Marxisme 2011: universiteit van revolutie

Afgelopen weekend namen een paar honderd mensen deel aan het Marxisme Festival. Met onderwerpen van de revoluties in het Midden-Oosten tot Nietzsche en Freud deelden deelnemers hun inzichten, ervaringen en vragen over de strijd voor een andere wereld. Egyptische socialist Mohammed Waked tijdens de slotrally: 'De eerste gedachte die op Tahrir ons te binnen schoot was, waarom zijn er eigenlijk niet overal revoluties?'

Verslag door Sjerp van Wouden en John van Dijk / Foto’s door Mike Graham

In de context van revoluties en massale opstanden kwamen mensen op het festival bijeen om van elkaar te leren en te bespreken wat we hier in Nederland kunnen doen. In veel bijeenkomsten kon de spreker maar met moeite de vele vragen beantwoorden die gesteld werden. Twee dagen lang was het Amsterdamse CREA veranderd in een universiteit van revolutie.

Het programma was met 36 bijeenkomsten heel gevarieerd. In een overvolle zaal legde Richard Seymour, beheerder van het populaire Lenin’s Tomb, uit hoe liberale en progressieve ideeën al 400 jaar gebruikt en verdraaid worden om oorlogen en imperialistische interventies goed te praten. In een kleinere setting sprak Ewout van der Hoog precies 42 jaar nadat hij uit het bezette Maagdenhuis ontruimd werd. Het werd boven alles een workshop bezetting en organiseren. De culturele delen van het programma, zoals een theatervoorstelling, maakten het festival compleet.

In verschillende bijeenkomsten werden ook debatten gevoerd over de richting van links. Een debat over ‘socialisme en internationalisme’ met Ronald van Raak (SP) en Pepijn Brandon (IS) was vriendelijk, maar liep soms hoog op. Velen vonden dat de SP niet goed zit op het gebied van antiracisme, zowel in theorie als praktijk. Anderen namen het op voor de SP en zeiden dat deze partij meer dan enige andere partij de positie van achtergestelden probeert te verbeteren. Ook de uitspraak over een ’tsunami van Polen’ van SP’er Paul Ulenbelt kwam ter sprake, waar van Raak afstand van nam: ‘Die uitspraak was ongelukkig en heeft hij ingetrokken, hij was wat gek gemaakt door Den Haag.’

Zoals altijd was het Marxisme festival verbonden met de strijd in het hier en nu. Op verschillende momenten kregen deelnemers de kans om honderduit te vragen over concrete revolutionaire situaties. Mohamed Waked sprak in meerdere bijeenkomsten en legde uit hoe er in Egypte een race gaande is tussen de contra-revolutie en de revolutionairen om hun krachten op te bouwen. Diego Garrido Zújar vertelde over de revolte in Spanje en Sotiris Kontogiannis over de crisis en het verzet in zijn land Griekenland.

Een hiphop opreden op zaterdagavond ging niet door. Vanwege de massademonstraties en pleinbezettingen in Spanje hielden honderden, vooral Spaanse, mensen een protestactie op de Dam. In plaats van te feesten besloten de festivalgangers de zaterdagavond actievoerend te eindigen. De demonstratie van de deelnemers naar de Dam werd met gejuich begroet en samen scandeerden ze de bekende Spaanstalige leus ‘el pueblo, unido, jamás será vencido.’ De Spaanse actievoerders hadden er nieuwe bondgenoten bij, en de volgende dag sprak de organisator van het protest op de slotrally van het festival: ‘We hebben niet alleen maar revolutie in Spanje nodig, we hebben een wereldrevolutie nodig’.