Nieuw plan ontneemt Irak souvereiniteit
Dit is de strekking van een geheim verdrag, het Status of Forces Agreement, dat vorige week is uitgelekt. Zels het marionettenparlement van Irak en de lokale Amerikaanse bondgenoten vinden het moeilijk dit plan te slikken. Tienduizenden Irakezen gingen afgelopen week de straat op toen details van het plan bekend werden via de Arabische krant Al-Hayat.
Bush wil 400 permanente militaire posten opzetten, waaronder bases vlakbij de grens van Turkije, Iran en Syrië. Volgens een pro-Amerikaanse Koerdische leider zullen deze bases ‘de komende 15 tot 20 jaar blijven bestaan’. Het plan geeft de VS ook het recht om oorlogen tegen ‘derde landen’ te beginnen vanaf Iraaks grondgebied. Maar de grootste doorn in het oog voor veel Irakezen is dat het nieuwe verdrag alle Amerikaanse soldaten, burgers en huurlingen (de zogenaamde contractors) immuniteit geeft voor de Iraakse wet.
Dat zou betekenen dat bezettingstroepen onder alle omstandigheden dodelijk geweld zouden mogen gebruiken, zonder angst voor vervolging of respect voor welke wet dan ook. Het verdrag verklaart ook alle wederopbouwcontracten sinds het begin van de bezetting nietig. Dit maakt de weg vrij voor een Amerikaans monopolie over de economie. Eerder stemden de VS in met gedeelde contracten met Iraakse bedrijven, in de hoop hen op die manier te betrekken bij de bezetting. Maar deze strategie heeft tot nu toe niet gewerkt. En dus verdwijnen nu alle pretenties voor samenwerking.
De bedoeling was dat premier Nuri al-Maliki het akkoord voor eind juli zou ondertekenen. Maar een breed spectrum van Irakese groepen heeft het plan inmiddels veroordeeld. De sji’itische geestelijke Moqtada al-Sadr, de leider van drie opstanden tegen de bezetting, veroordeelde het als ‘een project voor vernedering’. Het Verbond van Moslim Geleerden, spreekbuis voor voornamelijk Soennietische delen van het verzet, verklaarden dat het akkoord de weg vrij zou maken voor ‘militaire, economische en culturele dominantie’ over het land.
Tariq al-Hashimi, de vice-president en een belangrijke steunpilaar van de bezetting, zei dat de soevereiniteit van Irak een ‘rode lijn’ is, waar de VS nu overheen proberen te gaan. Ayatollah Al Sistani, de hoogste sji’itische autoriteit in Irak, eist een referendum. Hij zei dat hij niet zou toestaan dat Irak zo’n akkoord tekent ‘zolang hij leeft’. Zelfs Abdul Aziz al-Hakim, de leider van de pro-Amerikaanse Badr Brigades, heeft zich ertegen uitgesproken.
Geconfronteerd met de groeiende oppositie heeft de Amerikaanse ambassadeur Ryan Crocker gedreigd om het Iraakse marionettenregime al zijn autoriteit te ontnemen. Het lijkt erop dat de rode lijn al een tijdje overschreden is…