Protest publieke omroepen overtuigt niet

Afgelopen woensdag demonstreerden medewerkers van de publieke omroepen samen met SP’ers en andere sympathisanten tegen de bezuinigingen op het publieke bestel. Tijdens het Kamerdebat de volgende dag bleek dat een ruime meerderheid van PvdA, VVD en PVV de bezuinigingen steunt. Daarmee lijken de bezuinigingen een feit, maar wat vooral opvalt is het gebrek aan steun voor de publieke omroepen.
11 oktober 2013

Door Max van Lingen

Onder Rutte-I moesten de publieke omroepen al 200 miljoen inleveren. ‘Als je 200 miljoen wilt bezuinigen, sloop je de publieke omroep’, zei Martijn van Dam (PvdA) destijds. Nu kiest een kabinet met de PvdA ervoor om nog eens 100 miljoen te bezuinigen. De PvdA en de VVD worden hierin gesteund door de PVV die de publieke omroep inderdaad wil slopen: ‘Avond aan avond paraderen er links-mensen die door linkse omroepen worden uitgenodigd hun politiek-correcte meningen te debiteren. Dat allemaal op uw kosten.’

Iedereen die een keer naar Pauw en Witteman heeft gekeken weet dat het ‘linkse’ karakter van de publieke omroep een fabeltje is. De retoriek van Wilders is vooral een kwestie van ideologische oorlogsvoering tegen politieke tegenstanders.

Veel opvallender is dat ook bij anderen de publieke omroepen op weinig steun kunnen rekenen. Wat is de toegevoegde waarde van Studio Sport? Waarom gaat mijn belastinggeld naar het salaris van Matthijs van Nieuwkerk? In 2013 blijken nog altijd tien presentatoren en twee bestuurders bij de publieke omroepen meer te verdienen dan de Balkenendenorm.

De oorzaak hiervan is dat de publieke omroepen door de jaren heen steeds meer gedwongen zijn de concurrentie aan te gaan met de commerciële omroepen. Daar waar vroeger de toegevoegde waarde van groot belang was, worden programma’s tegenwoordig steeds meer langs de meetlat van de kijkcijfers gelegd. Die ontwikkeling vertaalt zich in ‘marktconforme’ salarissen voor kijkcijferkanonnen en kopieergedrag wat betreft succesvolle programma formules. Het resultaat is een publiek bestel dat steeds minder te onderscheiden is van de commerciële omroepen. Het is daarom niet gek dat de steun voor de publieke omroepen afbrokkelt.

Maar de bezuinigingen zullen deze problemen alleen maar verder vergroten. Minister Dekker geeft bijvoorbeeld aan dat de publieke omroepen zelf meer geld op kunnen halen met reclame en door sponsoring en merchandising. Daarmee zullen de publieke omroepen alleen nog maar meer op de commerciëlen gaan lijken en nog meer van hun toegevoegde waarde verliezen.

De publieke omroepen zouden juist veel onafhankelijker moeten zijn van commerciële activiteiten. Alleen op die manier kan het publieke bestel de toegevoegde waarde vergroten.