Politie: ʻGeen zin in een koningin? Ga op een onbewoond eiland wonenʼ

Afgelopen vrijdag vierde Beatrix haar verjaardag in hartje Utrecht. Er was één demonstrant die protesteerde tegen de monarchie: Joanna, een 23-jarige studente. De politie verwijderde haar met dwang en intimidatie, en tegen alle democratische rechten in.
4 februari 2013

Interview door Arwin van der Zwan

Er is veel media-aandacht voor jouw protestactie tegen de koningin. Wat is er precies gebeurd?

Afgelopen vrijdag heb ik in Utrecht actie gevoerd bij het Beatrix-theater, waar de koningin haar verjaardag kwam vieren. Ik kwam daar toevallig aanlopen en zag dat alles was afgezet. Er was veel pers en heb mijn kans gegrepen. De koningin heeft deze week aangekondigd te gaan aftreden en het leek mij een mooi moment om de monarchie maar eens af te schaffen. Ik heb bij een winkel op het station een kartonnen doos gehaald en daarvan een bord gemaakt. Op het bord stond ʻWeg met de monarchie. Het is 2013.ʼ

Binnen twintig seconden grepen twee agenten het bord uit mijn handen en werd ik met fysieke kracht uit het zicht van de pers geduwd. Ik probeerde te blijven staan, maar ik kon mij niet verweren. Mijn identiteitsbewijs werd gecontroleerd en ze hebben mijn tas doorzocht. Ze bedachten ter plekke regels dat ik hier niet mocht staan en zij behandelden mij alsof ik een criminele daad had verricht. Als ik niet vertrok, zou ik worden gearresteerd.

Ik wilde natuurlijk in discussie gaan over de onrechtmatigheid van hun optreden, maar ze waren heel autoritair en onbeleefd. Toen ik vroeg waarom ik naar hun verzonnen regels moest luisteren, was hun antwoord: ʻAls je geen zin hebt in een koningin, dan ga je maar op een onbewoond eiland wonen.ʼ

De politie treedt vaker op bedenkelijke wijze op tegen demonstranten. Wat vind jij daarvan?

Nu is er ophef naar aanleiding van een kwestie die eigenlijk niet zoveel voorstelde. Als je kijkt wat voor repressie andere demonstranten moeten doorstaan, dan valt dit allemaal enorm mee. Bij de ontruiming van het tentenkamp voor asielzoekers in Den Haag dit jaar heeft de politie bijvoorbeeld veel geweld gebruikt. En dan heb ik het nog niet over Joke Kaviaar, de activiste die een maandenlange gevangenisstraf heeft gekregen voor het uiten van haar mening over het Nederlandse asielbeleid. De staat maakt zich zelf schuldig aan grove mensenrechtenschendingen, maar degene die zich hier tegen uitspreekt moet de bak in.

Even terug naar jouw actie. Wat was de reden erachter?

Anno 2013 is de monarchie echt achterhaald. Het is een belachelijk ondemocratisch instituut. Het is een illusie dat de vorst geen macht heeft. De koningin heeft politieke macht en economische macht. Ze is nota bene grootaandeelhouder van Shell en helpt bij het sluiten van wapendeals met andere landen. Het koningshuis legitimeert de huidige machtsstructuren in de maatschappij.

De media spiegelen ons wel voor dat zij de moeder van de natie is, maar dat is pure indoctrinatie. Het is echt tijd voor verandering. Daarom wilde ik vooral aandacht van de pers, zodat ik anderen kon inspireren om zelf in actie te komen. Het is belangrijk dat mensen zelf over dit vraagstuk gaan discussiëren en, belangrijker, gaan mobiliseren voor verdere acties. Er moet een actietraject komen, waarmee een beweging moet worden opgebouwd die ervoor kan zorgen dat de monarchie wordt afgeschaft. We hebben nog maar drie maanden.

Vanwaar alle media-aandacht?

Het is heel opvallend. Voordat GeenStijl als eerste de foto’s op zaterdagochtend publiceerde, hadden alle aanwezige media de actie genegeerd. Toen andere blogs en websites het nieuws van GeenStijl overnamen en het ook via Twitter werd verspreid door politici, begon het balletje te rollen. Ik heb al een paar interviews gedaan en de journalisten blijven bellen. Zelfs Pauw en Witteman hebben al contact gezocht.

Ik houd wel een dubbel gevoel over aan alle aandacht. Aan de ene kant ben ik blij dat het iets heeft losgemaakt, maar aan de andere kant denk ik aan bijvoorbeeld Joke Kaviaar, waar totaal geen aandacht voor is geweest. Daarnaast krijg ik vooral positieve steunbetuigingen via sms en Facebook. Volgens mij is er nu veel aandacht, omdat de tijd rijp is. Het raakt een gevoelige snaar bij mensen. Dit kan de komende drie maanden het publieke debat gaan beheersen. Ik weet niet of het zulke heftige protesten worden als bij de kroning van Beatrix in de jaren tachtig, maar er is natuurlijk veel onvrede en woede. Vooral over de bezuinigingen.

Wat is het verband met bezuinigingen?

Het is allemaal onderdeel van een groter proces. Het is natuurlijk belachelijk dat het koningshuis zoveel geld kost, terwijl de voedselbanken op tilt slaan en mensen in verpleegtehuizen bij wijze van spreken liggen te rotten in hun eigen ontlasting. Ik sprak vandaag bij de bushalte een echtpaar dat door alle bezuinigingen moest rondkomen van maar 45 euro per week.

Maar de SNS-bank wordt wel met miljarden gered. Het is een systematische aanval. Genoeg mensen vinden dat we allemaal moet inleveren, maar er zijn ook veel mensen die actie willen ondernemen. Wij moeten ze verbinden. Er is een beweging nodig die bewust is van het grotere proces en niet alleen tegen bepaalde bezuinigingen strijdt.


Wat is jouw alternatief voor de samenleving?

Het vervangen van de koningin door een president is absoluut geen voldoende oplossing. De macht moet bij de burger liggen en niet, zoals nu, bij de bedrijven en rijke elite. Ik wil een democratische samenleving waarin mensen zelf beslissen hoe ze hun leven inrichten. Waarin voor het milieu wordt gezorgd, waarin mensen niet worden uitgebuit en waarin iedereen zijn of haar talenten kan ontwikkelen.

De mensen in de zorg laten zien hoe het moet. Zij hebben deze week een verzorgingstehuis in Amsterdam bezet om te protesteren tegen de hoge werkdruk en de flexibilisering. Tegen het feit dat patiënten niet de zorg krijgen die ze verdienen, terwijl het management de miljoenen in eigen zak steekt. Als deze mensen in actie komen en laten zien dat zij het niet meer pikken, dan inspireert dat anderen. De macht ligt in hun handen, maar zij moeten deze zelf grijpen.