Ooggetuigenverslag: ‘Politie Amsterdam sluit demonstratie in en slaat erop los’

Een vreedzame krakersdemonstratie in Amsterdam eindigde afgelopen zaterdag in geweld. De meeste media geven de krakers de schuld. Maar wat gebeurde er echt op het Amsterdamse Spuiplein op 1 oktober? We laten twee ooggetuigen aan het woord.
3 oktober 2011

Foto: De politie zette in op een veldslag. Alle foto’s zijn van 1 oktober 2011.

Door Sjerp van Wouden

De demonstratie was gericht tegen het kraakverbod, dat sinds 1 oktober 2010 van kracht is. De Amsterdamse burgemeester Eberhart van der Laan is sindsdien zeer voortvarend geweest met het ontruimen van kraakpanden. Het protest afgelopen zaterdag 1 oktober had daarom als motto: ‘Wij zijn er nog!’

In de aanloop hadden de demonstranten met veel moeite afspraken kunnen maken met de ‘driehoek’ (burgemeester, politie en Openbaar Ministerie). Ze mochten van het Spui naar De Dokwerker lopen. Maar Van der Laan zette in de laatste dagen voor de demonstratie alsnog een ramkoers in. Met als argument dat het bij de vorige kraakdemonstraties volledig uit de hand was gelopen (door toedoen van de politie), zette hij nog meer politie in, verordonneerde de krakers tot een stilstaand protest bij de Stopera en kondigde aan iedereen met gezichtsbedekkende kleding meteen op te laten pakken. De burgemeester koerste dus doelbewust op escalatie af. En hij kreeg zijn zin.

Buchan van Veen: ‘De demonstratie vanuit de Vrankrijk (een groot kraakpand in de Spuistraat) was rustig en vreedzaam. Men had zoiets van: we hebben afspraken gemaakt en die gaan we nakomen, we willen gewoon een demonstratie lopen.’

Bonne Postma stond vooraan: ‘We kwamen na tien minuten aan op het Spui en er heerste een heel rare sfeer, gespannen en gezellig. Ik hield het zijspandoek omhoog en zag hoe er drie ME-busjes tegen elkaar aan parkeerden om een blokkade te vormen. Daarvoor paarden, en daar weer voor een linie van 15 tot 20 ME’ers.’De demonstratie was in een voorop opgezette val gelopen. Ze mochten niet doorlopen van de politie omdat er een paar mensen een bivakmuts ophadden en het frontspandoek verstevigd was. De demonstranten konden ook niet terug. ‘Er is nog overleg geweest, we probeerden nog terug te schuiven, maar niets deed er meer toe. Er was duidelijk al een beslissing genomen. We waren ingesloten.’

‘Ik heb het gewoon voor me zien gebeuren, het was een ingreep. Zogenaamde ‘stillen’ (agenten in burger) drongen het voorste gedeelte van de groep demonstranten binnen en begonnen te vechten. Ik stond op een halve meter afstand en heb gezien hoe ze de eerste linie probeerden af te scheiden. Er lagen opeens drie mensen op de grond en ik besefte me dat er van twee kanten een charge op ons werd uitgevoerd. Er werd op ons ingeslagen totdat we de drie op de grond konden wegtrekken, ik ben toen zelf helaas ook gevallen en kon alleen nog schuilen voor de klappen.’ 17 mensen werden gearresteerd.

Van Veen: ‘Toen zijn we weer een stuk richting de Vrankrijk teruggedreven en hebben we daar anderhalf uur staan wachten.’ De overgebleven demonstranten werden in bussen gezet en naar het stadhuis vervoerd met de mededeling dat ze daar maar moesten gaan demonstreren. ‘We hebben overlegd en besloten dat we niet gingen doen wat de stad wilde, en hebben we een stille tocht gehouden naar de Molli, een ander kraakpand.’

Amsterdam volgt zo een landelijke trend. De politie kiest voor confrontatie, en een protest loopt uit op een rel. Dit wordt vervolgens gebruikt bij verdere repressie. Geweld dat de staat zelf heeft veroorzaakt, wordt nu al gebruikt om de hetze tegen krakers verder op te voeren. Een vergelijkbaar proces zagen we ook bij andere protesten, zoals in de nasleep van het politiegeweld tegen de studenten- en kunstprotesten begin dit jaar. Zo criminaliseren ze steeds meer demonstranten, en worden burgerrechten verder ingeperkt.

Zie voor verdere verslagen het blog van Andrew Davies, NOS, Parool en Indymedia.