Rechtse antikraakcampagne loopt tegen obstakel aan

Het kraakverbod en de rechtse hetze tegen de kraakbeweging hebben een onverwacht obstakel op hun pad gevonden. Na rechterlijke uitspraken heeft een omvangrijke ontruimingsronde grotendeels niet door kunnen gaan, aangezien de nieuwe antikraakwet voor een deel onbruikbaar is geworden. De krakers hebben hierdoor wat van hun hoop herwonnen en vierden dit maandagavond in Amsterdam met een demonstratie. De zorgen van de krakers zijn echter verre van voorbij.

Foto: ludieke actie van krakers tijdens de ontruiming van gisterochtend in Amsterdam (foto door Jos van Zetten)

Door Sjerp van Wouden

Met de nieuwe antikraakwet in zijn achterzak wenste de Amsterdamse PvdA-burgermeester van der Laan een genadeklap toe te dienen aan de kraakbeweging. In Amsterdam zouden onder andere de bolwerken Schoolstraat, Schijnheilig, Het Blijvertje en Antiek worden ontruimd. Na het bekend worden van de ontruimingslijst heerste verbijstering in vele kraakpanden. Een dergelijke ontruimingsronde was niet veel vaker voorgekomen, en dat van een gemeente die eerder het kraakverbod nog van de hand wees als ‘onpraktisch en ongewenst.’

De panden die dinsdag ontruimd zouden worden hadden om dit te voorkomen rechtszaken tegen de staat aangespannen. Hun argument was dat ontruimingen niet mogen plaatsvinden zonder een toetsing door de rechter. In de nieuwe antikraakwet hebben de krakers dit recht namelijk niet. Het Haagse Hof stelde hen in het gelijk, verwijzend naar het Europese mensenrechtenverdrag. Zij vindt terecht dat mensen niet zomaar uit hun woning gezet kunnen worden. Vele panden wonnen hun zaak. Dit uiteraard tegen de wensen van rechts in, waarbij justitie waarschijnlijk ook in cassatie zal gaan tegen de uitspraak.

Ontruimen voor leegstand

Kraker Maks, die zelf betrokken is bij de recente protesten, legt uit waarom de ontruimingen onterecht waren: ‘Ten eerste is het zo dat bij de meeste van deze panden, de kraak ingewisseld zou worden voor antikraak, en dat komt neer op ontruimen voor leegstand. In de Amsterdamse raad is bovendien een motie aangenomen tégen ontruimen voor leegstand.’

‘Ten tweede is het belachelijk, als je kijkt naar de plannen van de huiseigenaren. Deze zijn pas op lange termijn uitvoerbaar, waarom moeten zij dan nu al ontruimen?’ Zoals de uitspraak van de rechter nu staat hebben krakers wederom het recht om hun ontruiming aan te vechten. Maks: ‘Dit is belangrijk omdat zonder de gebruikelijke civiele procedure je aan de willekeur van de Officier van Justitie en de rijke pandeigenaren overgeleverd kan worden. Bij de rechter kun je ook aantonen of er ontruimd wordt voor leegstand, of voor niet te realiseren plannen.’

Op de vooravond van de geplande ontruimingen werd in Amsterdam een demonstratie georganiseerd. Deze begon bij Schijnheilig, een pand dat goed laat zien wat er kapot gemaakt wordt door het kraakverbod. Er is een galerie, ruimte voor optredens, woningen en er worden bijeenkomsten gehouden. Schijnheilig zou ontruimd worden voor leegstand. Het nieuws dat de meeste ontruimingen niet door zouden gaan gaf de demonstratie een feestachtige sfeer. Voor velen was dit het eerste goede nieuws met betrekking tot kraken sinds lange tijd.

Eerste scheurtjes

Een opmerkelijk bont gezelschap van 800 mensen deden aan de protestmars deel. Een anonieme kraker deed het welkomstwoord: ‘Vandaag zijn de eerste scheurtjes duidelijk geworden in de kraakwet. Dit zien we in het feit dat onder andere Schijnheilig niet ontruimd mag worden. Deze wet is namelijk doorgevoerd op basis van een rechtse hysterie die ingaat tegen de rechten van de mens!’

De demonstratie langs de grachten werd opgeleukt door de Bucket Boys – met een tot contrabas omgetoverde jerrycan – die vanaf een bootje de betogers toespeelden. De leus ‘idealen ontruim je niet, kraken gaat door’, toonde opnieuw z’n relevantie. Aangekomen bij de Stopera, nam Ernst van Schijnheilig het woord. ‘Schijnheilig wordt vandaag niet ontruimd, morgen niet, en als het aan ons ligt nooit. Dit is het begin, deze wet zuigt. Het is gemaakt door landelijke politici die een populistisch puntje willen maken, maar de Amsterdamse bevolking wil deze wet helemaal niet.’

Tamira Combrink, gemeenteraadslid van Groenlinks, kwam tevens haar steun betuigen. Ze vertelde dat kraken thuishoort in een stad als Amsterdam en dat de meeste Amsterdammers de wet helemaal niet zien zitten. Ze vatte de dag goed samen toen ze zei: ‘Wonen is een recht. Leegstand is een misdaad in een stad met woningnood. Dus voor vandaag: leve de rechtsstaat! Kraken gaat door!’