Prince 1957 – 2016: in strijd voor onafhankelijke kunst

Vorige maand stierf de wereldberoemde artiest Prince op 57-jarige leeftijd. Zijn lichaam werd aangetroffen op zijn landgoed Paisley Park in de Amerikaanse staat Minnesota. Cindy Onime legt uit dat we met Prince een groot kunstenaar hebben verloren.

‘Dearly beloved, we are gathered here today to get through this thing called life.’
– Let’s Go Crazy, Prince

Prince Rogers Nelson werd geboren op 7 juni 1958 in Minneapolis, Minnesota. Hij schreef zijn eerste nummer op de leeftijd van zeven jaar. Op 17-jarige leeftijd tekende hij zijn eerste contract bij Warner Bros. Records waarna zijn debuutalbum, For You, in 1978 uit kwam. Zijn eerste grote hit was ‘I Wanna Be Your Lover’ die uit kwam in 1979. De single verkocht meer dan een miljoen exemplaren en bereikte nummer 11 in de Billboard Hot 100.

Stijl

Prince viel op door zijn stijl: een smeltkroes van Rock, Funk, R&B en Soul. Artiesten als Sly & the Family Stone, James Brown, Jimi Hendrix, Stevie Wonder, Chic, Marvin Gaye, Carlos Santana, Curtis Mayfield en en Joni Mitchell waren belangrijke inspiratiebronnen. Hij bespeelde maar liefst 20 verschillende soorten muziekinstrumenten. Dit instrumentarium kwam terug in de opnames in zijn eigen opnamestudio die maar liefst 39 albums voortbrachten.

Prince’ muziek was sexy en hij problematiseerde seksualiteit. In zijn muziek, maar ook door vrouwelijke kenmerken in zijn kledingstijl. Hoewel hij omringd was door vrouwen werd zijn seksuele geaardheid betwijfeld. Prince’ ‘Little Red Corvette’ was één van de eerste twee video’s door een zwarte artiest die op MTV verscheen. De andere was van Michael Jacksons ‘Billie Jean’. Met 14 Awards, 48 nominaties, 25 wereldtournees en zijn inductie in de Rock & Roll Hall of Fame brak hij elk record dat er in de muziekindustrie te breken was.

Strijd

Prince zal niet alleen herinnerd worden omdat hij een excentriek, muzikaal genie was. Hij was ook een felle activist en steunde verschillende organisaties die investeren in de toekomst van kansarme vrouwen. Men zegt dat Prince achter het initiatief #YesWeCode zat, een initiatief om minderheden aan een techniek baan te helpen. Tevens gaf hij, anoniem, financiële steun aan de ouders van Trayvon Martin, de ongewapende tiener uit Florida die door een burgerwacht in 2012 werd doodgeschoten.

Tijdens de Grammy’s in Los Angeles, betuigde Prince steun aan de Black Lives Matter Movement, nadat de politie in 2014 de ongewapende Michael Brown in Ferguson, Missouri hadden gedood en er rellen in die stad uit barsten. Ook de nabestaanden van Freddie Gray uit Baltimore stond hij financieel bij.

De belangrijkste strijd die Prince voerde was die voor de rechten en de onafhankelijkheid van kunstenaars. Er is waarschijnlijk geen kunstenaar die meer heeft gevochten voor de bescherming van rechten in de muziek en de gelijke behandeling van muzikale kunstenaars dan Prince. Hij vond dat de kunstenaar vrij in zijn eigen creativiteit moest kunnen zijn, wat vaak niet zo is. De platenmaatschappijen hebben veel macht over muzikanten. Prince was van mening dat je niet van kunst kun spreken als iemand anders dan de kunstenaar zelf controle heeft over het werk.

Warner

Tussen 1993 en 1996, in de aanloop naar de release van zijn album The Gold Experience, ontstonden spanningen tussen Prince en zijn platenlabel, Warner Bros. Ze waren het oneens over over geld en de creatieve richting van Prince’ muziek. Het contract dat Prince ondertekend had bepaalde dat Warner in wezen zijn naam, rechten en muziek bezat.

Het was in deze periode dat Prince zijn naam verwijderde van releases en veranderde in een symbool dat hij, ‘the Artist Formerly Know as Prince’ noemde. Tijdens deze juridische strijd verscheen Prince tijdens voorstellingen en optredens herhaaldelijk met het woord ‘Slave’ op zijn gezicht geschreven. In 1996 vertelde Prince aan de Rolling Stone in 1996: ‘Mensen denken dat ik een gek ben, omdat ik “slaaf” op mijn gezicht schrijf, maar wat ben ik als ik niet kan doen wat ik wil doen? Als je een mens het dromen ontzegd, wordt hij een slaaf. In die situatie bevond ik me. Ik bezit Prince’ muziek niet. Als je je masters niet bezit, bezit je meester jou.’

Na een lange juridische en mediastrijd, verloor Prince van Warner Bros. Om snel te voldoen aan zijn contractuele verplichtingen, bracht Prince een reeks van albums uit, waaronder Chaos and Disorder and Old Friends 4 Sale. Dit materiaal bestond uit off-cuts en studio-tapes, niet zijn beste materiaal.

Na een afwezigheid van 18 jaar keerde Prince in 2014 terug bij Warner Bros. Hij sloot een contract dat hem eigenaar van zijn eigen catalogus maakte. Dit was een ongekende stap voor een kunstenaar en het leidde tot een geremasterde deluxe heruitgave van het klassieke album Purple Rain, ter ere van de 30ste verjaardag van het album en de film. Zo werd Prince uiteindelijk een onafhankelijk kunstenaar die zijn muzikale en creatieve output zelf bepaalde. Als er één ding is dat Prince andere muzikanten kan leren is dit het: Niets kan de vrijheid vervangen om je favoriete muziek te maken, doe het op jouw voorwaarden.

R.I.P. Prince Roger Nelson.