Parlementslid spreekt zich uit over Erdoğan-regime

In Turkije zijn protesten uitgebroken tegen de staatsrepressie die zich onder andere richtte op de waarschijnlijke presidentskandidaat van de CHP, Ekrem İmamoğlu. Sevda Karaca, Turks parlementslid voor de linkse partij EMEP, sprak met Arthur Townend over het harde optreden en het verzet.
8 april 2025

De staat heeft op 20 maart 106 politici en activisten opgepakt, waaronder de burgemeester van Istanbul, Ekrem İmamoğlu. Hij lanceerde een presidentiële campagne tegen Recep Tayyip Erdoğan en riep mensen op om ‘als natie op te staan tegen dit kwaad’. Vorige maand arresteerde de staat meer dan 280 activisten, waarbij de linkse HDK-coalitie en de DEM-partij doelwit waren.

Wat is de reactie op de arrestatie van İmamoğlu en de andere arrestaties?

De verontwaardiging gaat niet alleen over de arrestaties – het is onderdeel van de grotere woede over ongelijkheid en armoede die al jaren aan het ontstaan is. We zijn niet alleen getuige van een politiek hardhandig optreden. Het zijn de wanhopige pogingen van een regime om zijn eigen belangen te beschermen ten koste van de rechten, vrijheden en toekomst van het volk.

De regering wordt steeds meer gedwongen om autoritaire maatregelen te nemen om aan de macht te blijven. Het regime voert een economisch beleid dat de belangen van het kapitaal dient, niet die van het volk. En het probeert dit beleid in stand te houden door afwijkende meningen te onderdrukken en elke oppositie die de status quo zou kunnen aanvechten uit te schakelen.

Je was afgelopen woensdag bij het protest in Ankara. Hoe was de stemming? Wat waren de eisen?

Het was geladen met frustratie en vastberadenheid. De eis van de demonstranten was niet alleen de vrijlating van politieke gevangenen – het was een oproep om een einde te maken aan het systeem dat ongelijkheid in stand houdt. De mensen op straat zijn niet alleen boos over politieke onderdrukking.

Ze zijn boos over de economische realiteit die ze moeten verdragen. De strijd voor democratie is onlosmakelijk verbonden met de strijd tegen het economische beleid dat mensen tot nog grotere armoede drijft.

Wat was de reactie van de staat op de protesten?

De reactie van de staat was voorspelbaar, maar zeer onthullend. Zoals altijd gebruikte de regering zware tactieken om te proberen de protesten te onderdrukken. Traangas, waterkanonnen en politiegeweld werden ingezet om de mensen tot stilte te dwingen.

Maar deze reactie heeft de woede van de mensen alleen maar aangewakkerd. Wanneer de staat zijn toevlucht neemt tot geweld, is dat niet alleen een teken van onveiligheid. Het toont aan hoe ver de staat zal gaan om de belangen van de kapitalistische elites te beschermen.

Erdoğan heeft honderden politieke tegenstanders gearresteerd. Waarom heeft hij het gemunt op İmamoğlu en andere politieke activisten en oppositie?

Erdoğan wil voorkomen dat de woede en onrust die zich opbouwt onder het volk – vooral arbeiders, vrouwen en jongeren – explodeert. Zijn focus op het arresteren van oppositieleiders is een duidelijk teken van een regime onder druk, waar de regering haar toevlucht neemt tot autoritaire tactieken om de controle te behouden.

Door de politieke oppositie uit te schakelen, probeert ze een politiek landschap te creëren waarin geen alternatieven voor haar neoliberale agenda kunnen ontstaan. Maar wat Erdoğan niet begrijpt, is dat hij, door de oppositie aan te vallen, ook de woede en frustratie van het volk aanwakkert.

Sinds 2015 wordt Turkije geregeerd door een eenmansregime.

De regering wordt steeds meer gedwongen om autoritaire maatregelen te nemen om aan de macht te blijven Erdoğan heeft alle macht in handen. Hij heeft zijn macht behouden door middel van onrechtmatige en onwettige verkiezingsprocessen. Ondanks alle druk leed Erdoğans AKP-regering een enorme nederlaag bij de laatste lokale verkiezingen. Deze nederlaag was te wijten aan het economische beleid dat grote delen van de samenleving in extreme armoede heeft gedompeld.

De AKP-regering en Erdoğan worden vaak besproken in termen van hun religieuze, reactionaire, conservatieve en autocratische karakter. Maar de AKP-regering is een expliciet kapitalistisch regime.

Alles wat ze doet staat in dienst van de binnenlandse en internationale belangen van het kapitaal in het land en de regio. Soms doen verschillende facties van binnenlands en internationaal kapitaal kritische uitspraken. Maar deze kritieken zijn slechts weerspiegelingen van conflicten over wie een groter stuk van de taart krijgt.

De AKP wil doorgaan met een ‘agressief’ groeimodel. Dit is een model dat gebaseerd is op het accumuleren van kapitaal via goedkoop krediet en goedkope arbeid en op het binnenhalen van grondstoffen in buurlanden in de regio.

Ze wil oppositiepartijen en gemeenten blokkeren door ze niet in staat te stellen om te werken, door ze in de verdediging te drukken. Het is duidelijk dat de aanvallen zich uitbreiden naar mensenrechtenorganisaties en vakbonden om alle actieve krachten van de maatschappij te onderdrukken.

Aan de ene kant zien we onderdrukking door de staat. Maar aan de andere kant zijn we getuige van een sterke tegenbeweging van strijd. Als socialisten stappen we naar voren met een gezamenlijke visie op collectief verzet. Het is een visie die de strijd tegen politieke onderdrukking verbindt met de strijd tegen economisch onrecht. Dit is een strijd voor een toekomst waarin het volk, en niet de elites, de macht heeft.

Dit is een vertaling van de Britse Socialist Worker. (Foto: Duizenden mensen protesteren op het Saraçhane Plein in Istanbul, 19 maart 2025, foto: kulisinbaskenti.com)


Foto van een protest tegen Erdogan in Berlijn, uit 2013 (Rezwan, flickr)