Protestmuziek uit de Vluchtkerk
We Are Here is een ad-hocformatie van ongedocumenteerde vluchtelingen. De band speelde de afgelopen maand naast grootheden zoals Salif Keita en Alpha Blondy, en maakt wereldmuziek. Op het moment van schrijven wonen de bandleden Ciraque, Ali en Oumar alle drie in de Vluchtkerk. Ze komen uit respectievelijk Ivoorkust, Noord-Soedan en Guinee. Zij worden ondersteund door muzikanten uit Nederland: gevestigde namen zoals Fay Lovsky, singer-songwriter en coach Laurens Joensen, en vluchtelingen met een status zoals Godfrey Lado uit Zuid-Soedan.
De anders nogal eurocentrische term ‘wereldmuziek’ is écht van toepassing op het repertoire en de herkomst van We Are Here. De muziek komt voort uit de noodzaak het leven in de Vluchtkerk draaglijk te maken en is tegelijkertijd een protest tegen het Nederlandse asielbeleid.
Hoe is de band We Are Here ontstaan?
‘Vanaf eind januari organiseerden we in de Vluchtkerk een jamsessie. Ik woon zelf niet in de Vluchtkerk, maar ik ben zelf ook een vluchteling en ben sinds het tentenkamp in Osdorp betrokken bij het protest. Voor veel vluchtelingen dreigen de dagen zich aaneen te rijgen. Een jamsessie en muziek bieden daarom een goede afleiding. Een paar weken later kwam Paradiso in beeld, die de muzikanten uitnodigde te komen optreden. Dat was het begin van We Are Here.’
Waar gaan de liedjes over?
‘Zanger en gitarist Ciraque verwerkt zijn persoonlijke situatie en verhalen in de teksten die in het Frans, Dioula en More worden gezongen. Dit zijn talen van stammen uit Ivoorkust en Burkina Faso. Zo gaat een nummer over het missen van zijn moeder, hij zingt: “Waar ben je nu? De liefde van een moeder is onvoorwaardelijk, zij accepteert mij, met alles wat ik meetors.”
In een ander nummer staat illegaliteit centraal, met teksten als: “In deze wereld zijn wij allen illegalen”, “We zijn slechts passagiers, we komen en gaan. De dood maakt geen onderscheid tussen mensen. Het systeem dat ons bestempelt als illegalen doet ons onrecht aan.” Het nummer “Kiespijn” gaat over het gevoel om een vluchteling te zijn. Net als kiespijn voel je de pijn overal, in je maag, in je hoofd. Als het niet goed gaat met één familielid, heeft de hele familie er last van.’
Wat is de link tussen muziek en politieke verandering?
‘Muziek spelen is een fijne uitlaatklep, maar voor de bandleden gaat het vooral om de boodschap achter de muziek. Een optreden geeft een dubbel gevoel, bitterzoet. Het is mooi dat vluchtelingen uit de Vluchtkerk aandacht krijgen en de stemming op het podium zit er altijd goed in. Maar vlak daarna keren de bandleden terug naar hun uitzichtloze bestaan in de Vluchtkerk.’
Maart is voorlopig de laatste maand waarin optredens gepland stonden van We Are Here. In april hebben de vluchtelingen de Vluchtkerk waarschijnlijk verlaten. We Are Here gaat sowieso door, drukt Godfrey mij op het hart, met of zonder collega-muzikanten. Hou dus de website van de Vluchtkerk in de gaten.
Morgenmiddag, zondag 21 april om 13 uur is er een nieuw protest bij de Vluchtkerk. Dit maal is het gericht tegen het racisme van een extreemrechtse groep, die heeft aangekondigd daar te gaan demonstreren.