Massale bezettingen tegen onderwijsbeleid in Oostenrijk
Door Che Brandes-Tuka
De aanleiding voor de bezetting van de Academie voor Beeldende Kunsten waren onderhandelingen tussen de rector en het Ministerie van Wetenschap en Onderzoek over de begroting en de nieuwe service-overeenkomst. Dit laatste gebeurt in het kader van de Europese hervorming van het hoger onderwijs, vastgelegd in de Verklaring van Bologna. Doel hiervan is dat het hoger onderwijs voor minder mensen toegankelijk wordt en het bedrijfsleven steeds meer invloed krijgt op het beleid. Studenten en docenten zijn hier fel op tegen. Zoals een studente het formuleerde: “Kennis moet geen verhandelbaar goed worden.”
Spontane massabezetting Universiteit van Wenen
Op de Universiteit van Wenen was de bezetting het resultaat van een demonstratie die niet was aangemeld bij de politie. De demonstratie, onder andere bedoeld om aandacht te vragen voor de overvolle collegezalen en meer inspraak in het beleid van het universitair onderwijs in Oostenrijk, werd verboden, waarna spontaan besloten werd om tot een bezetting over te gaan.
“De reden dat we slaagden”, aldus een van de betrokken studenten, “is dat we het gewoon deden.” Met een paar honderd mensen en een effectieve mobilisatie via sms, e-mail en met name door colleges af te gaan en medestudenten uit te nodigen, kregen ze het voor elkaar om binnen een half uur duizend studenten bij elkaar te krijgen in het auditorium (de grootste collegezaal van de universiteit). “Mensen die nooit betrokken zijn geweest bij politieke organisaties, zijn nu actie aan het voeren en hebben besloten om niet meer langer passief hun situatie te accepteren, maar actoren te zijn in het geheel en georganiseerd te raken. Zonder de ruimte te nemen die niet werd gegeven door de universiteit zou deze hele situatie niet zijn ontstaan. Een paar dagen geleden zou de meerderheid van de studenten omschreven kunnen worden als politiek apathisch en bijna onmogelijk om op de been te krijgen. Maar we hebben nu een andere werkelijkheid gecreëerd en daar zijn we nog steeds mee bezig!”
Radicale eisen van studenten
Wat de studentactivisten betreft is de tijd van eindeloze onderhandelingen en verzoeken doen voorbij. De strategie is de eisen binnen te halen die deel zijn van drie centrale doelstellingen van de strijd die ze voeren; “tegen de bezuinigingen in het onderwijs, tegen de commercialisering
van het onderwijs en voor democratisering van de universiteiten.”
Onder andere voldoende middelen per onderwijsinstelling (en dus het tegenhouden van de dreigende bezuinigingen), de afschaffing van collegegeld, vrije toegang tot het onderwijs en dus de afschaffing van beperkingen zoals numerus fixi en selectie aan de poort zijn deel van
het eisenpakket. Maar misschien wel een van hun meest radicale eisen is het aftreden van Johannes Hahn, de Minister van Wetenschap en Onderzoek, omdat hij de persoon is die dit streven dwarszit.
Verspreiding, solidariteitsbetuigingen en de weg vooruit
Nadat studenten van de Weense Universiteit hun onvrede lieten blijken, volgden deze week studenten uit verschillende andere steden in Oostenrijk. Op dit moment zijn onder andere de Universiteit van Graz, de Universiteit van Klagenfurt en de Universiteit van Linz bezet door studenten, ook twee Technische Universiteiten zijn onlangs overgenomen en in meerdere studentensteden waaronder Salzburg zijn studenten zich aan het roeren.
Op een door de studenten van de Universiteit van Wenen beheerde facebookgroep stromen de solidariteitsbetuigingen binnen. Van Argentinië tot aan Pakistan laten studenten weten dat ze steunen wat er in Oostenrijk gaande is. De oproep van de Weense studenten om dezelfde maatregelen te nemen als zij dat deden, zijn ook van toepassing op de situatie hier in Nederland. We hebben een eigen Johannes Hahn en die heet Ronald Plasterk.
Het is in deze belangrijk om van de single issues over te gaan naar een breder verzet tegen de neoliberale aanval op het onderwijs. En deze aanval maakt duidelijk waarom er verzet moet komen tegen het systeem in zijn geheel. Daar ligt tegelijkertijd de weg vooruit. De aanval op het onderwijs is dezelfde aanval die plaatsvindt op banen, lonen en sociale zekerheid. Het is een aanval die de crisis probeert af te schuiven op gewone mensen die part noch deel hebben aan het veroorzaken ervan. Het voorbeeld van de Weense studenten moeten breder opgevolgd worden. Dus
get off your ass, get organized!
Voor meer informatie over de bezettingen zie http://unsereuni.at/
Speech van Alex Callinicos aan de bezette universiteit van Wenen: