Massaal lerarenprotest is goede basis voor verdere acties

Duizenden leraren protesteerden donderdag tegen bezuinigingen op het voortgezet onderwijs. Landelijk staakten 21.000 leraren, honderden scholen sloten of hadden amper functionerende roosters. Er wordt al tientallen jaren op het voortgezet onderwijs bezuinigd, en bij veel leraren is nu de maat vol. Volgens de AOb en de NS kwamen bijna 20.000 stakers naar de Utrechtse Jaarbeurs.
27 januari 2012

Tekst Sjerp van Wouden / Foto’s Mike Crosland

Minister Bijsterveldt wil het aantal uren per jaar verhogen van 1000 naar 1040, en leraren een week vakantie laten inleveren. Ze wil de leraren zelfs voorschrijven wannéér ze vrij zijn. Deze plannen zijn al door de Tweede Kamer, maar de Eerste Kamer zou ze nog op ‘deugdelijkheid’ kunnen afkeuren. Bijsterveldt noemde deze plannen zelf nota bene ‘slecht handhaafbaar’.

Het onderwijs levert al decennialang in. De laatste twee jaar zitten leraren op een nullijn. Door de sloop van het bijzonder onderwijs komen de komende tijd veel leerlingen met speciale behoeften in het reguliere onderwijs: ook dit mogen de leraren, die al een zeer hoge werkdruk hebben, erbij doen. Daarom was de leus van de AOb: ‘De minister rommelt, de wet rammelt!’

Zelfgemaakte spandoeken en borden drukken de woede van de stakers uit, soms met humor. Uiteraard zijn veel leraren ‘verbijsterd’ door Bijsterveldt. Eén spandoek zegt: ‘Juf, Marja pest ons weer’. Vanaf het podium grapt een aardrijkskundeleraar over zijn werkdruk: hij spreekt zijn vriendin, ook in het onderwijs ‘af en toe, via twitter of facebook’. Andere leraren kunnen ook niet zoetzuur lachen. Een Brabantse lerares bijt de minister terecht toe: ‘Maak even zelf lekker de 40 uren extra in het onderwijs!’ Gijsbert Boggia van de Abvakabo vertelt dat leraren al 50 uur per jaar overwerk doen – onbetaald.

Het is uitzonderlijk dat de onderwijsbonden van de FNV (AOb) en de CNV op zulke schaal mobiliseren. Daarbij zijn leraren zelf zeer terughoudend met actievoeren, om niet het rechtse verwijt te krijgen dat ze leerlingen en ouders duperen. Maar nu staken zeker 21.000 leraren, van wie de meesten naar Utrecht komen. Dit is driemaal zo veel als bij de staking van 2008 en daarmee is deze stakingsactie de grootste landelijke lerarenstaking sinds 1982. Bij veel leraren is de maat echt vol.

Hoewel de opkomst op de staking een succes is, is het onwaarschijnlijk dat Den Haag na één actie al overstag gaat. Dit gevoel leeft bij velen in de zaal, en niet alleen bij de activistische Linke Leraren die voor hun actienetwerk collega’s winnen gedurende de dag. Opmerkelijk is een leraar die, met de vuist in de lucht, de hele zaal meekrijgt op ‘Kwaliteit! Kwaliteit!’ Presentator Harm Edens reageert: ‘Ah, Karl Marx is toch niet dood.’ Joany Krijt van CNV Onderwijs laat zich zelfs de uitspraak ontvallen dat ook ministeries bezet moeten worden.

De woede van de leraren dringt door tot hoog in de vakbondstop. AOb-bestuurder Kircz zei dat Bijsterveldt ‘niet het intellectuele niveau heeft om minister te zijn’. Ondanks grote beroering in de Kamer houdt hij voet bij stuk (zie noot onderaan). Maar de vraag is hoe dat kan leiden tot een overwinning van dit protest.

Afgelopen december staakten de scholieren al tegen de 1040-uren norm. In de klas wordt veel gepraat over de stakingen. In de aanloop naar de staking heeft de AOb 8000 nieuwe leden gewonnen. Er is dus een belangrijke basis voor verdere acties en solidariteit. Daar moeten we verder op bouwen.

Zie de site van Linke Leraren voor meer informatie over dit initiatief en mail het actiecomité om zelf contactpersoon te worden.


Onder: Michiel Bakker van Linke Leraren aan het woord





Noot: na publicatie heeft Walter Dresscher namens de AOb alsnog excuus aangeboden, hoewel hij toevoegde: ‘De woede die gisteren is geventileerd door mijn collega komt niet uit de lucht vallen.’