Principeakkoord na historisch felle metaalstaking

Het is hard tegen hard in de metaal. FME, de werkgeversvereniging in de grootmetaal, heeft de eisen van metaalwerkers lange tijd genegeerd. Er lijkt nu een principe-akkoord gesloten te zijn. Volgens Tom Barkmeyer, voorzitter van de FNV kadergroep van DAF, komt dit op een punt dat er onder metaalwerkers werd gesproken over escalatie. 

Deze donderdag en vrijdag hebben we weer gestaakt bij DAF in Eindhoven. Bij ons was het vandaag al de 21ste stakingsdag. We hebben bijna alle stakingsrecords van de afgelopen jaren verbroken en gaan nu de negende maand in. Drie en half jaar geleden hadden we een maand langer nodig, maar toen staakten we 18 dagen. Uiteindelijk hebben we toen een akkoord afgedwongen dat dichtbij onze eisen over een loonsverhoging en indexatie lag.

De stakingsbereidheid bij DAF is nog steeds groot. Ongeveer duizend mensen legden deze week het werk neer. In totaal kwamen er gisteren 2000 metaalstakers uit Limburg en Noord-Brabant samen in het Parktheater in Eindhoven. Het NRC bericht vanmiddag dat er vandaag een principeakkoord wordt gesloten tussen de onderhandelaars. Wij zullen dit bekijken. Metaalwerkers hebben hierover het laatste woord.

Uitputtingsslag

FME heeft geprobeerd er een uitputtingsslag van te maken. In november hadden we bijna een akkoord bereikt, maar toen kwam de FME op het laatste moment met vijftien nieuwe eisen. Onacceptabel. Hierop hebben we het hoofdkantoor van FME bezet in Zoetermeer. Sinds het verkennende gesprek dat we daarmee afdwongen, is er niet verder onderhandeld. FME zette juist steeds meer repressie en trucjes in.

De situatie bij VDL NedCar is hier een illustratie van. Bazen van NedCar gingen vorige maand naar de rechter om een staking te voorkomen om ‘zwaarwegende economische redenen’. De rechter ging hier in mee en achtte het ‘aannemelijk bewezen’ dat het bedrijf een belangrijke order van BMW dreigde mis te lopen. Het is de vraag of dit in lijn is met het Europese stakingsrecht. Het is toch precies het idee van een staking om ze in de portemonnee te raken?

NedCar doet bovendien alsof het groot verlies loopt met de stakingen. Maar het bedrijf waar zij auto’s voor maken, BMW, stond vorig jaar in Beieren ook tegenover stakende metaalwerkers. Metaalwerkers daar legden voor zes dagen het bedrijf plat voordat BMW over de brug kwam en de eisen inwilligde. BMW is dus erg bekend met het fenomeen staken. Daar konden ze de staking niet voorkomen, maar via NedCar hier dus wel?

Tijdens een nieuwjaarsbijeenkomst zeiden de bazen van DAF de ‘juridische ontwikkelingen nauwlettend in de gaten te houden’. De situatie bij DAF is anders dan bij NedCar omdat wij onze eigen wagens maken. Maar het laat zien dat de uitspraak van de rechter een gevaarlijk precedent heeft gezet.

De metaalbedrijven dreigen bijvoorbeeld ook dat ze hun productie gaan verhuizen. Maar als een bedrijf investeert om een nieuwe productielijn in een ander land te openen kost ze dit heel veel geld en zijn ze zo een half jaar verder. Wat hebben ze liever: een paar stakingsdagen en een akkoord of een half jaar geen productie?

Escalatie

Het principeakkoord komt op het moment dat er bij mijn achterban een breed gevoel is dat we de druk moeten opvoeren en dat hiervoor andere strategieën nodig zijn. Als je 21 dagen gestaakt hebt en er zit geen beweging in dan moet je van strategie veranderen. Acht maanden staken, betekent bijvoorbeeld ook acht maanden geen loonindexatie. Bij Scania waren ze bijvoorbeeld van plan om vanaf vandaag elke vrijdag in februari te staken.

Onder stakers werd er gisteren in het Parktheater tussen neus en lippen gesproken over een landelijke actiedag waarbij de hele grootmetaal plat wordt gelegd. Dan kunnen we stakers uit het hele land samenbrengen en actie-ervaringen delen. Hiermee wilden we afdwingen dat er geluisterd wordt naar onze eisen en dat de onderhandelingen weer geopend worden.

We waren ook van plan solidariteit te organiseren. We hebben een oproep gedaan voor solidariteit aan DAF-collega’s in België en Brazilië. En morgen zou ik tijdens de FNV-actiebijeenkomst in Utrecht ook een oproep doen tot solidariteit vanuit andere sectoren. We voeren actie voor doodnormale eisen zoals een beter loon, een generatiepact en een goed pensioen. Wij vinden ook dat AOW-leeftijd bevroren moet worden op 66.

Wij zullen het principeakkoord bekijken en bediscussiëren. Komende week besluiten metaalwerkers of zij hiermee akkoord zijn. Als het resultaat onvoldoende is, komen onze plannen alsnog op tafel.