Staakt-het-vuren stopt de etnische zuivering niet

Foto van het solidariteitsprotest met de Palestijnen op 30 november in Amsterdam (copyright: socialisme.nu)
Met de gevangenenruil lijkt er eindelijk een einde te komen aan de bombardementen op Gaza. Apartheidsstaat Israël heeft Hamas niet kunnen verslaan, maar de kolonisatie van historisch Palestina gaat verder. De solidariteitsbeweging met de Palestijnen zal binnen steeds repressievere omstandigheden verder opgebouwd moeten worden.
27 januari 2025

Bij aanvang van de eerste fase van het staakt-het-vuren was de opluchting in Gaza groot. In de dagen na het akkoord liet Israël voor het eerst sinds het begin van de genocide honderden vracht- wagens met noodhulp per dag binnen. De apartheidsstaat zette honger en het onthouden van medicijnen in als oorlogswapen.

Vijftien maanden lang werd de Gazastrook gebombardeerd. Israël vermoordde hierbij zeker 46.000 Palestijnen, maar het werkelijke aantal ligt veel hoger. De terreurstaat sloopte ten minste 92 procent van de woonhuizen en 88 procent van de scholen. Bijna een derde van Gaza werd door Israël geannexeerd als ‘bufferzone’. Palestijnen moeten tussen het puin en de onontplofte bommen proberen weer een leven op te bouwen. Zij blijven afhankelijk van de grillen van de bezetter.

Gevangenenruil

De uitruil van gevangenen maakte duidelijk dat Israël er niet in is geslaagd om Hamas te verslaan. Leden van de Palestijnse verzetsorganisatie vergezelden de eerste drie Israëlische gevangenen naar de grens. Met het staakt-het-vuren committeert Israël zich aan de vrijlating van ongeveer tweeduizend Palestijnse gevangenen, tegenover tweehonderd Israëlische gevangenen. Gevestigde media gebruiken het moment om de voortdurende bezetting weg te poetsen.

Zo nam de NOS niet alleen de Israëlische propaganda over door te spreken over gegijzelden (Israëli’s) en gevangenen (Palestijnen), maar ze gaf ook ruim baan aan het oriëntalistische beeld dat de doden voor de Palestijnen minder waard zijn. Hamas kijkt ‘niet op van een dode meer of minder’, aldus universitair docent Peter Malcontent (Universiteit Utrecht). Alsof Israël niet net een nietsontziende slachtpartij heeft aangericht?

Ook stelt hij dat het binnen de Joodse slachtoffergeschiedenis de norm is ‘dat je alles op alles zet om je burgers te beschermen’. In werkelijkheid doodde Israël in reactie op de inval van 7 oktober eigen burgers om te voorkomen dat ze in Palestijnse handen vielen – de zogenaamde Hannibal-richtlijn.

Maar het is voor Israël veel makkelijker om Palestijnen te gijzelen dan omgekeerd. Direct na de eerste gevangenenruil gijzelde Israël meer dan honderd Palestijnen in Jenin. De ongelijke ruil heeft dus alles te maken met de ongelijke verhoudingen tussen een kolonisator en gekoloniseerde, maar daar wil de NOS het niet over hebben.

Een duurzaam akkoord?

Het akkoord is nagenoeg identiek aan het akkoord dat een half jaar geleden door Joe Biden werd onderhandeld. Gevangenen zouden hierbinnen in opeenvolgende fasen worden geruild. In de eerste fase zouden inwoners van Gaza ook terug kunnen keren naar het noorden van Gaza. Dit zou een overwinning zijn voor de Palestijnen omdat de extreemrechtse kolonisten klaarstonden om Noord-Gaza te koloniseren.

Het is de vraag of het staakt-het- vuren zal aanhouden, in de eerste plaats omdat Israël altijd op zoek is naar uitbreiding van grondgebied en sinds haar bloedige ontstaan onbetrouwbaar is als het gaat om diplomatieke afspraken. Hiernaast is er internationaal nog geen beweging die de Israëlische expansiedrift in toom houdt. Integendeel, na zijn inauguratie trok Donald Trump direct zijn handen af van het bestand: ‘het is niet onze oorlog, maar hun oorlog’.

Terwijl het onzeker is hoe het bestand over de Gazastrook zich ontwikkelt, is het wel duidelijk dat Israël haar geweld op de sinds 1967 bezette Westelijke Jordaanoever verder zal vergroten. Benjamin Netanyahu wist rechtsextremist Bezalel Smotrich en zijn partij mee te krijgen in het akkoord door hem hier nog grotere controle over te beloven. Twee dagen na de start van het bestand richtte Israël een bloedbad aan in Jenin. Alleen al in het oosten van Ramallah sloot Israël met ijzeren poorten zes dorpen af van de rest van het Palestijnse grondgebied. De Westelijke Jordaanoever, het hart van ‘groot Israël’, is voor kolonisten een grotere prijs dan Gaza.

Perspectief

De Palestijnen worden zo gedwongen in steeds kleinere reservaten te leven en worden geacht zich hier niet tegen te verzetten. De tweestatenoplossing is dood en begraven. Binnen Israël gelooft nog maar een kwart van de inwoners dat een Palestijnse staat wenselijk is.

Het voortdurende geweld is een probleem voor de Arabische regimes in de regio. Tijdens zijn eerste termijn probeerde Trump met de Abraham-akkoorden de banden tussen hen en Israël te normaliseren, maar de genocide gooide roet in het eten. Door de brede steun voor de Palestijnen riskeren deze regimes zichzelf in gevaar te brengen. Zo zag de Egyptische dictator Abdel Fatah al-Sisi zich gedwongen zich te verzetten tegen de Israëlische annexatie van Gaza door Palestijnse vluchtelingen op te nemen.

Wereldwijd is solidariteit met de Palestijnen een kristallisatiepunt geworden voor sociale bewegingen. Was er binnen de klimaatbeweging in eerste instantie terughoudendheid om zich hierover uit te spreken, is dit aan de basis zeker veranderd. De staking aan de Universiteit van Amsterdam voor het verbreken van de banden met de terreurstaat was misschien klein, maar vormt wel een belangrijke stimulans voor vakbondsleden in andere sectoren om zich ook te organiseren.

Staten die Israël steunen, nemen steeds repressievere maatregelen om het toenemende verzet de kop in te drukken. De VS overweegt sancties in te stellen tegen personeel van het Internationaal Strafhof en Spanje, vanwege zijn weigering schepen voor Israël te laden en lossen. Instellingen die besluiten de banden met Israël te verbreken, maken zich ook kwetsbaar voor staatsrepressie. Dit onderstreept de noodzaak om ook tijdens een staakt-het-vuren de beweging verder op te bouwen.

Jij wilt ons nieuws.





    Je emailadres is vereist.