Promoveren = werk

Het kabinet heeft plannen aangekondigd om Nederlandse promovendi niet langer een salaris, maar een studiebeurs te geven. De wetswijziging die hiervoor nodig is, staat op de agenda  op verzoek van de Nederlandse universiteiten, die afgelopen jaren meerdere rechtszaken hebben verloren over oneigenlijke proeven met bursalen. Promovendi van de dertien Nederlandse universiteiten spreken zich krachtig uit tegen de invoering van dit ‘bursalenstelsel’.

In het Nederlands universitair stelsel verrichten promovendi volwaardig werk. De regering heeft plannen aangekondigd voor een wetswijziging die het bursalenstelsel mogelijk maakt, zodat promovendi kunnen worden teruggebracht tot studenten. Het werknemerstelsel vormt echter de kracht van het Nederlands universitair stelsel. Het bursalenstelsel zal promoveren onaantrekkelijk maken en zal afbreuk doen aan de kwalitatief hoogwaardige arbeidsethos van jonge onderzoekers. Het bursalenstelsel is volgens de uitspraak van de Hoge Raad in strijd met het arbeidsrecht. Het bursalenstelsel is bovendien niet significant goedkoper, maar zal door het afwentelen van werkzaamheden en kosten even duur uitvallen.

Dutch Approach = kwaliteit

Nederlandse promovendi behoren tot de top van de internationale onderzoekswereld. De basis voor deze kwaliteit ligt in de volwaardige arbeidsrelatie tussen onderzoeker en universiteit. Promovendi nemen zichzelf en hun werk serieus. Aan Nederlandse universiteiten worden zij aangemoedigd te handelen als volwaardige en ambitieuze werknemers. Ze publiceren op grote schaal tijdens hun promotieproject (in tegenstelling tot landen met bursalenstelsels). Ze verbeteren zichzelf en hun onderzoek via neventaken, zoals het geven van onderwijs. En ze voelen zich betrokken bij de universiteit en de kwaliteit van het primaire proces. Een terugval naar het bursalenstelsel zal promoveren onaantrekkelijk maken en zal afbreuk doen aan de volwaardige en kwalitatief hoogwaardige arbeidsethos van jonge onderzoekers. Juist de Dutch Approach zorgt voor de hoge kwaliteit, productie en internationale ranking van het Nederlands universitair bestel.

Volwaardig werk = volwaardige arbeidsrelatie

Promovendi verrichten volwaardig werk. Dit wordt erkend wanneer bijvoorbeeld wordt gesproken over ‘het leveren van hoogwaardige resultaten’ en het verstevigen van ‘de positie van onderzoekers op de arbeidsmarkt’ door het verstevigen van opleidingselementen in promotieprojecten (Instellingsplan Vrije Universiteit 2011-2015, p. 36-37). Promovendi verrichten vernieuwend onderzoek, publiceren in journals en boeken, voeren redactiewerk, geven onderwijs, en organiseren workshops en conferenties. Dat kan alleen in een volwaardige arbeidsrelatie, met een behoorlijke beloning, pensioenopbouw en sociale regelingen voor ziekte, werkloosheid, arbeidsongeschiktheid, en zwangerschap.

Bursalenstelsel = niet goedkoper

Een belangrijk argument voor de invoering van het bursalenstelsel, de hoop van Nederlandse universitaire bestuurders dat het bursalenstelsel goedkoper zal blijken te zijn, is een onbewezen stelling. De kwalitatief hoogwaardige werknemer die zich naast onderzoek inzet voor al die werkzaamheden die de academie laten draaien, wordt ingeruild voor een promotiestudent die kostbaar onderwijs zal eisen en zich alleen zal richten op zijn eigen onderzoek. De promotiebonus van 90.000 euro zal worden afgeschaft, terwijl tegelijkertijd juist (duurdere) contracten moeten worden afgesloten voor het geven onderwijs, begeleiden van studenten, redigeren van journals, organiseren van workshops en congressen, enzovoort. Een onoverzichtelijke reeks kostenposten, die ongezien worden afgewenteld op de universitaire organisatie, maar de kosten van het bursalenstelsel opdrijven.

Nederlandse universiteiten zijn daardoor niet goedkoper uit, maar riskeren wel hun kwaliteit en internationaal hoogaangeschreven positie. En de promovendus betaalt daarvoor de rekening. Conclusie: het bursalenstelsel moet zo spoedig mogelijk van tafel!

Mee eens? Steun dit initiateif op promovendus.org