Personeel Organon tegen massaontslag: ‘Deze bittere pil slikken wij niet’
Door Sjerp van Wouden
Organon is een winstgevend bedrijf dat zich al sinds 1923 richt op de productie van medicijnen. Op het gebied van onderzoek is door het bedrijf altijd veel werk verricht. In 1923 begon het op grote schaal met het produceren van insuline. Later werd het bedrijf bekend met de productie van de pil in Nederland. Organon produceerde dat als een van de eersten. Het spiraaltje is tevens afkomstig uit Oss.
Na met andere bedrijven in 1969 opgegaan te zijn in AKZO (voorloper van AkzoNobel) ging het het bedrijf voor de wind. In 2007 maakte oud D’66-politicus Hans Wijers (nu algemeen directeur AkzoNobel) bekend het bedrijf af te splitsen van moederbedrijf AkzoNobel. De aandeelhouders vonden dat er te weinig kaskrakende medicijnen op de markt gebracht werden. Organon zou naar de beurs gaan.
Maar twee weken voor de daadwerkelijke beursgang werd Organon ingelijfd door het Amerikaanse Schering-Plough, dat op zijn beurt weer fuseerde met Merck & Co. om uiteindelijk MSD te vormen. Op dat moment hadden de Organon-werknemers reeds een reorganisatie van de vorige overname te verwerken gehad. MSD heeft nu bekend gemaakt het onderzoek in Nederland volledig te staken. In de VS zou men ‘meer winst’ kunnen behalen.
Paul Ulenbelt, Tweede Kamerlid van de SP, zegt terecht: ‘Organon is het slachtoffer van het macabere spel van multinationals die handelen in bedrijven, ze zonder mededogen sluiten en geen oog hebben voor de enorme schade die ze aanrichten in lokale gemeenschappen.’
Kenniseconomie?
Doretta en Carolien, die al 14 jaar respectievelijk 21 jaar voor Organon werken, vertellen aan de Socialist wat dit betekent. Carolien: ‘Organon was vroeger een soort familiebedrijf, maar dan groot. Alles was erg goed geregeld. Toen Wijers ons in 2007 vertelde dat Schering-Plough ons ging overnemen werd verteld dat dit een stap vooruit voor iedereen zou betekenen. Op de demonstratie vandaag hebben we dan ook bandjes met zijn uitspraken van toen afgespeeld om hem daaraan te herinneren.’
Doretta vult aan: ‘MSD is in sommige dingen wel, in andere dingen niet geïnteresseerd. Met de winst van de meer winstgevende medicijnen onderzochten wij vroeger medicijnen die mogelijk minder winstgevend waren. Maar MSD is voornamelijk geïnteresseerd in de meest winstgevende medicijnen. Men spreekt in Nederland vaak van een kenniseconomie, maar op deze manier komen we er natuurlijk niet.’
De meeste werknemers zijn niet alleen bezorgd om hun baan, maar ook om het verdwijnen van het onderzoek uit Oss en uit Nederland. Ron, sinds negen jaar werkzaam bij Organon, vertelt dat zijn dochter wil gaan studeren om in de farmaceutische industrie te gaan werken, maar dat hij zich afvraagt of zij later nog wel werk kan vinden in die sector. Over de sfeer op het werk zegt hij: ‘We waren vooral verrast. We hadden op een verlies van 500 arbeidsplaatsen gerekend, maar zo’n groot ontslag had niemand verwacht.’
‘De politiek wakker schudden’
Met de actie voor de Tweede Kamer, waarbij een petitie werd overhandigd aan minister van Economische Zaken Van der Hoeven, wil het personeel een signaal afgeven. Doretta: ‘We willen de politiek wakker schudden. Ze dienen ons de optie te geven verder te gaan als een levensvatbaar bedrijf.’
Politici van praktisch alle partijen verklaarden echter dat een internationaal bedrijf als MSD niets in de weg gelegd kan worden. Van der Hoeven had vorige week nog verklaard dat ‘de overheid zich niet kan bemoeien met de afwegingen van een private partij’. Emile Roemer van de SP daarentegen eiste dat Balkenende naar Amerika gaat om het bedrijf te redden, waarop hij het hardste applaus van de dag kreeg. Minder fraai was dat de vakbonden ook de PVV hadden uitgenodigd, dat de mogelijkheid kreeg om het publiek voor te liegen dat zij voor gewone mensen opkomt.
Van der Hoeven zegde na afloop van de actie toe om te helpen bij een doorstart van Organon om daarmee ‘te proberen banen en kennis te behouden’. Deze doorstart zou moeten plaatsvinden in samenwerking met twee universiteiten. Geld is hiervoor beschikbaar, vanuit de EU. Vele miljoenen blijken in een speciaal ‘globaliseringfonds’ te zitten, maar deze pot wordt nauwelijks aangesproken.
Aan de zogenaamde belofte van Van der Hoeven valt gezien haar eerdere uitspraken en neoliberale beleid sowieso sterk te twijfelen. MSD heeft ook alle octrooien en rechten in handen gekregen met de overname. Op de site van De Volkskrant stelt manager kwaliteitszorg Sjoerd van Aalst hierover: ‘We zijn opgekocht, uitgehold en leeggeroofd. Nu worden we gedumpt.’
Verzet en solidariteit
Dit zet op scherp op wie de werknemers hun hoop moeten richten. In ieder geval niet op dezelfde politici en bestuurders die met hun jarenlange mantra’s over marktwerking en privatisering aan de wieg hebben gestaan van deze uitverkoop, zoals ook bij TNT het geval is geweest.
De enige kans op het redden van de banen in Oss is dat de politiek en de bedrijfsleiding onder druk worden gezet en de werknemers hun acties opvoeren, met steun van de vakbonden en zo breed mogelijke solidariteit uit de rest van de samenleving. Als de banken konden worden gered met tientallen miljarden, dan moet het zeker mogelijk zijn om deze banen te behouden. Dat is de krankzinnige tegenstelling van de huidige crisis die we moeten bestrijden.
Een van de vele spandoeken op donderdag verwees naar de protesten in Frankrijk tegen bedrijfssluitingen: ‘Sarkozy belt wel.’ Werknemer Ron zegt dan ook: ‘We kunnen het ook doen zoals in Frankrijk – de hele boel plat.’
Zaterdag 17 juli organiseert de SP een grote manifestatie op het Walplein in Oss, met vanaf 14.00 uur toespraken van onder andere Emile Roemer en econoom Arnold Heertje. Het personeel heeft ook een belangrijke plaats in het programma. Dit kan de volgende stap zijn in het opbouwen van verzet tegen het massaontslag. Hierin zou een simpele boodschap centraal moeten staan: geen baan mag gaan, solidair met het Organon-personeel!
