Schoonmakers eisen 'inbesteden'

Zaterdag 11 januari 2014 demonstreerden 2.000 schoonmakers en familieleden door de binnenstad van Utrecht. Ze voerden actie voor respect, betere arbeidsvoorwaarden en een loon boven de armoedegrens. De kleurrijke mars maakte een diepe indruk op het winkelende publiek.

Door Atse de Vries

’s Ochtends verzamelden de de schoonmakers zich in een grote hal vlakbij het centrum van Utrecht. Bussen uit het hele land brachten de schoonmakers met hun gezinnen naar Utrecht. De samenstelling was zeer divers, mensen van diverse afkomst en allerlei werkplaatsen. Tegelijkertijd zien ze zichzelf als één grote familie, met gezamenlijke belangen. “Samen staan we sterk” werd er gezongen.

Op het podium spraken verschillende schoonmakers. Mustafa vertelde: “Ik ben werkzaam bij de TU in Delft. Door bezuinigingen van de TU zijn er bij het bedrijf waar ik werk, 8 mensen die worden ontslagen of overgeplaatst. Ik heb afgelopen dinsdag gehoord dat ik gewoon ontslagen ben. Wij krijgen heel weinig te horen. We krijgen een brief thuis, daar staat dat je ontslagen bent en verder moeten we het zelf uitzoeken. Al die jaren hebben we hard gewerkt daar. Al onze collega’s die daar nog blijven moeten nog harder werken wat gewoon niet meer mogelijk is en zijn daar dus nu de dupe van. En natuurlijk zit ikzelf zonder werk, wat betekent dat ik in de bijstand moet zitten en dus minder geld heb voor mijn gezin, voor mijn familie, voor mezelf om gewoon een normaal bestaan te houden. Daarom hoop ik dat we allemaal hier zijn; actievoeren, allemaal als één familie, we gaan er allemaal voor!”

Armoedegrens

Actie is hard nodig. Uit onderzoek blijkt dat 69% van de schoonmakers onder de armoede grens leeft. Dat terwijl ze gewoon een baan hebben waar ze keihard moeten werken. De werkdruk wordt steeds verder opgevoerd. Meriam: “Na werk hebben we geen energie meer om leuke dingen te doen of tijd met onze familie te besteden. Het leven is zo niet leuk.”

Schoonmakers vertelden dat ze maar 90 seconden krijgen om een toilet schoon te maken of 10 minuten voor een operatiekamer. Taheri zegt daarover: “Nederland moet schoon en daar ben ik het volledig mee eens. Het moet opgeschoond worden van die hebberige bazen.”

Khadiya: “Schoonmakers zijn belangrijker dan werkgevers, maar toch worden ze kapot bezuinigd en daarom is actie nodig. Er komt geen extra personeel als mensen ziek zijn, met vakantie of vrij. Het geld van de extra uren wordt door de bazen in de zak gestoken. Als de schoonmakers protesteren dan krijgen zij te horen dat er geen geld is. Ik ben leidinggevende bij prorail, van mij wordt verwacht dat ik het werk van de aanwezigen wel opvang, maar inmiddels zeg ik glashard dat ik geen mensen heb door de bezuinigingen.”

De hoge werkdruk en het schamele loon worden mede veroorzaakt doordat vrijwel al het werk in de branche wordt aanbesteed. Schoonmaakbedrijven concurreren elkaar kapot, het bedrijf dat het minste biedt voor een klus, krijgt deze. Doordat schoonmaakbedrijven zo laag mogelijk bieden, is er geen geld meer over om werknemers een fatsoenlijk loon te betalen. Alleen de bedrijven die hun personeel het meeste uitbuiten en het hardst laat werken zijn verzekerd van werk.

Inbesteding

Een belangrijk speerpunt van de schoonmakers is dan ook dat ze pleiten voor ‘inbesteden’. Ze willen direct in dienst komen van de bedrijven waar ze werken; de NS, belastingdienst en ziekenhuizen, zonder tussenbazen. Zodat ze dezelfde arbeidsvoorwaarden hebben als andere werknemers. Christiaan, vice-voorzitter van het schoonmakersparlement, zegt over inbesteden: “Onze baas heeft nog geen respect, dus daarom zeg ik laten we gewoon inbesteden. Kom maar, wij gaan wel voor de NS aan het werk. Dat is veel beter.”

Ondanks de slechte omstandigheden weigeren de werkgevers met de schoonmakers over een nieuwe cao te praten. De schoonmakers willen met deze actie de werkgeversorganisatie OSB dwingen het gesprek aan te gaan.

Kleurrijke demonstrati

Rond 13:00 uur trokken de schoonmakers op naar de binnenstad van Utrecht. Samen liepen ze een schitterende mars voor respect. Ze droegen kleurrijke vlaggen en borden, met daarop leuzen als: “Ziek zijn is geen keuze!” en “Wij zijn mensen. Geen robots!” Ook de kinderen deden enthousiast mee, zij riepen de leuzen het hardst. De tocht trok dwars door het centrum. Iedereen in de binnenstad kon de strijd van de schoonmakers aanschouwen.

De demonstratie eindigde bij de belastingdienst. De schoonmakers daar krijgen niet genoeg tijd om hun werk goed te doen. Hierdoor wordt het gebouw steeds viezer, dat heeft gevolgen voor de gezondheid van andere werkenden. De schoonmakers hebben allemaal een officiële waarschuwing gekregen, omdat zij zich uitspraken voor inbesteden. Dit terwijl minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid claimt de strijd van de schoonmakers te steunen. De schoonmakers laten zich echter niet intimideren en zijn met honderden collega’s teruggekomen. Helaas was er niemand van de belastingdienst om de schoonmakers te woord te staan. Schoonmaker Abdel roept op tot een bezetting van het gebouw. Dit voorstel werd met luid gejuich ontvangen. De komende maanden gaan we ongetwijfeld meer zien van de schoonmakers!

De strijd van schoonmakers is onderdeel van de FNV-campagne Voor Koopkracht en Echte Banen.