Over uitgeklede zorgpakketten en een eigen bijdrage van 1392 euro
Door John van Mullem
Dit gebeurde ook de heer Scheepsmaat die de pech had om de ziekte van Parkinson te krijgen. In het begin was er nog niet veel aan de hand. Hij kreeg een indicatie van het CIZ voor twee uur zorg per dag. ’s Morgens kwam een ziekenverzorgende hem wassen en aankleden. Zijn vrouw hielp hem met de rest. Voor deze hulp moesten ze met een gezamenlijk bruto inkomen van 35.000 euro op jaarbasis 1392 euro aan eigen bijdrage betalen aan het CAK.
Van de één op de andere dag kreeg de heer Scheepsmaat een longontsteking en moest met spoed naar het ziekenhuis. Wonderbaarlijk genoeg overleefde hij de longontsteking maar was wel bedlegerig geworden. Verder was hij zijn spraakvermogen kwijt, al zijn gewrichten waren vastgegroeid en daarbovenop had hij een constante spierspanning. Het ergste van alles was dat hij negen diepe wonden op zijn lichaam had van het doorliggen omdat het ziekenhuis niet genoeg personeel had om hem om het uur wisselligging te geven. Hij was het bekende kasplantje geworden, dat in leven werd gehouden met sondevoeding.
Het ziekenhuis zag echter geen reden om hem daar te houden. Dit is het punt waar op de hel voor de familie begon. Het CIZ zegt namelijk dat iemand die als terminaal wordt gediagnosticeerd, niet langer dan nog drie weken mag leven. Tot dan heeft iemand recht op 24 uur per dag aan thuiszorg. Mocht iemand ‘ongelukkigerwijs’ niet overlijden, dan heeft de patiënt nog maar recht op 11 uur per dag. Meneer Scheepsmaat leefde nog drie maanden.
Maar dat was niet het enige. De eerdere thuiszorgaanbieder HWW-zorg in Den Haag gaf te kennen dat zij de zorg niet kon leveren en nam een bemiddelingsbureau dat werkt met zzp’ers aan als onderaannemer. De vertrouwde zorgverleners die meneer Scheepsmaat vijf jaar lang hadden verpleegd verdwenen uit beeld. Het bemiddelingsbureau vertelde de familie dat zij de zorg wel kon leveren, maar vond het na de drie weken medisch onverantwoord dat het aantal zorguren verplicht werd teruggedraaid naar elf uur per dag omdat hij dan ’s nachts geen professioneel toezicht had. Er werd een opname in een verpleeghuis geadviseerd. De familie wilde dit niet en nam noodgedwongen de volledige verantwoordelijkheid voor de nachtelijke uren op zich.
Desondanks was de vrouw van meneer Scheepsmaat erg tevreden over de professionaliteit van de zorgverlening en had het idee dat ze met het meest uitgebreide zorgverzekeringspakket goed verzekerd waren. Ze kwam echter bedrogen uit toen ze hoorde dat veel hulpmiddelen die noodzakelijk waren voor de zorgverlening niet worden vergoed door de zorgverzekeraar.
De kosten van de zorgverlening bleven staan op 1392 euro per jaar omdat dit de maximale inkomensafhankelijke eigen bijdrage was. De handschoenen die nodig waren voor de hygiëne van de verzorgenden bij het verwijderen van longslijm, ontlasting en de wond kostte €3,60 per week, de antislijmtabletten (fluimucil) kostte €4 per week, de zuurstofbrilletjes kostte €1,98 per week, de Betadine-Jodium om de maagsonde-ingang te verzorgen kostte €3 per week en de paracetamol zetpillen kostten 12 euro per week. In drie maanden was de familie een kleine 700 euro kwijt aan extra kosten, exclusief de inkomensafhankelijke eigen bijdrage van 1392 euro. Een enorm bedrag op een verzamelinkomen van 35.000 euro bruto per jaar.
Extra wrang is dat als de heer Scheepsmaat voor de invoering van de zorgverzekeringswet ziek was geworden, hij nog in het ziekenfonds zou zijn gevallen en een volledige vergoeding had gekregen voor de gemaakte kosten. Met de invoering van deze wet zijn het basispakket en de aanvullende pakketten steeds verder uitgekleed, terwijl de premie wel met 150 procent is gestegen. Of je nu 35.000 euro per jaar verdient of een miljoen per jaar; de uitgaven voor deze specifieke hulpmiddelen blijven hetzelfde. Alleen de aanslag op de portemonnee zal anders worden ervaren. Zeker nu de afgelopen jaren de belastingwetgeving is veranderd en daardoor de aftrekpost voor zorgspecifieke uitgaven tot een minimum is uitgekleed.
Wie denkt dat je dan nog maar beter in een verpleeghuis kan verblijven omdat daar wel alles vergoed wordt, komt bedrogen uit. Onlangs werd bekend dat steeds meer verpleeghuizen voor additionele zorg een eigen bijdrage vragen, en soms zelfs ook voor basiszorg. Een uurtje wandelen, een extra drankje, wc-papier of zelfs linnengoed moeten door verpleeghuisbewoners zelf worden betaald. Een kleine moeite voor de weinigen die het geld er voor hebben. Een drama van sociaal isolement voor de meerderheid van de mensen die na een leven lang hard te hebben gewerkt en hun sociale premies te hebben betaald, er nu niet de vruchten van kunnen plukken.
John van Mullem was zorgcoördinator in deze zaak en werkt momenteel als zzp’er in de thuiszorg. Uit privacyoverwegingen voor de familie is ‘Scheepsmaat’ een fingeerde naam.