Stakers OV, #Occupy en Hete Herfst samen op straat: ‘We laten elkaar niet meer los!’
Tekst Cihangir Civan / Foto’s Adriaan Bosma
Tegen twaalven staan honderden betogers voor de hoofdingang van Amsterdam CS. Bussen en actievoerders staan opgesteld rondom een podium. Samen met de Abvakabo is Milieudefensie organisator van de manifestatie. Bezuinigingen op het OV, stelt Ivo Stumpe, zijn niet alleen een aanslag op de mobiliteit. Ze betekenen ook meer auto’s op de weg, wat viezere, ongezondere luchten veroorzaakt en slecht is voor het milieu.
Om te tonen wat de gevolgen zullen zijn van de bezuinigingen heeft Milieudefensie een oude GVB-bus meegenomen. ‘40% minder OV, daar red je het milieu niet mee’ staat er op. Poppen van premier Rutte en minister Schultz staan ‘persoonlijk’ met een breekijzer in de aanslag om de bus te slopen. De bus wordt doormidden gezaagd, de voorkant rijdt weg – een krachtige verbeelding van een stuk kleiner OV.
De stakers worden toegesproken door PvdA, SP en GroenLinks. Zij hebben het vooral over hun initiatiefwet voor goed openbaar vervoer in de grote steden, die zij in juni lanceerden met D66. Deze wet kan het voor Amsterdam, Den Haag en Rotterdam mogelijk maken om hun eigen vervoersbedrijf te hebben, in plaats van de verplichte aanbesteding van Schultz waardoor de publieke vervoersbedrijven GVB, RET en HTM verkocht moeten worden.
‘Partij Van Verraad’
Maar voor het doorvoeren van die wet is een parlementaire meerderheid nodig. Opvallend is dan ook dat alle linkse woordvoerders benadrukken dat de PVV overgehaald moet worden om die wet te steunen. Voor veel van de OV-werknemers is echter allang duidelijk dat de PVV niet te vertrouwen is, aangezien ze 180 graden gedraaid is en nu voor openbare aanbesteding is. Binnen GVB, RET en HTM staat Wilders’ partij dan ook bekend als ‘Partij Van Verraad’.
De OV-arbeiders staken nu voor de zesde maal op rij en zijn niet van plan op te geven. Ger Geldhof van de Abvakabo, tevens voorzitter van de ondernemingsraad van de GVB, moedigt de actievoerders aan. ‘De aanbesteding gaat wat dit kabinet betreft door, dat betekent dat wij ook verder gaan met actievoeren! Het enige antwoord is actie, actie, actie!’ Hij maakt ook duidelijk dat dit gevecht onderdeel is van een breder gevecht tegen alle bezuinigingen en dat ‘de rekening moet teruggestuurd worden naar de veroorzakers van de crisis!’
Op de stakingsmanifestatie is er zichtbaar een veel bredere steun van organisaties en groepen dan eerder. Geldhof is zijn bondgenoten erkentelijk: ‘Vandaag hebben we elkaar gevonden en we laten elkaar niet meer los. Samen tonen wij onze verontwaardiging, samen moeten we winnen!’ Vervolgens vertrekken de honderden stakers en actievoerders in een enthousiaste, bruisende stoet richting de Dam.
Rumoerige deelnemers
In de demonstratie bevinden zich tien grote, rumoerige deelnemers. Het zijn de meegenomen stadsbussen die stapvoets, maar volop toeterend over het Damrak rijden. De Rotterdamse bus is tussen de Amsterdamse te herkennen aan de ‘bestemming’ Feijenoord. Vanuit de doorgezaagde bus aan de kop wordt de mars opgezweept.
Halverwege CS en Dam ligt het Occupy-kamp aan het Beursplein. De bezetters staan langs de kant en scanderen volop mee met de demonstranten. Occupy biedt de stakers taart aan. Gezamenlijk worden leuzen meegezongen: ‘Nee, wij gaan de crisis niet betalen!’, ‘Hé, ho, kabinet, jullie vragen om verzet!’, ‘We are the 99%!’, ‘Occupy, Occupy!’. Ook OV-werknemers en stakende schoonmakers scanderen mee.
Op de Dam staat het podium van Hete Herfst, het platform dat de manifestatie hier organiseert. Verschillende muzikanten, van Freek de Jonge tot rapformatie Def P. en de Onderhonden, zorgen voor een gezellige sfeer, die helpt om warmte te brengen op het koude plein.
‘Kapitaalinjectie’
Een van de opvallende sprekers is de directeur van Greenpeace International Kumi Naidoo. Hij geeft een indrukwekkende toespraak waarin hij de vraag stelt: waarom kunnen het OV en andere sectoren geen kapitaalinjectie krijgen net zoals de banken? Net zo belangrijk is zijn oproep aan de verschillende activistische organisaties om aan samenwerking te blijven bouwen voor overwinning.
Gedurende de middag krijgen meer dan twintig verschillende mensen en organisaties het woord. Naast het podium gebeurt weer iets anders. Aan de ene kant wordt stamppot gemaakt, aan de andere kant wordt drinken geserveerd. Geert van Occupy Amsterdam deelt solidari-tea uit: ‘Occupy is solidair met alle mensen die opkomen voor hun rechten en dus met deze demonstranten ook. De pan zat vol, we hebben er al 300 uitgedeeld. Wil je er ook een?’
De grote winst van de Dag van de Verontwaardiging is niet in de eerste plaats de opkomst, die over de dag circa 1500 mensen telt. Het is met name de kwaliteit van het protest: een nieuwe samenwerking tussen diverse maatschappelijke organisaties, de macht van de stakers, en de radicale systeemkritiek van Occupy. Dit smaakt naar meer – voor de strijd tegen Ruttes afbraakkabinet, en het grotere project voor een wereld waarin mensen boven winst gaan.
Alle foto’s © IPAFoto