Oproep Mubarak om ‘weer normaal aan werk te gaan’ toont vrees voor stakingsbeweging

Gisteravond gaf Mubarak zijn langverwachte live speech op de Egyptische staatstelevisie. Tot de teleurstelling van miljoenen herhaalde hij dat hij aan de macht zal blijven tot aan de verkiezingen in september. In zijn met nationalisme en paternalisme doorspekte toespraak, benadrukte de dictator dat hij ‘geen buitenlandse bevelen zal opvolgen’ en dat hij een visie heeft om ‘de eisen van de jeugd en de burgers in te willigen’. De man heeft blijkbaar niet goed geluisterd naar ‘zijn kinderen’, aangezien hun eerste eis simpel zat is: ‘Mubarak, vertrek nu!’

Foto: duizenden doktoren, medische studenten en advocaten liepen donderdag gezamenlijk richting Tahrir Plein

Door Willemijn Wilgenhof

Maar wie niet horen wil, die moet maar voelen, lijken steeds meer Egyptenaren te denken. En dan het liefst in de portemonnee, het enige waar Mubarak en de zijnen nog gevoelig voor lijken te zijn. Behalve de aanhoudende massale demonstraties in Tahrir Plein in Cairo, die vandaag naar een nieuwe hoogtepunt lijken te gaan, doen in heel Egypte steeds meer mensen mee met de stakingen die in allerlei sectoren zijn afgeroepen.

‘Mensen die demonstreren op de pleinen, nemen de verhalen mee terug naar de fabrieken, waar ze het echte verhaal vertellen van de revolutie’, aldus Tarek Mustafa, een leider van de onafhankelijke Property Tax Collectors’ Union. ‘Mensen beginnen te realiseren dat de Egyptische media keihard liegen als ze stellen dat het plein vol met Iraanse spionnen staat.’

Vakbondsrechten

In Suez, Cairo, Mahalla, Menya, Luxor en op vele andere locaties werd er woensdag en donderdag gestaakt door arbeiders die de strijd voor democratie steunen. Ze eisen dat hun vakbondsrechten worden gerespecteerd. Veel stakingen richten zich voornamelijk op specifieke zaken rondom werkcondities, zoals voor een minimumloon, een vast contract, en betere werkomstandigheden.

Maar ook zijn er eisen te horen zoals een maximumloon voor de bazen. Veel mensen weten dondersgoed waar de rijkdom van het land heen is gegaan. Zoals Rahma Refaat, een advocaat bij het centrum voor vakbonden en werknemersdiensten zegt: ‘De meesten mensen die aan het staken zijn, beseffen dat de resources van ons land zijn gestolen door het regime.’

Bij de stakingen in Egypte zijn veel verschillende sectoren betrokken. Een van de meest opvallende stakingen is misschien wel die bij Al Ahram, de grootste krant van Egypte. Daar eisen journalisten betere lonen, andere redacteuren en meer onafhankelijkheid van de overheid. Daarmee halen ze een van de meest machtige propagandamiddelen van het regime onderuit. De toon van de krant is sinds woensdag duidelijk veranderd; waar eerder het belang van de protesten afgezwakt werd, stond er nu op de voorpagina dat de recente aanvallen door pro-Mubarak aanhangers een ‘aanval zijn op de hele natie’.

Verschuiven

Niet alleen bij Al Ahram beginnen dingen te verschuiven, maar ook binnen andere sectoren wordt er gestaakt: bij de Suez Canal Authority gingen woensdag zo’n 6000 arbeiders in staking voor onbepaalde tijd, maar ook werd het werk neergelegd binnen de textielsector (Mahalla Spinning Company en Misr Spinning and Weaving Company, met 6000 stakende arbeiders), de cement (Helwan Cement Company), kolen (Helwan Coke Company), toerisme, telecom, en de farmaceutische industrie (Sigma in Quesna, meer dan 2000 stakende arbeiders).

