Klimaatstaking harder nodig dan ooit
Volgens het laatste IPCC-rapport hebben we nog minder dan 12 jaar de tijd om de uitstoot van CO2 dusdanig te verminderen dat de temperatuur niet meer dan 1,5 graden stijgt. Op die manier kan escalatie van de opwarming van de aarde door zelfversterkende mechanismen worden voorkomen, zoals het smelten van permafrost waardoor de aarde meer warmte opneemt en veel extra methaan vrijkomt.
De hittegolf in Europa heeft de oogst van gewassen met een kwart verminderd wat heeft geleid tot een verhoging van voedselprijzen. Verschillende vakbonden en VN-organisaties hebben wereldwijd bij regeringen onder de aandacht gebracht dat uitputtingsverschijnselen van mensen door hitte op het werk een serieus probleem is.
De afgelopen 5 jaar waren de warmste jaren die gemeten zijn en leverden de hoogst gemeten zeetemperatuur ooit op. Nu al zijn er meer klimaatvluchtelingen dan oorlogsvluchtelingen. De VN voorspelt dat voor 2050 de opwarming van de aarde zal zorgen voor 250 miljoen ontheemde mensen wereldwijd.
In zijn artikel in Vrij Nederland waarin hij zeespiegelspecialisten aan het woord laat, stelt Rolf Schuttenhelm dat de opwarming zelfs voorbij de 4 of 5 graden kan gaan, wat betekent dat het ijs ook op grote delen van Oost-Antarctica zal gaan smelten. Dit zou een zeespiegelstijging van zo’n 55 meter in het komende millennium kunnen betekenen, waarvan 2 meter in de huidige eeuw en 5 meter in de eeuw daarna. Voor grote delen van de wereld, waaronder Nederland, zal dit grote gevolgen hebben en deze landen zijn daarmee direct afhankelijk van het succes of falen van het huidige internationale klimaatbeleid.
Falend klimaatbeleid
Maar in de afgelopen drie decennia hebben de grootste kapitalistische landen geen serieus plan opgesteld om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Internationale verdragen zoals Kyoto en Parijs bevatten geen bindende afspraken en zijn ook onvoldoende om de opwarming onder het kantelpunt te houden. Volgens het Internationaal Atoomagentschap was de uitstoot van broeikasgassen nog nooit zo hoog als vorig jaar en voorlopig lijkt die alleen maar verder te groeien. Oxfam heeft uitgerekend dat de uitstoot van broeikasgassen van de rijkste 1 procent van Amerika, Luxemburg en Saoedi-Arabië 2000 keer zo groot is als die van de armste 1 procent van Honduras, Mozambique en Rwanda.
Noodzakelijke maatregelen zoals het opheffen van ongelijkheid, het ontmantelen van de fossiele industrie en het planmatig aanpakken van de klimaatverandering druisen regelrecht in tegen de belangen van de kapitalistische staten.
De voortekenen van een nieuwe economische recessie en de toename van spanningen tussen geopolitieke machtsblokken zorgen ervoor dat staten en bedrijven helemaal niet geïnteresseerd zijn om uitstoot te beperken. Integendeel: een bedrijf als Shell is juist meer olie gaan oppompen en de Braziliaanse president Bolsonaro heeft de vernietiging van het Amazoneregenwoud een enorme impuls gegeven. Rusland investeert in het ijsvrij maken van de handelsroute over de Noordpool, maar laat bosbranden ondertussen branden. Dit onderstreept dat staten door massaal verzet gedwongen moeten worden om maatregelen te nemen om de uitstoot te beperken.
Vakbondsdeelname
Gelukkig is de klimaatbeweging enorm in opkomst. De wereldwijde beweging van scholieren voor effectieve en tijdige klimaatmaatregelen heeft ook vakbondsleden geïnspireerd om solidair te zijn en mee te doen met de acties. De Britse Bakers and Allied Food Workers Union (BFAWU) heeft haar leden in juni aangespoord om bij de werkgever aan te dringen op groen beleid en om te mobiliseren voor een miljoen klimaatbanen en een nationaal klimaatministerie dat een Green New Deal moet implementeren.
Afgelopen maand demonstreerden 40.000 jeugdleden van vakbond IG Metall in Berlijn voor een ecologische transitie. Frank Bsirske, voorzitter van vakbond Ver.di, heeft zijn twee miljoen leden opgeroepen om zich aan te sluiten bij de internationale klimaatstaking in de actieweek van 20 tot en met 27 september.
In Nederland wordt opgeroepen tot een klimaatstaking op de 27ste. In de aanloop wordt een Rotterdamse klimaatmars gehouden en op 8 oktober zullen in Amsterdam massale burgerlijke ongehoorzaamheidsacties plaatsvinden, georganiseerd door Extinction Rebellion. Bij de grotere klimaat-NGO’s en bij de FNV, die in maart nog een centrale rol speelden in het organiseren van de massale klimaatdemonstratie in Amsterdam, lijkt er maar weinig gevoel voor urgentie te zijn. De NGO’s steunen de acties formeel, maar lijken zich meer op onderhandelingen te richten.
Maar het is een illusie dat er met dit kabinet een akkoord te sluiten is dat de uitstoot substantieel kan verminderen. De enige realistische strategie om het tij te keren is om toe te werken naar een klimaatrevolte die het kapitaal en de staat op de knieën kan krijgen.
De komende weken moeten we daarom aan de bak om de acties van onderop op te bouwen door zoveel mogelijk medeactivisten te betrekken bij de mobilisatie. Ondertussen moeten we grotere klimaatclubs onder druk zetten om hun gewicht achter de acties te zetten. De stakingen en demonstraties in de rest van de wereld kunnen ons hierbij helpen.