Netanyahu wint Israëlische verkiezingen met compromisloze campagne

De Israëlische verkiezingen zijn gewonnen door de Likoed partij van Benjamin Netanyahu. Volgens Max van Lingen waren de Palestijnen niet beter af geweest met een overwinning van de ‘linkse’ opponenten van Netanyahu.
20 maart 2015

De verkiezingen in Israël waren vooral een strijd tussen de Likoed-partij van zittend premier Benjamin Netanyahu en de Zionistische Unie van Isaac Herzog en Tzipi Livni. Deze partijen vertegenwoordigen de twee belangrijkste stromingen in de Israëlische politiek, die in westerse en Israëlische media tegenover elkaar worden gezet als ‘haviken’ en ‘duiven’. Maar het verschil tussen beide stromingen is minder groot dan deze termen doen vermoeden.

Bas Levinsohn van Een Ander Joods Geluid merkte in de aanloop naar de verkiezingen terecht op: ‘Vaak wordt gedacht dat het nederzettingenbeleid een uitvinding van rechts is. Maar dat is niet het geval. De Arbeiderspartij is ermee begonnen en onder de premiers van de Arbeiderspartij werden minstens evenveel, zo niet meer, nederzettingen gesticht dan onder rechtse regeringen.’ Het belangrijkste verschil tussen beide stromingen is dat ze een andere strategie hanteren om hetzelfde doel te bereiken.

Dit kwam duidelijk naar voren in de verkiezingscampagne. Netanyahu voerde een ultranationalistische campagne, die vooral gebaseerd was op angst en haat. De dag voor de verkiezingen nam hij afstand van de twee-statenoplossing: ‘Iedereen die een Palestijnse staat wil oprichten geeft de radicale islam voet aan de grond tegen Israël’. Op de dag van de verkiezingen zelf speelde hij in op het diepgewortelde racisme in de Israëlische maatschappij: ‘De heerschappij van de rechtervleugel is in gevaar. Arabische stemmers komen in drommen naar de stembussen. Linkse ngo’s brengen hen met bussen hiernaartoe.’

De Zionistische Unie benadrukte in haar campagne vooral dat de houding van Netanyahu schade toe bracht aan het internationale imago van Israël. Daarbij werd met name gewezen op de weinig diplomatieke houding ten opzichte van de Verenigde Staten, de belangrijkste bondgenoot van Israël. Herzog en Livni werden hierin onder andere bijgevallen door de voormalige hoofden van de Mossad, Meir Dagan en Efraim Halevy. Dagan noemde de toespraak van Netanyahu voor het Amerikaanse congres ‘een politiek toespraak die diplomatieke en militaire schade toe heeft gebracht aan Israël.’

De bezorgdheid van Herzog en Livni en van Dagan en Halevy is geen bezorgdheid om het lot van de Palestijnen. Ze maken zich vooral zorgen dat de lompe houding van Netanyahu de tanende steun voor Israël onder de westerse bevolking nog verder zal verkleinen. Zoals Ali Abunimah van Electronic Intifada terecht opmerkte ‘zou de keuze van de Joods-Israëlische bevolking aan mensen over de hele wereld duidelijk moeten maken dat Israël geen vrede wil en geen gerechtigheid wil. Het zal doorgaan met het onderdrukken en etnisch zuiveren van Palestijnen totdat het gestopt wordt.’

Tegelijkertijd benadrukt hij dat ‘we geen illusies moeten hebben dat met de herverkiezing van Netanyahu, Europa, Noord-Amerika en de Arabische regeringen plotseling hun medeplichtigheid met Israël gaan beëindigen. Er is elke reden om aan te nemen dat de regering-Obama, bijvoorbeeld, door zal gaan met haar halsstarige campagne van het tegenstreven van Palestijnse rechten en pogingen om Israël verantwoordelijk te houden waar dan ook.’

Abunimah geeft ook aan welke kant het wel op moet: ‘De boodschap die we mee moeten nemen is simpel: de juiste behandeling voor een entiteit betrokken bij bezetting, apartheid en etno-raciale suprematie is om het te isoleren totdat het begrijpt dat het betrokkenheid moet beëindigen. Palestijnen hebben de wereld gevraagd dat te doen door middel van boycot, desinvesteringen en sancties (BDS). Netanyahu maakt die zaak een beetje makkelijker, dus het is tijd om de druk op te voeren.’