Onze dierbare dictators

Elke dag zien we ze in het nieuws. Onze eigen Europese leiders die o zo blij zijn met de volksopstanden in Noord-Afrika, en over elkaar heen buitelen om de vallende woestijndictators daarginds te veroordelen. Maar hoeveel boter heeft Europa op zijn hoofd? Tegenlicht doet een ontluisterend boekje open over de perverse connecties tussen de twee kusten van 'onze' Middellandse Zee.

Noord-Afrika is voor Europa vooral een producent van olie en gas, een afzetmarkt voor wapens, een broedplaats voor islamisme en een thuisland van een teveel aan asiel- en gelukszoekers. Dit heeft dan ook de onderlinge relaties bepaald. Na de koloniale tijd heeft Europa bepaald niet bijgedragen aan de modernisering van Marokko, Algerije, Tunesië, Libië en Egypte.

Nu de oude tirannen wankelen, wordt steeds meer duidelijk hoe en waarmee Europa ze in het zadel hield. Hoe Kadhafi en Berlusconi elkaar vonden over de olie van hun maatschappijen ENI en NOC. Hoe Nicolas Sarkozy uitgerekend met Hosni Mubarak een ‘Union pour la Méditerranée’ wilde bouwen. Hoe Tony Blair en de London School of Economics de ‘dynastie Kadhafi’ weer salonfähig maakte. En hoe onze eigen premier Rutte zijn verontwaardiging uitspreekt, terwijl tegelijkertijd een delegatie van het Nederlandse bedrijfsleven op tournee is langs Arabische ‘rulers’.

Tegenlicht over de beboterde hoofden van de politieke top in Londen, Parijs, Rome en Den Haag. Oud Midden-Oosten correspondent Joris Luyendijk (‘Het zijn net mensen’ en ‘Je hebt het niet van mij, maar…’), islamkenner Tariq Ramadan (Oxford), politicoloog Luis Martinez (Rabat) en voormalig buitenlandminister Gianni de Michelis (Rome) ontleden onze relaties met de autoritaire leiders ‘aan de overkant’. Oftewel: de moraal van het Maghreb verhaal.

Zie ook de achtergrondpagina’s Olie, religie, wapenhandel, immigratie en andere deals en Tirannen top drie.