Koekjesfabriek ‘de Vrije Universiteit’ bezet

Vandaag voeren honderden studenten en wetenschappelijke werkers actie op de Vrije Universiteit in Amsterdam uit protest tegen de afbraak van hun opleidingen en het beleid dat van de universiteit een ‘koekjesfabriek’ maakt. Tientallen bezetten een deel van de universiteit, er is een manifestatie. De Internationale Socialisten steunen de actie. Leden van de IS die meedoen aan de actie doen verslag.
12 maart 2014

Door Sjerp van Wouden

Net iets te vroeg is het voor de meeste studenten in het zaaltje van het Bètagebouw waar wij voorverzamelen. Alles is tot in de puntjes geregeld voor de bezetting. Plan A, Plan B; wie doet wat? Wie staat bij welke deur? Zekeringen van deuren check? De organisatie is in handen van actiegroep Titanic, actievoerders van de faculteit levens- en aardwetenschappen aan de VU. Zij krijgen hulp van een studenten van andere faculteiten en universiteiten.

Het is niet zonder reden dat de studenten en werkers protesteren. De VU is van plan bepaalde opleidingen weg te vagen. Hydrologie, door Elsevier nog beschreven als een van de twee topmasters van de VU, wordt nagenoeg afgeschaft. Uit andere opleidingen worden cursussen en vakken verwijderd, zodanig dat men niet meer normaal de studie af kan maken. Wetenschappelijk werkers worden geconfronteerd met ontslag of met zelfs voor het onderwijs een absurde werkdruk.

Ondertussen heeft de VU wel geld verkwanseld aan allerlei prestigeprojecten, PR-managers en onverhulde speculatie. Het resterende geld wordt geheel in lijn met het neoliberale onderwijsbeleid uit Den Haag verdeeld. Er wordt gekeken naar productie-indicatoren. Studeren en wetenschappelijk werk wordt gezien als niets anders dan productiewerk. Hoe meer productie faculteiten kunnen draaien, hoe meer geld ze krijgen.  De naam die de actievoerders geven aan hun universiteit is dan ook ‘koekjesfabriek’. De actievoerders eisen een eind aan deze waanzin.

De VU werd voor het eerst door de Verontruste VU’ers als Koekjesfabriek bestempeld in hun manifest ‘Dekoloniseer de VU. Wij zijn geen koekjesfabriek’.

Eisen

De actievoerders eisen van de VU:

Dat alle zittende studenten die worden getroffen door deze reorganisatie hun opleiding kunnen afmaken zoals ze die begonnen zijn, met alle cursussen en afstudeer- en onderzoeksmogelijkheden die daarbij horen. Het aanhouden van slechts een gedeelte van het programma is onacceptabel en komt neer op contractbreuk.

Dat het College van Bestuur en de faculteit het reorganisatieplan ontbinden en in overleg met docenten en studenten een alternatief en toekomstbestendig plan maakt. Dit plan heeft als uitgangspunt het behoud van onderwijs- en onderzoekskwaliteit met een acceptabele werkdruk onder het personeel. Daar waar de financiering tekortschiet, moeten strategische samenwerkingsverbanden met zowel het bedrijfsleven als andere universiteiten onderzocht worden. Er moet voldoende tijd worden gereserveerd voor het aangaan van deze strategische samenwerkingsverbanden.

Een verminderde focus op productie-indicatoren in het onderwijs. Het universiteitsbestuur dient te zorgen voor een duurzame en realistische financiering voor kwalitatief onderwijs. Op de VU houdt dat in dat onderwijs niet alleen per student en behaalde studiepunt gefinancierd wordt, maar dat opnieuw een vorm van vaste voet wordt geïntroduceerd.

Wij eisen van de regering:

Investeringen in het hoger onderwijs vanuit Den Haag om de nijpende tekorten en de daardoor perverse drang naar massaliteit aan Nederlandse universiteiten tegen te gaan.

Het aanpakken van geldverspilling bij universiteiten. Universiteiten moeten zich weer concentreren op hun primaire taken: onderwijs en onderzoek. We willen af van megalomane nieuwbouwprojecten, geldverslindende externe consultants en investeringen in risicovolle derivaten.

Het schrappen van de perverse efficiëntie-indicatoren zoals in de prestatieafspraken omschreven.

