Slechte week voor apartheidsstaat Israël
Door Ewout van den Berg
De gesprekken over een Amsterdamse stedenband met Tel Aviv werden vorig jaar afgebroken vanwege de Israelische bombardementen waarbij meer dan tweeduizend Gazanen werden vermoord. Het plan werd ‘in de koelkast gezet’ terwijl het in de prullenbak thuishoort. Toen het vorige week opnieuw werd gelanceerd, was de ongeloof en het verzet groot. Binnen een paar dagen spraken talloze organisaties en partijen zich uit tegen de stedenband en ongeveer tweehonderd mensen protesteerden gisteren voor de raadsvergadering.
Het verzet wordt breedgedragen. GroenLinks raadslid Rutger Groot Wassink schreef: ‘Zo lang Israël Palestina bezet, de mensenrechten structureel schendt en de nederzettingenpolitiek continueert, heeft Amsterdam -als stad die de mensenrechten hoog in het vaandel heeft- er simpelweg niets te zoeken.’ Emcemo en het Netwerk van Amsterdamse Marokkaanse organisaties schreven: ‘Israël schendt keer op keer mensenrechten en heeft vele VN-resoluties niet uitgevoerd. Israël heeft momenteel de meest rechtse regering ooit. Israël mag hiervoor niet beloond worden met een stedenband.’
Raadsvergadering
De vergadering in de Stopera was geen reclame voor het politieke bestel. Partijen die twee jaar geleden, toen ze in het Amsterdamse College zaten, nog positief waren over de stedenband, de PvdA en GroenLinks, keerden zich nu tegen dit voornemen. De partij die toen erg kritisch was, de SP, had nu van te voren aangegeven van plan te zijn ‘schoorvoetend’ akkoord te gaan met het voorstel, nu ze onderdeel is van het College. Op het laatste moment ging de SP toch om en sprak zich uit tegen een stedenband met Tel Aviv. Dit is te danken aan het brede verzet van activisten en de kritische opstelling van de SP-jongeren van Rood – hun artikel werd zelfs een tijdje van de website gehaald.
Tijdens de raadsvergadering maakten verschillende insprekers duidelijk wat er op het spel staat. Jaap Hamburger van Een Ander Joods Geluid herinnerde de raadsleden aan de geschiedenis van Tel Aviv: ‘Twintig ton explosieven regende die dag, 25 april 1948, neer op Jaffa. De 80.000 Palestijnse inwoners vluchtte naar het zuidwesten, naar Gaza. Bij het beëindigen van de vijandelijk-heden mochten zij, in strijd met het internationaal recht, van Israël niet terug naar hun huizen en zij strandden in de inderhaast opgezette vluchtelingenkampen.’
De dialoogtafel tussen verschillende geloofsgroepen in Amsterdam, door van der Laan opgezet als een poging om de aandacht af te leiden van het structurele geweld van de Israëlische staat, kwam als een boomerang terug. Houda Stitou van DocP en Back to Palestine, één van de deelnemers aan dit overleg: ‘Aan de ene kant worden we geacht de spanningen in de stad samen met de gemeente, of in opdracht van de gemeente te beheersen, tegelijkertijd importeert de stad deze spanningen door deze stedenband.’
D66 en van der Laan doen hun best voor apartheidsstaat
Jan Paternotte liet zien waarom hij de ‘rising star’ van D66 is. De stedenband werd door hem verdedigd met uitsluitend procedurele punten. Geen woord over de structurele mensenrechtenschendingen, de periodieke bombardementen of de voortdurende bezetting. Net zoals bij de VU afgelopen maandag was er een chronisch gebrek aan inhoudelijke argumenten. Niet gek voor beleid dat gewoon niet verdedigbaar is.
Dit werd ook duidelijk uit van der Laan’s reactie. Eerder in de week vond hij het nog nodig om de stedenband in zijn wekelijkse column te verdedigen met drogredenen zoals dat Tel Aviv geen Israël is of dat tal van andere steden wel stedenbanden hebben met Tel Aviv. Ondanks dat zijn argumenten punt voor punt weerlegd werden door het verhaal van Jaap Hamburger, kwam hij niet verder dan het herhalen van zijn argumenten.
‘Het beweegt de goede kant op in Israël’ was zijn hoofdargument. Dit in tegenstelling tot Rusland waar het de verkeerde kant op beweegt. Van der Laan refereerde aan zijn moed vorig jaar toen hij Poetin weigerde een hand te geven. Maar hoe moedig is dit? Rusland is de lievelingsvijand van het Westen, terwijl het apartheidsregime in Israël al jaren op de trouwe steun kan rekenen van de Nederlandse staat.
Druk opvoeren
Dat onder druk van onderaf gisteren een meerderheid zich uitsprak tegen de stedenband met Tel Aviv is een stap in de goede richting. Maar we mogen de huid nog niet verkopen voordat de beer geschoten is. Op 1 juli – ook de herdenking van de afschaffing van de slavernij – stemt de raad hier definitief over. Voor van der Laan is er veel aan gelegen de stedenband met Tel Aviv door te zetten.
Nadat een last-minute handtekeningen actie van pro-Israël lobbyclub het CIDI donderdag niet genoeg handtekeningen haalde, is het begonnen met een campagne om raadsleden van de PvdA alsnog overstag te laten gaan. Het is daarom belangrijk dat organisaties die tegen de stedenband zijn nu de krachten bundelen en dat we raadsleden blijven bestoken met artikelen, bijeenkomsten en protesten.
Beetje bij beetje begint de Israëlische propagandamachine te haperen. Internationaal groeit de kritiek op Israël nu het voor steeds meer mensen duidelijk wordt dat het praten over ‘vrede’ voor opeenvolgende Israëlische regeringen een manier is geweest om tijd te kopen en door te gaan met het uitbreiden van nederzettingen, het bouwen van een apartheidsmuur, en het blokkeren van Gaza. De netwerken die we met deze acties bouwen, zullen de komende jaar ook vorm kunnen geven aan de Boycot Divestment Sanction (BDS) beweging in Nederland.
Een overwinning in Amsterdam zal een inspiratie betekenen voor activisten door het land en internationaal. Wil je meehelpen met het opvoeren van de druk op Israël, neem met ons contact op: info@socialisme.nu.