een kanon de lucht in. ‘Met name in het grootmetaal wordt er weer geld verdiend’, zei FNV-bestuurder Johan Weijenberg al eerder. ‘Als je kijkt naar grote bedrijven als Ardagh en Fokker, die zitten goed in het werk. Er wordt weer fatsoenlijk winst gemaakt, dan vinden we dat daar een normale salarisverhoging tegenover moet staan.’
In november trok werkgeversorganisatie FME haar eindbod in. Zowel de loonsverhoging die de bonden eisen als de beperking van flexibilisering zijn onbespreekbaar. Ook willen ze de leeftijd optrekken waarbij oudere werkers worden ontzien. FNV-bestuurder Marijke Eggengoor zei in oktober: ‘Werkgevers willen bepalen wanneer werknemers kunnen opdraven. Wij leven anno 2015, waar zeggenschap over eigen roosters belangrijk is.’
Volgens de vakbonden zijn er sinds mei 2015 al 37.500 stakingsdagen geteld. Vorig jaar ging bij DAF een dag productie verloren, 200 vrachtwagens.
Haven
In de Rotterdamse haven staakte het personeel op 7 januari voor het eerst in dertien jaar. De aangekondigde acties in december had FNV Havens uitgesteld in de hoop dat de containerbedrijven zich bij de stakingsdreiging al inschikkelijk zouden tonen.
Door de geautomatiseerde terminals op de Tweede Maasvlakte gaan de komende jaren honderden banen verloren. FNV Havens eist een goed sociaal plan.
Ook in de havens was de staking selectief. Er waren pickets bij Uniport en de Delta-terminal van ECT. Maar bij APMT-Maasvlakte II ging het personeel aan het werk. De directie en OR van APMT-R hebben buiten de bonden om een nieuw voorstel aan het personeel gedaan. Dit is niets anders dan een poging om het stakingsfront finaal te breken.
De bazen in de metaal en de havens voeren niet alleen een offensief tegen hun personeel maar ook tegen hun vakbond. Ze worden daarbij geholpen door de teruglopende ledentallen van het FNV. Daarbij is het bijna een gewoonte geworden om de FNV te passeren bij cao’s. Dat gebeurde vorig jaar met de mode-en detailhandel, de ambtenaren, bij de uitzendbureaus en eind december in de cao voor supermarkten.
Daarom is het niet genoeg om de staking te zien als pressiemiddel om weer aan tafel te komen. Het antwoord ligt in escalatie. Juist in een tijd waarin de positie van de FNV steeds verder wordt ondermijnd, laten de stakingen de weg vooruit voor de bond zien.