Musicalfilm herkauwt transfobe clichés
Het hoofdplot van de film speelt zich af in het hedendaagse Mexico. Een beruchte gewelddadige kartelleider (Karla Sofía Gascón) roept de hulp in van een ondergewaardeerde advocate genaamd Rita Mora Castro (Zoë Saldaña) om haar te helpen veranderen in een vrouw. Als Emilia Pérez wil ze een verlossend nieuw leven leiden en weer verenigd worden met haar ex-vrouw en hun twee kinderen.
Op het eerste gezicht klinkt Emilia Pérez als een broodnodige film in tijden waarin het geweld tegen trans mensen een hoogtepunt bereikt en de media en het culturele landschap bevangen zijn door het anti-‘woke’ virus. De racistische verbeelding van Mexico en de negatieve stereotypen van trans vrouwen en hun ervaringen zijn echter schokkend.
Audiard behandelt Mexico als een gewelddadige, zwaar gecorrumpeerde, mislukte staat. Hij gaat voorbij aan het feit dat kartelgeweld al sinds de jaren zestig aan de gang is. Het feit dat Audiard deze Mexicaanse film grotendeels liet opnemen op geluidstafels in Frankrijk en zijn keuze voor een casting zonder Mexicaanse vertegenwoordiging, benadrukken het gebrek aan authenticiteit van de film, als die er al is.
Trans
Het tweede probleem van de film is hoe het transzijn benadert aan de hand van de hoofdpersoon Emilia Pérez. Hiervoor beroept Audiard zich op aloude stereotypen over trans mensen.
Ten eerste wordt Emilia Pérez’ transitie gezien als een spektakel waarbij haar identiteit ter discussie staat – maar transitie pleit je niet vrij van je zonden uit het verleden en maakt je geen beter mens.
In de film wordt gender behandeld als polaire morele verschillen, met Pérez’ zelf van voor de transitie als een kwaadaardig mannelijk monster en haar personage van na de transitie als een heilig vrouwelijk personage dat de wereld wil redden en haar verleden wil rechtzetten door haar eigen medeplichtigheid te negeren.
Ten tweede wordt haar transitie na de transitie als onvolledig gepresenteerd. Emilia wordt neergezet als half man en half vrouw die terugvalt op haar mannelijke diepe stem en agressie als ze boos is of dominantie wil uitoefenen over andere vrouwen. Jarenlang zijn trans vrouwen in de media afgeschilderd als schurkachtige moordenaars, leugenaars, bedriegers en monsterlijke wezens. Emilia Pérez valt helaas onder die stereotypen waar veel trans personen al tientallen jaren tegen vechten.
Over het geheel genomen ontbreekt in de film een oprecht verlangen naar authenticiteit en begrip van het culturele en sociaal-politieke klimaat. De regisseur trekt zich er ook niets van aan, met de vele problemen in de film en daarbuiten – hij kijkt alleen maar neer op groepen waarvoor hij zegt te spreken.
Foto: Karla Sofía Gascón speelt Emilia Pérez (screenshot).