Nigeria: solidariteit van benzineprotesten is het antwoord op etnische verdeeldheid

Kopstukken van de Nigeriaanse arbeidersbeweging maakten een eind aan de algemene staking op maandag 16 januari, toen de regering ermee instemde om benzinesubsidies gedeeltelijk weer in te voeren. In de week daarna pleegde de islamitische organisatie Boko Haram een reeks van bomaanslagen, zogenaamd tegen de regering. Maar de stakingen hebben een ander antwoord laten zien op de ellende die de bevolking al decennialang teistert - en op het sectarische geweld.
30 januari 2012

Foto: Boze jongeren demonstreren in de straten van Lagos, maandag 16 januari.

Door Baba Aye, Nigeria

De benzinesubsidies werden op 1 januari opgeheven, waardoor de prijs van een liter benzine steeg van 65 naira naar 141 naira. De nieuwe prijs is nu 97 naira per liter (ongeveer 0,46 euro). Dit is maar deels positief. Het is een enorme tegenslag voor de regeringsplannen, maar nog steeds een prijsstijging van 50 procent. Dat is een enorme last voor de armen. Twee derde van de Nigerianen leeft van minder dan een euro per dag.

Meer dan een week lang brachten tien miljoen arbeiders het land tot stilstand. Veel militanten zeiden dat ze wilden doorstaken tot de volledige subsidie wordt teruggegeven. In zeven of acht deelstaten gaan er acties door, maar ik denk niet dat deze zullen aanhouden. Het afgelasten van de stakingen heeft het initiatief weer teruggegeven de staat.

De arbeiders aan de basis hebben een sterk gevoel verraden te zijn. De regering heeft nu soldaten kunnen stationeren op straten van de meeste grote steden. De staking had maar één eis: het herstellen van de subsidie. De vakbonden zeggen dat ze daarvoor zullen blijven pleiten. Maar als ze dat echt geloofden hadden ze de staking volgehouden.

De Nigeriaanse regering heeft gereageerd op verdere eisen tot het terugdringen van corruptie. Het zal een nieuw orgaan tegen omkoping in het leven roepen. Dat zal een boel onfrisse zaken naar buiten brengen. Maar dat is eerder gebeurd – en meestal gebeurt er niets. Zal er deze keer wel iets veranderen? Niet als we op de regering vertrouwen. Het goede nieuws is dat de geest uit de fles is. De massa van de bevolking beseft dat ze dingen kan veranderen door actie te ondernemen.


Barricade

Zo’n twintig mensen werden gedood tijdens de staking. Ik ken maar één incident waar de staat niet verantwoordelijk was: een automobilist verongelukte toen hij probeerde een barricade van arbeiders te ontwijken in Ogun.

Het feit is dat we hebben geleerd van de revoluties van vorig jaar in Noord-Afrika. Nigerianen hebben nog nooit eerder een gebied overgenomen met honderden, duizenden mensen om daar dag en nacht te verblijven. We hebben massadiscussies meegemaakt, en er werden massaal leuzen geroepen en dansen uitgevoerd.

Activisten die elkaar alleen maar kenden via Facebook of Blackberry-groepen ontmoetten elkaar eindelijk in levenden lijve. Er zijn allerlei nieuwe verbanden gevormd. De grootste stad van Nigeria, Lagos, was het hart van onze strijd. Stakers zetten actiecomités en buurtcomités op. Ze organiseerden barricades om de staking te verdedigen. In de hoofdstad Abuja, waar ik woon, waren er comités voor mobilisatie, medische zorg en veiligheid. De laatste bewaarden de vrede bij protesten.

Mensen wordt verteld dat Nigeria verdeeld is door religieus geweld. In een aantal deelstaten in het noorden heerst de noodtoestand. De heersende klasse heeft deze etnische strijd aangemoedigd om de oppositie te verdelen. Maar de staking liet een hele andere manier zien waarop mensen met elkaar kunnen omgaan. In Abuja toonden stakers solidariteit door tijdens een protest hun armen ineen te haken rondom biddende moslims. (zie foto, red.)

Er was solidariteit op nog grote schaal in Funtua in het noorden, waar meer moslims leven. De gewapende islamitische groep Boko Harm had christenen een ultimatum gesteld. Maar moslims uit de buurt omsingelden kerken in het hele dorp om hen te beschermen.

Baba Aye is voorzitter van de Socialist Workers League, de zusterorganisatie van de IS in Nigeria.

___________________________________________________________________________________________________________

Solidariteit van staking kan verdeeldheid overwinnen

Door Ken Olende

Vrijdag 20 januari werd Nigeria geschokt door een reeks bomaanslagen. Meer dan 200 mensen werden gedood in de noordelijke stad Kano toen de gewapende islamitische groep Boko Haram een reeks gecoördineerde aanvallen uitvoerde.

Dit heeft de etnische conflicten van Nigeria weer naar de voorgrond gehaald, in plaats van de solidariteit die opbloeide tijdens de recente algemene staking. De Nigeriaanse autoriteiten beweren dat de toename van terroristische aanslagen het land in een burgeroorlog dreigt te storten, en er nog meer militaire repressie nodig is.

Het noorden van het land is vooral islamitisch, terwijl het zuiden grotendeels christelijk is. Boko Haram rekruteert vanuit de massa’s van hopeloos arme, jonge werklozen. Zijn propaganda beschuldigt de corrupte regering van het stelen van de olierijkdommen van het land.

Maar de staking was net zozeer een bedreiging voor Boko Haram als voor de regering. Het liet zien dat de beste manier om corruptie te bestrijden is om ons te verenigen met andere arme mensen, wat hun religie ook is. Het is handig voor de regering om de sociale verdeeldheid te wijten aan islamitisch extremisme. Maar de echte oorzaak is het systeem dat de meerderheid van Nigerianen dwingt te leven van minder dan een euro per dag.

Massa’s mensen namen het centrum van Kano over tijdens de brandstofprotesten en gaven het de nieuwe naam Bevrijdingsplein, geïnspireerd door de bezetting van het Tahrir-plein in Eqypte.

Baba Aye van de Socialist Workers League zei: ‘Nigeria zou aan de vooravond van een burgeroorlog kunnen staan. Verschillende delen van onze corrupte heersende klasse stookt het vuur op van verdeel-en-heers. Maar tijdens de staking nog geen twee weken geleden waren christen en moslims solidair op het Bevrijdingsplein.’

Toen Boko Haram christenen in Kano bedreigde tijdens de staking, kwamen moslims voor hen op en toonden solidariteit. Boko Harams meest recente aanvallen waren gericht op politiebureaus en immigratiecentra. Baba voegde toe: ‘De situatie van nu is niet een simpel religieus conflict: de meesten die gedood werden, waren moslims.

We leven in een falend systeem met zijn failliete staat. Het is tijd dat het volk in alle buurten en steden onze zelfverdediging organiseert, en organen vormt van volksmacht.’

Deze artikelen werden gepubliceerd in de Socialist Worker van 17 januari en 24 januari. Vertaling door Matthias van Trigt.