Een transformatie naar een legitiem en breed gedragen faciliterende bestuursvorm voor universiteiten die werkt vanuit input van personeel en studenten in plaats van nietszeggende prestatie-indicatoren. Een vorm met instemmingsrecht van medezeggenschap op cruciale besluiten als een reorganisatie en op de begroting, op zowel centraal als facultair niveau.

Houd dit artikel in de gaten voor updates.

Update 11.30:

Vanaf een jeep spreekt iemand van actiegroep Titanic de demonstranten toe: ‘De afgelopen maanden hebben we al actie gevoerd. Nu is het afgelopen met de liefelijke acties en sit-ins!’ CDA-flyeraars kijken wat verbaasd toe. Zodra de actievoerders het spandoek vanaf de bovenste verdieping zien hangen, stijgt een gejuich op. Het is koekiemonster met daaronder ‘koekjesfabriek’.

Foto: Koekjesfabriek ‘de Vrije Universiteit’

Update 12.00:

Actiegroep Titanic heeft vanaf heden de kerkzaal op de bovenste verdieping van de VU bezet. De actiegroep strijdt tegen afbraak van goed onderwijs op de VU en tegen het koekjesfabrieks-beleid dat veel universiteiten tegenwoordig voeren. De bezetters hebben een groot spandoek over de kerkzaal gehangen, met een afbeelding van Koekiemonster met daaronder de term ‘Koekjesfabriek’. Beneden delen actievoerders plaatsvervangende diploma’s uit in naam van Koekiemonster, voor het behalen van een Bachelor of Cookies, waarbij ze studenten ‘feliciteren met het behalen van de gestelde doelen, waarbij je geen vaardigheden hebt ontwikkeld of onderzoek leert doen, maar wel past binnen het financiële model’. Hiermee proberen de actievoerders aandacht te vragen voor de uitholling in kwaliteit van hun opleidingen door de hang naar efficiëntie de invoering van prestatie-afspraken.

Aanleiding voor de actie is het reorganisatieplan voor de Faculteit Aard- en Levenswetenschappen aan de Vrije Universiteit dat in februari bekend werd gemaakt. Er verdwijnen bijna 40 banen onder docenten, hoogleraren en laboratoriumpersoneel. De actievoerders keuren het reorganisatieplan af omdat het hun opleidingen te veel schaadt en geen toekomstbestendige oplossing biedt voor de afdelingen van de faculteit.

Foto: econoom Ewald Engelen spreekt de actievoerders toe

Update 13:00

Sjerp van Wouden doet verslag over het begin van de actie:

‘Zo’n bezetting is niet iets wat je tussen neus en lippen door even organiseert, dus alles is tot in de puntjes geregeld. Het is indrukwekkend, vooral aangezien dit niet bepaald de gemiddelde doorgewinterde activisten zijn. De organisatie is in handen van actiegroep Titanic, actievoerders van de faculteit levens- en aardwetenschappen aan de VU. Zij krijgen hulp van een studenten van andere faculteiten en universiteiten.

‘Ik heb goed nieuws’, zegt een van de organisatoren. in zijn hand bungelen twee sleuteltjes van de te bezetten locatie. prachtig, nu zijn we praktisch binnen. We spreken nog de laatste dingen door. ‘Weet iedereen zijn nummer van de arrestantenlijst?’

Even later is het zo ver. In kleine groepjes gaan de bezetters, met steeds een minuut ertussen, naar boven. Het slaapmateriaal wordt later aangevoerd door de buitenploeg. Op twee kruispunten buiten worden twee mensen gezet om eventuele politie te kunnen zien aankomen. Waarschijnlijk hebben die hun handen vol aan de nucleaire top. Een goed moment om te bezetten dus.

‘Gisteren heb ik nog even de internationale geleerd’, zegt Joris. ‘als dat klokkenspel van de VU werkt als een piano kan ik dat spelen. Dat zou hilarisch zijn!’ De VU heeft geen idee wat hun te wachten staat vandaag. Om tien uur houden we, met een veel grotere groep, ook een manifestatie. Er spreken wetenschappers en politici. Als de VU denkt zo makkelijk het onderwijs te grabbel te kunnen gooien, dan hebben ze hun eigen studenten flink onderschat.

Foto’s via @AdValvas en SRVU. Zie voor meer foto’s de Facebook-pagina van Socialisme.nu en Actiegroep Titanic.