Daarnaast wordt er gestaakt binnen publieke sectoren, zoals onderwijs, vervoer en de postbedrijven. Ook duizenden doktoren, medische studenten en advocaten liepen donderdag gezamenlijk richting Tahrir, de doktoren in witte jassen, de advocaten in zwarte, terwijl ze riepen: ‘Mubarak, jij piloot, hoe kom jij aan 70 miljard dollar?!’ Mensen zijn woedend over de berichten dat Mubarak en zijn familie miljarden aan rijkdom hebben vergaard, terwijl volgens de Wereldbank zo’n 40 procent van de 80 miljoen Egyptenaren rond of onder de armoedegrens leeft van twee dollar per dag.

Dat de stakingen effect hebben, blijkt ook uit de speech die Mubarak gisteravond gaf. Niet alleen benadrukte hij wederom dat de mensen op Tahrir naar huis moeten gaan, hij voegde er dit keer specifiek aan toe dat mensen ‘weer normaal aan het werk’ moeten gaan. Door te staken raken de mensen Mubarak en de heersende klasse waar het pijn doet.

Niet gebroken

Maar achter de barricades en het prikkeldraad is de staat zeker nog niet gebroken. Hoewel er aan een aantal eisen schoorvoetend tegemoet is gekomen, blijft de onderdrukking vanuit de staat intact, nu onder leiding van Omar Suleiman: voormalige veiligheidschef, Mubarak’s vertrouweling, en nu vice-president. Egyptenaren worden zelf ook geraakt door de stakingen en blijven dus gevoelig voor de staatspropaganda dat er nu terug gegaan moet worden naar ‘de normaliteit’.

In dat kader kunnen milities van de politie, maar zeker ook de legertop er nog steeds voor kiezen om de ‘orde te herstellen’, om zo de fundamenten van Mubaraks bewind overeind te houden, en vervolgens alles waar voor gestreden wordt nog gewelddadiger de kop in te drukken. Veel activisten realiseren zich dan ook dat er geen tussenweg is, maar alleen die van volledige sociale verandering, of de brute wraak van de staat.

De grootste uitdaging blijft om de protesten en de stakingen aan de gang te houden en uit te breiden naar een algemene staking, net zo lang totdat Mubarak vertrekt, maar ook net zo lang tot de economische en politieke eisen zijn ingewilligd en de revolutie het lot van het regime bezegeld heeft. Het is dat zware maar zo doorslaggevende gevecht waarbij de Egyptenaren al onze steun en solidariteit nodig zullen hebben.

Enkele van de stakingen van woensdag 9 en donderdag 10 februari:

• Spoorwegmedewerkers hebben in het hele land sporen geblokkeerd
• Openbaar vervoer medewerkers hebben vijf busstations gesloten, de bussen worden gebruikt om chauffeurs naar het hoofdstation te brengen, waar ze een onafhankelijke vakbond uit zullen roepen
• Militaire fabrieken zijn gesloten
• Meer dan 3000 arbeiders in de olie-industrie hebben de fabrieken rondom Suez verlaten, en protesteren buiten het ministerie van olie in Cairo
• Meer dan 5000 arbeiders hebben het werk neergelegd bij het staatsbedrijf Telecom. Ze eisen een minimumloon voor de medewerkers en een maximum loon voor de bazen
• De productie in de Al Nasr Company for Coke and Chemicals is stilgelegd door zo’n 4000 arbeiders
• In de daarnaast gelegen Helwen Silk Factory hebben 2000 mensen geweigerd te werken, en eisen de afschaffing van de raad van bestuur. De medewerkers, voornamelijk vrouwen, hebben vervolgens de snelweg geblokkeerd
• In Quesna, in de Nijldelta, hebben zo’n 2000 medewerkers van Sigma Pharmaceuticals het werk neergelegd
• Zo’n 500 drukkerijmedewerkers hebben bij Al Ahram, de loyale staatskrant, een verandering van redacteurs geeist, evenals ondersteuning van de revolutie