Militaire coup in Honduras

Een militaire coup tegen de president van Honduras Manuel Zelaya heeft geleid tot protesten in het hele land. Het leger antwoordde met het instellen van een avondklok en geweld tegen de demonstranten.

Door Mike Gonzalez

Zelaya komt uit de rechtse Liberale Partij. In eerste instantie steunde hij het Centraal Amerikaanse Vrijhandelsverdrag, dat Honduras zou helpen integreren in het wereldwijde economische systeem.

Maar recentelijk speelt hij een steeds belangrijkere rol in Alba, het Latijns-amerikaanse bondgenootschap dat is opgezet door de radicale president van Venezuela Hugo Chávez. Alba vormt een alternatief voor de Amerikaanse neoliberale plannen voor het continent.

Zelaya verhoogde het minimumloon en werkte nauwer samen met Chávez en de Boliviaanse president Evo Morales, om gezamenlijk alternatieve economische structuren en allianties op te zetten. Precies dat bondgenootschap was de aanleiding voor de heersende klasse van Honduras om tegen Zelaya in beweging te komen.

De directe aanleiding was de beslissing van de president om een officieus referendum te organiseren over de mogelijkheid om een nieuwe democratische grondwet in te voeren naar Venezolaans voorbeeld. De hoogste rechtbank verklaarde het referendum onwettig en het leger nam de stembussen in beslag. Zelaya ontsloeg het hoofd van het leger en leidde een mars naar een luchtmachtbasis om de stembussen terug te eisen. Daarop werd hij gearresteerd en het land uitgezet.

De grondwet die Zelaya wilde aanpassen werd aangenomen in 1982, toen Honduras de uitvalsbasis was voor aanvallen op de Sandinistenrevolutie in Nicaragua. De regering was een loyale verdediger van Amerikaanse belangen in de regio.

De sociale bewegingen van Honduras hebben de bevolking opgeroepen om zich te verzetten tegen de coup. Degenen die Zelaya hebben uitgezet willen dat Honduras een land blijft waarin de helft van de bevolking leeft onder de armoedegrens. De nieuwe machthebber heeft gezegd dat Zelaya mag terugkeren ‘als hij zijn banden met Hugo Chávez verbreekt’. Het kon niet duidelijker.

De Bolivariaanse Kring Nederland roept vrijdag a.s. om 16:00 uur op tot een protest bij de ambassade van Honduras, Burgemeester Patijnlaan 1932, Den Haag.