Nederland scoort in wapenhandel

Nederland is de vijfde wapenexporteur ter wereld. Alleen de VS, Rusland, Duitsland en Frankrijk verhandelen meer militair materieel. Dit blijkt uit de Analyse Nederlandse wapenexportvergunningen 2006, die is opgesteld door Frank Slijper en Mark Akkerman van de Campagne tegen Wapenhandel.
15 mei 2008

Cartoon wapenhandel

Nederland verhandelde in 2006 voor 1.125 miljoen euro aan wapens. Dit ligt net iets onder het totaalbedrag van 2005, maar is bijna het dubbele van de 644 miljoen waarvoor Nederlandse bedrijven in 2004 wapens leverden. De ‘hoge plaats’ op de wereldranglijst is geen incident. Sinds de jaren zeventig is Nederland al bezig met een opmars in de top tien. Over de periode 2002-2006 stond Nederland al op de zesde plaats van grootste wapenleveranciers.

Ondanks mooie woorden over mensenrechten zijn op de lijst van ontvangers van wapentuig veel landen te vinden die het met die mensenrechten niet zo nauw nemen. Zo leverde Nederland voor ruim 278 miljoen aan fregatten aan Indonesië, waar het leger nog altijd een grote greep heeft op de politiek. Een opvallende andere ontvanger is Egypte, een belangrijke westerse bondgenoot in het Midden-Oosten, maar ook een politiestaat waar de oppositie met grof geweld wordt onderdrukt. Een andere grote ontvanger – over een periode van tien jaar zelfs veruit handelspartner nummer 1 – zijn natuurlijk de VS. Balkenende steunt de oorlogen in Irak en Afghanistan dus niet alleen politiek en militair, maar ook door ruimhartig toestemming te geven voor het leveren van grote hoeveelheden wapens.

De traditie van ‘leveren aan de vijand’ gaat in Nederland terug tot de zestiende eeuw. Dat die traditie nog steeds opgaat, blijkt uit de levering van meer dan 200 miljoen euro aan wapens aan Venezuela, terwijl dit land in het laatste rapport van de AIVD wordt beschreven als een ernstige linkse dreiging in Latijns Amerika. Misschien hopen de Nederlandse bedrijven dat de geleverde wapens goed van pas zullen komen bij de eerstvolgende rechtse coup. Interessant is ook dat Nederland giftige stoffen leverde aan Duitsland voor militaire tests, natuurlijk uitsluitend ‘defensief’.

Heel opvallend is nog altijd de positie van Israël. Formeel geldt tegen dit land sinds 2002 praktisch een wapenembargo. Directe leveranties aan Israël worden daarom meestal afgewezen. Maar ondertussen fungeert Schiphol wel als belangrijke doorvoerhaven van wapens. Veel van die wapens zijn afkomstig uit de VS. De cruciale rol van Nederland bleek duidelijk tijdens de Libanonoorlog in de zomer van 2006. Tussen 12 juli en 14 augustus, toen de gevechten plaatsvonden, werden 4.500.000 slaghoedjes, 1.216.000 patronen en 1678 ontstekers via Schiphol naar Tel-Aviv vervoerd.

Lees hier het hele rapport van de Campagne tegen Wapenhandel